Misjna
De Misjna (Hebreeuws: מִשְׁנָה, "herhaling" of "leer"; Jiddisj: Misjne; Eng.: Mishnah of Mishna) omvat de buitenbijbelse, mondeling overgeleverde verklaring van de wet van Mozes (“mondelinge Thora”) tezamen met allerlei commentaren daarop. Het is de oudste, voor het Rabbijnse Jodendom maatgevend geworden verzameling van de mondelinge wet, samengesteld ca. 200 n.C. door Rabbi Jehoeda Hanasi.
Volgens de joodse overlevering heeft God, toen Hij aan Mozes de wet gaf, eveneens een mondelinge toelichting daarop gegeven, die ‘Misjna’ wordt genoemd. Verzamelingen hiervan met bijbehorende latere commentaren zijn op een gegeven moment op schrift gesteld.
De betekenis van de term ‘Misjna’ is niet geheel duidelijk. Doorgaans wordt de vertaling 'herhalen' gebruikt, maar volgens sommigen is dit een foute vertaling en is 'lering' of 'leren' beter.
De Misjna geeft een stelsel van wetten voor zowel theoretische als praktische kwesties.
De Misjna bevat leerstellingen van ongeveer 120 joodse geleerden, de Tanna'iem genaamd (meervoud van ‘Tanna’, hetgeen evenals de term Misjna afstamt van de werkwoordstam die ‘onderwijzen door herhaling’ betekent.
Codificatie
Door de wereldwijde verstrooiing van de Joden en het dientengevolge ontbreken van een centraal gezag, vreesde men dat de mondelinge leer verloren zou gaan. Omstreeks 200 heeft rabbi Jehoeda Hanassi (ca. 135 - 200), de toenmalige Patriarch van Galilea, al deze Misjnaverzamelingen gerangschikt en tot een systematisch geheel samengevoegd. Daarmee werd de tot die tijd mondeling overgeleverde leer gecodificeerd.
Taal
Het Hebreeuws van de Misjna verschilt enigszins van het Hebreeuws van het Oude Testament. De Misjna is weliswaar geschreven in het Hebreeuws maar er zijn ook enige woorden ontleend aan het Aramees, Grieks en het Syrisch. De Misjna is daardoor veel moeilijker te lezen dan het Hebreeuws van het Oude Testament.
Om de Misjna voor een groter publiek toegankelijk te maken is de Misjna in vele talen vertaald, waaronder het Engels, Jiddisch, en gedeeltelijk in het Nederlands.
Opbouw
De Misjna is verdeeld in zes hoofdafdelingen ('sedariem'):
- Zera'iem - zaden; voorschriften inzake akkerbouw.
- Mo'eed - jaargetijden; voorschriften aangaande de bijzondere dagen in het joodse jaar.
- Nasjiem - vrouwen; huwelijksrecht aangaande huwelijk en echtscheiding.
- Neziekien - schades; crimineel en civielrecht aangaande schade, letsel en belediging.
- Kodasjiem - heilige zaken; offerwetten en al wat met de tempeldienst in verband staat.
- Taharot - reinheid; voornamelijk bepalingen over persoonlijke en godsdienstige reinheid.
Deze zes hoofdafdelingen zijn onderverdeeld in traktaten (’masechtot’), die op hun beurt zijn onderverdeeld in hoofdstukken (‘perakiem’), welke verdeeld zijn in 'Misjnajot' of 'Halachot' (wetten, regels). Voorbeeld: Het twaalfde traktaat ('masechet') van Kodasjiem heet 'Maten' (Hebr. midot), dat vijf hoofdstukken telt en handelt over de afmetingen en de inrichting van de Tempel te Jeruzalem, zijn hoven, poorten, hallen en het altaar[1].
In totaal bestaat de Misjna uit:
- 63 Masechtot (tractaten)
- 525 Perakiem (hoofdstukken)
- 4178 Misjnajot of Halachot (wetten, regels)
Misjna en Tosefta
Naast de Misjna bestaat ook de Tosefta, eveneens een verzameling van mondelinge commentaren over dezelfde onderwerpen en met dezelfde indeling in hoofdstukken, maar uitgebreider dan de Misjna. De Tosefta is verzameld door een andere groep rabbijnen dan die van de Misjna en om die reden minder gezaghebbend. De Tosefta geeft wel vaak meer uitleg dan de Misjna en kan daarom gebruikt worden voor beter begrip.
Misjna en Gemara
De wetten van de Misjna werden vervolgens, door diepgaand onderzoek, in de vorm van verklaringen en uiteenzettingen in discussievorm, door de Rabbijnen in de jaren van de Gemara (Talmoed) uitgebreid. De Gemara is het deel van de Talmoed waarin de kale wetten van de Misjna uitgebreid worden besproken en toegepast op zowel echte als fictieve situaties. Vervolgens zijn er ook daarop verklaringen geschreven.
Meer informatie
Doorzoeken van de Misjna, in het Engels, op: Sefaria.org
Bron
Artikel Misjna op Wikipedia.nl. Tekst van deze versie is verwerkt op 22 december 2014.