Moldavië

Uit Christipedia

De Republiek Moldavië is een republiek in Oost-Europa met ongeveer 3,3 miljoen inwoners (2022). Het ligt ingeklemd tussen Oekraïne in het noorden en oosten en Roemenië in het westen. Het is het armste land van Europa.

Hoofdstad. De hoofdstad is Chisinau.

Godsdienst. Het grootste deel van de bevolking is Roemeens-orthodox of Russisch-orthodox (98%). Daarnaast zijn er katholieken, baptisten en joden.

Taal. Het Roemeens werd in 1991 de officiële landstaal en het Cyrillisch werd vervangen door het Latijnse schrift.

Materiële welstand. Moldavië is het armste land van Europa. Per hoofd van de bevolking heeft Moldavië het laagste inkomen van heel Europa. Het heeft de laagste 'Human Development Index' op het continent. Moldavië is ook het minst bezochte land in Europa door toeristen met slechts 11.000 jaarlijks geregistreerde bezoekers uit het buitenland.

Politiek. In de politiek zijn communisten en pro-Europese partijen actief.   

Regio's. Moldavië bestaat uit een aantal regio's.

Regio's van Moldavië.

Onafhankelijkheid. Moldavië behoorde tot 1991 tot de Sovjet-Unie. Bij het uiteenvallen van deze unie werd Moldavië in dat jaar een onafhankelijk republiek.

Transnistrië

Transnistrië is de smalle, langgerekte oostelijke regio, met Tiraspol - de tweede stad van Moldavië - als hoofdstad. Er wonen anno 2021 bijna een half miljoen mensen. In 2004 woonden er ruim 555 duizend mensen, waaronder bijna 169 duizend Russen en 1259 Joden. Moldavië heeft nauwelijks zeggenschap over de landstreek. Er kan vrij gereisd worden van Transnistrië naar de rest van het land.

Toen de Sovjet-Unie uiteenviel, verklaarde de pro-Russische separatistenbeweging in Transnistrië zich in 1990 eenzijdig onafhankelijk en zwoer trouw aan Rusland. In 1991 weigerde de regio zich aan te sluiten bij de onafhankelijk geworden republiek Moldavië. Op 2 maart 1992 laaiden gevechten op tussen het Moldavische leger enerzijds en separatisten en Russische huurlingen anderzijds. Na de korte oorlog werd in hetzelfde jaar 1992 een wapenstilstand getekend, maar het conflict is nooit officieel beëindigd. De internationale gemeenschap erkent de republiek Transnistrië niet.

Transnistrië heeft een eigen leger, munt en verkiezingen. Of de verkiezingen vrij en eerlijk zijn, is onduidelijk. In Transnistrië komen grootschalige georganiseerde misdaad en repressie voor.

Rusland steunt de onafhankelijkheid van Transnistrië. In de afvallige regio verblijven, tot misnoegen van Moldavië, al jaren Russische militairen, thans (jaar 2022) naar schatting 1300 Russische militairen[1], een 'vredesmacht' volgens Rusland. In de jaren '90 deed Rusland beloftes om de militairen terug te trekken, maar de beloftes zijn niet nagekomen.

Een deel van de Russische troepenmacht bestaat uit plaatselijke bewoners, vooral mannen die zich aansloten voor het geld, prestige en goede huisvesting. Daarnaast is er een separatistenleger van zo'n 5000 à 7000 militairen.[2]

Gagaoezië

In 1994 riep de regio Gagaoezië zich uit tot autonome republiek, het gebied in het zuiden van Moldavië dat vooral bewoond wordt door een Turks-sprekend volk en Bulgaren. Sindsdien heeft het een autonome status.

Buitenlandse betrekkingen

Moldavië is (anno 2021) 100% afhankelijk van Russisch gas. In de grondwet staat dat Moldavië een neutraal land is. Het land is geen lid van de NAVO. In maart 2022 deed het, in navolging van het door Rusland belaagde Oekraïne, aanvraag voor lidmaatschap van de Europese Unie. Intussen wil het Rusland overtuigen om zijn militairen terug te trekken uit Transnistrië.

Geschiedenis

1991. Op 27 augustus 1991 werd in het centrum van de hoofdstad Chisinau de onafhankelijkheid uitgeroepen, waarna Moldavië niet langer lid is van de Sovjet-Unie.

2012. Het parlement kiest in maart opperrechter Nicolae Timofti tot staatshoofd. Het land zat sinds september 2009 zonder president.

2020. Op 24 december treedt de EU-gezinde Maia Sunda aan als de eerste vrouwelijke en nieuwe president.

2021. Na de verkiezing van de pro-Europese president wordt de Russische propaganda opgevoerd. Daarenboven verhoogt Rusland de tarieven van gas, waarmee Moldavië economisch wordt aangepakt en waardoor er een gascrisis ontstaat.[2]

2022. In februari valt Rusland buurland Oekraïne binnen. Moldavië vangt tienduizenden vluchtelingen uit Oekraïne op, dat door Rusland is aangevallen.

Meer informatie

Moldavië (land), op nl.wikipedia.org.

Transnistrië, op nl.wikipedia.org.

Bronnen

Moldavië (land), op nl.wikipedia.org. Enige tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 24 apr. 2022.

Geschiedenis van Moldavië, op nl.wikipedia.org. Enige tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 24 apr. 2022.

Hoogste staat van paraatheid in pro-Russisch republiekje op grondgebied Moldavië, op NOS.nl, 26 april 2022.

Explosies Transnistrië zorgen voor onrust in Moldavië en dat is 'precies wat Moskou wil', op NOS.nl, 28 april 2022.

Voetnoot