Mariaverering
Mariaverering is de bijzondere verering van de moeder van Jezus Christus die gevonden wordt in de rooms-katholieke en oosters-katholieke kerken. De verering uit zich in gebeden, eretitels, beelden, schilderijen en iconen in kerken en in de huizen.
Kenmerk van het rooms-katholicisme. De verering van Maria is kenmerkend voor de Rooms-katholieke leer en praktijk.
Altijd maagd gebleven. De moeder van Jezus zou in haar aardse leven altijd maagd zijn gebleven en geen andere kinderen dan haar zoon Jezus hebben gehad.
Hoogheilige. De Katholieke Kerk heeft Maria nooit formeel heilig heeft verklaard, gelijk zij dit andere personen wel heeft gedaan. Maar wat op hetzelfde neerkomt, de Katholieke Kerk heeft Maria praktisch altijd als heilig beschouwd, ja als de grootste onder de Heiligen na Christus[1]. Zij is, volgens een Rooms-katholieke apologeet, "de heiligste, de meest met goddelijke genade vervulde"[2]. En de Katholieke Kerk vereert haar als de grootste onder heiligen. Ze is zelfs heiliger dan de heilige engelen[3].
Verhoging. Er zijn haar meer verhogingen van menselijke zijde ten deel gevallen. De Rooms-katholieke Kerk vereert haar "als het meeste met Hem mede verheerlijkt in de glorie der zaligen"[2]. Sinds de 5e eeuw wordt Maria genoemd 'de moeder van God'. Behalve 'de moeder van God', 'moeder van God de Zoon', wordt zij ook genoemd 'bruid van de Heilige Geest', de 'Koningin van de hemel', ''Toevlucht van de zondaars', "Medeverlosseres' en 'Moeder van de kerk'[4]. In de Rozenkrans, een bekend Rooms-katholiek gebed, wordt ze genoemd 'Ark van het verbond', 'Deur van de hemel', 'Morgenster'. Ze heeft de rol van middelares gekregen, tot wie dikwijls wordt gebeden.
Paus spreekt over eigen levenseinde Paus Johannes Paulus II heeft voor het eerst in het openbaar over zijn dood gesproken. Voor 20 duizend Poolse pelgrims op het Sint Pietersplein en de bezoekende Poolse president Kwasniewski zei de kerkvorst dat hij de dag voelt komen waarop hij zich voor God zal moeten verantwoorden voor zijn daden. De paus zei daarbij dat hij vertrouwde op de goddelijke genade en de bescherming door de Maagd Maria. Johannes Paulus II, die zondag 83 jaar werd, lijdt al geruime tijd aan artrose en de ziekte van Parkinson. Bron: Radio Nederland Wereldomroep, 19 mei 2003.
Feesten. Aan Maria zijn verscheidene jaarlijkse feesten gewijd: Maria reiniging (2 febr.), Maria boodschap (15 maart), Maria hemelvaart (15 aug.) en Maria geboorte (8 sept.).
Bijzondere verering. Mariaverering moet evenals heiligenverering niet verward worden met aanbidding. De Rooms-katholieke zegt dat aanbidding alleen God toekomt. Aan zogenoemde heiligen komt de 'verering' (Lat. dulia) toe, aan Maria 'bijzondere verering' (Lat. hyperdulia), maar enkel aan God (Vader, Zoon, Heilige Geest) 'aanbidding' (Lat. latria; 'latreutische eredienst').
Voorbeelden
Het volgende gezang is een voorbeeld van Mariaverering:
Wees gegroet, koningin des hemels wees gegroet, Heerseres der Engelen: gegroet, heilige wortel, uit wie voor de wereld het licht is opgegaan; verheug U verheerlijkte boven allen liefelijk; Heil u, o wonderschone en bid tot Christus voor ons[5].
Een bekend gebed is het "Wees gegroet, Maria", waarin zij om voorbede wordt gevraagd:
Wees gegroet, Maria, vol van genade. De Heer is met u. Gij zijt de gezegende onder de vrouwen, en gezegend is Jezus, de vrucht van uw schoot. Heilige Maria, Moeder van God, Bid voor ons zondaars, nu en in het uur van onze dood. Amen.
Rozenkrans. In de Rooms-katholieke kerk is de zogeheten Rozenkrans een veelgebruikt gebed waarin de verering van Maria naar voren komt.
Beoordeling
Bijbel. In de Bijbel wordt weinig over Maria meegedeeld. In het licht van de Schrift moet de bijzondere Mariaverering als mensverheerlijking of verafgoding van een gewone, zij het ook begenadigde, vrouw worden afgewezen.
Haar 'moeder van God' noemt berust op een verwarring van de menselijke en de goddelijke natuur van Christus. Maria is de moeder van de mens Jezus, niet van de goddelijke Persoon.
Haar kan geen voorbidders- of middelaarsrol worden toegekend. Christus, niet Maria, is de Middelaar, Vredevorst, de Deur, Koning der koningen, enz.
Jezus zelf maakte zich 'los' van haar en zijzelf wees op de Heer Jezus:
Joh 2:3 En toen er gebrek aan wijn kwam, zei de moeder van Jezus tot Hem: Zijn hebben geen wijn. Joh 2:4 En Jezus zei tot haar: Wat heb Ik met u te doen, vrouw? Mijn uur is nog niet gekomen. Joh 2:5 Zijn moeder zei tot de dienstknechten: Wat Hij u ook zegt, doet dat. (TELOS)
Jezus wendde de aandacht van zijn lijfelijke moeder af naar zijn geestelijke moeder.
Lu 8:20 En men berichtte Hem: Uw moeder en uw broers staan buiten en willen U zien. Lu 8:21 Hij antwoordde echter en zei tot hen: Mijn moeder en mijn broeders zijn dezen die het woord van God horen en doen. (TELOS)
Ook bij een andere gelegenheid leidt hij de aandacht af.
Lu 11:27 Het gebeurde nu, toen Hij dit zei, dat een vrouw uit de menigte haar stem verhief en tot Hem zei: Gelukkig de schoot die U heeft gedragen en de borsten die U hebt gezogen. Lu 11:28 Hij echter zei: Jawel, maar veeleer gelukkig zij die het woord van God horen en bewaren. (TELOS)
Deze woorden de Heer moeten ons bewaren voor oververheffing van Maria, zoals helaas in de Rooms-Katholieke Kerk is gebeurd. Hoewel de Heer Jezus zei "Wat heb Ik met u te doen?", hebben rooms-katholieken veel met haar te doen. De betamelijke plaats van Maria is niet op een voetstuk, maar, gelijk Maria van Bethanië, aan de voeten van de Heer.
Reformatorische christenen wijzen de Mariaverering terecht als afgodendienst af. Zie ook Koningin van de hemel.
Geschiedenis
431 na Chr.: In de Mariakerk te Efeze wordt in 431 het derde oecumenische concilie gehouden. Men behandelde de kwestie of Maria de moeder van God genoemd mag worden. Efeze kende al lange tijd de verering van een moedergodin, Artemis.
Tijdens het concilie hielden de burgers van Efeze van zonsopgang tot zonsondergang de wacht bij de kerk. Toen zij hoorden dat Maria ‘Moeder Gods’ genoemd mocht worden, schreeuwden zij van vreugde. Ze hielden daarna optochten met wierook en fakkels. De Rooms-Katholieke kerk herdenkt de verklaring van Efeze op het Mariafeest, dat jaarlijks op 1 januari wordt gevierd, in aansluiting op het feest van de geboorte van de Heer. Het is het oudste Mariafeest.
De verering van Maria ontwikkelde zich vooral sinds de 5de eeuw en bereikte een hoogtepunt in de late middeleeuwen.
553: het concilie van Constantinopel (553) stelt het dogma vast dat Maria altijd maagd was gebleven.
1854: paus Pius IX kondigt het dogma af van de onbevlekte ontvangenis van Maria. Door een uitzonderlijke genade van God zou Maria gevrijwaard zijn van de erfzonde. Maria is zonder zonde.
1950: paus Pius XII kondigt op 1 november het dogma af van de tenhemelopneming van Maria. Maria zou na haar dood met lichaam en ziel, geheel en ongedeeld, in de heerlijkheid van God zijn opgenomen. Maria zou niet aan vergankelijkheid onderhevig kunnen zijn, omdat zij haar hele leven zonder de gevolgen van de erfzonde was en in haar leven niet gezondigd had.
Bronnen
Artikel Mariaverering op Wikipedia.nl
Artikel Mariaverering op BijbelsePlaatsen.nl
Meer informatie
Artikel Mariaverering op Wikipedia.nl
Voetnoten
- ↑ Th. F. Bensdorp, Apologetica. Verzameld en ingeleid door M. Stoks. Derde deel. Amsterdam: N.V. de R.K. Boek-Centrale, 1922. Blz. 190. De rooms-katholieke apologeet Bensdorp vermeldt de gronden waarop Maria als hoogheilig wordt beschouwd.
- ↑ 2,0 2,1 Th. F. Bensdorp, a.w., blz. 194.
- ↑ Aldus Nicolas Gruner (gest. 2015), in: Modesty in Dress with Colleen Hammond Pt. 7. Youtube.com: The Fatima Center, 28 okt. 2015. Vanaf 9 min. 35 sec.
- ↑ Zie voor meer Maria-titels, litaniën van Maria op Users.telenet.be/katholieke-informatie
- ↑ Dick Wursten, Polyfone muziek rond en interkerkelijke bezinning op Maria, op Dick.Wursten.be, 22 mei 2009.