Offer

Een offer is een gift of geschenk dat aangeboden wordt. Offer heeft in het algemeen de betekenis van gewijde gave, zoals in "een offer op het altaar van het vaderland". In dichterlijke taal kan elk huldeblijk een offer worden genoemd. In de Bijbel vinden wij meerdere soorten offers die aan God gebracht worden. De offers worden beschreven in Leviticus 1 - 7. Ze wijzen heen naar het offer dat Christus aan het kruis bracht. Hij heeft zich "voor ons overgegeven als een offerande en een slachtoffer voor God" (Ef. 5:2). 

Offerande betekent zowel de daad van het offeren, als de gave, die geofferd wordt, bijvoorbeeld in "Abrahams offerande". "Offerande" kan verder betekenen: bewijs van hulde, liefde of dankbaarheid. "Offerande" is meer in deftige stijl in gebruik, terwijl "offer" het gewone woord is^[1].

Slachtoffer heeft een meer beperkte betekenis; een slachtoffer is een bloedig offer.

Efe 5:1 Weest dan navolgers van God, als geliefde kinderen, Efe 5:2 en wandelt in liefde, zoals ook Christus ons heeft liefgehad en Zichzelf voor ons heeft overgegeven als een offerande en een slachtoffer voor God tot een welriekende reuk. (TELOS)

Figuurlijk wordt het woord slachtoffer in het bijzonder gebezigd tot aanduiding van iemand die bij het najagen van een zeker doel, of wel doordat hij zich laat beheersen door de een of andere hartstocht, zijn ondergang vindt, of wel van personen, die als het offer van heerszucht, wraak enz. van anderen vallen. Bijvoorbeeld "Karel I van Engeland werd het slachtoffer van zijne dubbelhartigheid."^[1]

De algemene Hebreeuwse naam korban betekent hetzelfde als gave en omsluit alles wat aan de dienst van God gegeven wordt, b.v. eerstelingen van de vruchten, tienden, bijdragen tot de instandhouding van het heiligdom, van de eredienst, tot onderhoud van de priesters, en van alle soorten van offers. 

Het offer is even oud als de geschiedenis van de gevallen mens: de zonen van Adam brachten offers aan God. Bij alle volken die van Adam afstammen en in al hun godsdiensten komen offers voor.

De landdieren die God als geschikt voor het offer aanwees, waren reine diersoorten en zij behoorden tot het tamme vee. Nergens en nimmer spreekt de bijbel over het offeren van wilde roofdieren. Dergelijke dieren zouden in strijd zijn met het karakter van het ware Offer, onze Heiland, die leefde en stierf in gehoorzaamheid en overgave.

Het geslachte paaslam, waarvan het bloed aan de deurposten de Israëlieten vrijwaarde van het oordeel, staat aan het begin van de verlossing van Israel uit Egypte. De oudtestamentische offerdienst is door God ingesteld toen Israel in de woestijn was, op weg naar het beloofde land. Centraal in de Israelietische offerdienst stonden de dagelijkse brandoffers en het jaarlijkse zondoffer. Daarnaast waren er vijf soorten offers die de individuele Israëliet mocht of moest brengen:

1. het brandoffer
   
   Dit staat in de offerdienst van Israël op de voorgrond. In Leviticus wordt het als eerste genoemd. Het is een vrijwillig en bloedig offer. Het moest bestaan uit een dier van vee (rund, geit of schaap) of gevogelte (duif). Het brandoffer verwijst naar het offer van Jezus Christus, die zich offerde aan God om Hem te verheerlijken.
   Voor het hoofdartikel over het brandoffer, zie Brandoffer.
    
2. het spijsoffer
   
   Dit is een vrijwillig offer, bestaande uit koren in verschillende vorm: brood, koeken, meel enz. Een deel van dit offer kwam op het vuur van het altaar, het andere deel was tot voedsel voor de priesters. Het spreekt van het reine mens-zijn en zuivere leven van Jezus Christus.
   Voor het hoofdartikel over het brandoffer, zie Spijsoffer.
    
3. het vredeoffer (of dankoffer)
   
   Het vredeoffer, ook dankoffer genoemd, is een offer waarvan God en offeraar elk een deel kregen. Het is enige offer waarvan naast de priesters ook het volk mocht eten. Het spreekt ervan dat Christus de gemeenschap tussen God en mens hersteld heeft.
   Zie Vredeoffer voor het hoofdartikel over dit onderwerp. 
    
4. het zondoffer
   
   Het zondoffer of reinigingsoffer is een verplicht offer en spreekt zinnebeeldig van Christus, die voor ons tot zonde is gemaakt, om ons vrij te maken van de macht der zonde die ons van nature in zijn greep houdt en in ons vlees woont.
   Zie Zondoffer voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
    
5. het schuldoffer
   
   Het schuldoffer of hersteloffer is een verplicht offer dat gebracht werd ter genoegdoening voor de schuld door de die de zonde veroorzaakt. Het symboliseert het offer van de Heer Jezus voor onze schuld bij God. 
   Zie verder het artikel Schuldoffer

De eerste drie soorten offers waren onverplicht, vrijwillig te brengen. De Israëliet bracht een vrijwillig offer om God te danken of te eren. De beide laatste offers (zond- en schuldoffer) waren nodig om de door de zonde verstoorde betrekking tussen God en de Israeliet te herstellen; ze waren verplicht.

Brandoffer, zondoffer en schuldoffer zijn bloedige offers, slachtoffers; dankoffer en spijsoffer zijn onbloedige offers.

De offers aan God in het Oude Testament zijn voorafbeeldingen van het Grote Offer dat de Heer Jezus in zijn Zelfovergave zou brengen. Zie Offer van Christus. God wenste van zijn verloste volk niet één soort offer, maar meerdere soorten. Elk soort offer beeldt iets van het offer van de Heer Jezus af.

Gedurig offer

Het gedurig offer, ook genoemd voortdurend offer of dagelijks offer, is het brandoffer van twee lammeren dat dagelijks door de priester op het brandofferaltaar, bij de ingang van de tent der samenkomst, aan God gebracht werd. Zie art. Gedurig offer.

Aanbidding en offerrande

Het brengen van een offer ging soms samen met aanbidding.

1Sa 1:3 Deze man nu ging opwaarts uit zijn stad van jaar tot jaar om te aanbidden, en om te offeren den HEERE der heirscharen te Silo; en aldaar waren priesters des HEEREN, Hofni, en Pinehas, de twee zonen van Eli.

Afgodische offers

Niet alleen aan God worden offers gebracht, ook aan de afgoden, zelfs door het volk van God. Een afschrikwekkend voorbeeld is de afgoderij van Israël in de woestijn:

Ex 32:4 En hij nam ze uit hun hand, en hij bewierp het met een griffie, en hij maakte een gegoten kalf daaruit. Toen zeiden zij: Dit zijn uw goden, Israel! die u uit Egypteland opgevoerd hebben. Ex 32:5 Als Aaron dat zag, zo bouwde hij een altaar voor hetzelve; en Aaron riep uit, en zeide: Morgen zal den HEERE een feest zijn! Ex 32:6 En zij stonden des anderen daags vroeg op, en offerden brandoffer, en brachten dankoffer daartoe; en het volk zat neder om te eten en te drinken; daarna stonden zij op, om te spelen. Ex 32:7 Toen sprak de HEERE tot Mozes: Ga heen, klim af! want uw volk, dat gij uit Egypteland opgevoerd hebt, heeft het verdorven. Ex 32:8 En zij zijn haast afgeweken van den weg, dien Ik hun geboden had, zij hebben zich een gegoten kalf gemaakt; en zij hebben zich voor hetzelve gebogen, en hebben het offerande gedaan, en gezegd: Dit zijn uw goden, Israel, die u uit Egypteland opgevoerd hebben.

Wat meer is

Het brengen van offers is een uitwendige dienst aan God. Hij heeft echter vooral welgevallen aan gerechtigheid, goedertierenheid en ootmoed bij de mens, dus deugdzaamheid. Dat blijkt onder meer uit Micha 6:6v.