Sergius Paulus

Sergius Paulus was een Romeins stadhouder (proconsul) van het eiland Cyprus, een verstandig man, die door de dienst van Paulus tijdens diens eerste zendingsreis tot geloof kwam, versteld over de leer van de Heer Jezus. We lezen van hem in Handelingen 13:4-12.

De bekering van de proconsul. Schilderij door Raphaël (1515). In het midden zit Sergius Paulus. Rechts, met gestrekte armen, de blindgeslagen Elymas.

Naam

De naam Sergius is in de brontekst van het Nieuwe Testament σεργιος, Sergios (klemtoon op de eerste lettergreep Ser-). De naam is van Latijnse oorsprong en betekent "uit de aarde geboren". 'Paulus' (Gr. Paulos) was zijn bijnaam en betekent 'Klein'.

Apostel 'Paulus'

Na de belevenissen op Cyprus de apostel Saulus in het boek Handelingen consequent 'Paulus' genoemd. Sommigen menen daarom, dat de apostel naar deze man zijn vroegere naam Saulus in Paulus veranderd zou hebben.

Buitenbijbelse bevestiging

Dat een proconsul genaamd Sergius Paulus het eiland Cyprus heeft bestuurd, wordt bevestigd door verschillende inscripties:

1. Een inscriptie in Silas (op geringe afstand van Pafos) en een datering van 54 n.C., tijdens het bewind van keizer Claudius, bevat de naam 'Proconsul Paulus'.
2. Een inscriptie uit Kythraia (Chytri, in het noorden van Cyprus), en verwijst naar een "Quintus Sergius" wiens achternaam ontbreekt in de inscriptie, maar kan eventueel Paulus zijn. De inscriptie, gevonden op een blauwe marmeren plaat geeft aan dat deze man tijdens het bewind van zowel Claudius, Gaius, of keizer Tiberius moet hebben geleefd. De tekst van de inscriptie: "[CLAUD]IUS CAESAR SABASTOA ....[Q]UINTUS SER[GIUS PAULUS]"
3. Een grenspaal opgezet door de keizer Claudius Caesar werd ontdekt in Rome in 1887 met het opschrift "L. Sergius Paulus". Zijn naam werd, samen met enkele anderen, vermeld als zijnde belast met het onderhoud van de oevers en de kanalen in de rivier de Tiber. Het opschrift luidt: "...L.Sergius Paullus ... curators van de rivier Tiberis ... Claudius Caesar..."

Bronnen

P.J. Gouda Quint, Woordenboek des Bijbels, inzonderheid ten gebruike bij de Statenvertaling. Haarlem: De erven F. Bohn, 1866. Tekst van het lemma 'Sergius Paulus' is onder wijziging verwerkt op 20 feb. 2023.

Sergius Paulus, op Bijbelaantekeningen.nl. Geraadpleegd op 20 feb. 2024. Enige tekst hiervan is met toestemming en onder wijziging verwerkt op 20 feb. 2024.