Rantsoen (maat)
Een rantsoen (Grieks Choenix) is een inhoudsmaat.
Een rantsoen is de hoeveelheid die een mens per dag voor zijn onderhoud nodig heeft[1]. Het Griekse choenix wordt in Nederlandse bijbels verschillend vertaald: ‘rantsoen’, ‘maat’, ‘portie’. Een rantsoen was iets meer dan een liter[2].
Opb 6:6 En ik hoorde als een stem in het midden van de vier levende wezens zeggen: Een rantsoen tarwe voor een denaar en drie rantsoenen gerst voor een denaar; en breng geen schade toe aan de olie en de wijn. (TELOS-vertaling)
Een rantsoen tarwe is dus genoeg voor één dag. Een slaaf kreeg gewoonlijk één rantsoen. In het leger van Xerxes kreeg, volgens de Griekse geschiedschrijver Herodotus[3], ieder een rantsoen koren. De Romeinen gaven dezelfde hoeveelheid aan hun herders en dienstknechten[4].
Gewoonlijk kon men met één denaar (sikkel), dat is het gewone dagloon, 12 rantsoenen tarwe kopen of 48 rantsoenen (maten, porties) gerst[2]. In Opb 6:6 is de tarwe 12x[5] zo duur geworden en de gerst is 16x zo duur.