Naar inhoud springen

Menora: verschil tussen versies

668 bytes toegevoegd ,  1 jaar geleden
k
geen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting
 
Regel 3:
[[Bestand:Fjellstedt Ljusstaken.jpg|miniatuur|608x608px|''Fig. Menorah, door Peter Fjellstedt (1802-1881), in Peter Fjellstedts bibel, (1890).'']]
 
'''Voorbeeld.''' De kandelaar was gemaakt naar het '''voorbeeld''' dat God aan Mozes getoond had. 
 
<blockquote>''Nu 8:4 En dit is de makelij van de kandelaar: gedreven uit één stuk goud, tot aan haar heup, tot aan haar bloesem is zij drijfwerk; naar het gezicht dat de ENE Mozes heeft doen zien, zó heeft hij de kandelaar gemaakt. (NaB)''</blockquote>
Regel 9:
De Naardense vertaling heeft dus 'naar het gezicht'. Andere vertalingen: 'naar de gedaante' (SV), 'overeenkomstig het voorbeeld' (NBG51), 'overeenkomstig de verschijning' (HSV), 'naar het model' (WV95), 'volgens het voorbeeld' (NBV2004). 
 
De '''eerste maalBeschrijving.''' De eerste maal dat in de Bijbel sprake is van de menora is in Ex. 25, waar God de vervaardiging van een gouden kandelaar ter plaatsing in de tabernakel in bijzonderheden voorschrijft. <blockquote>''Ex 25:31  U moet ook een kandelaar van zuiver goud maken. Als gedreven werk moet de kandelaar gemaakt worden, zijn schacht en zijn armen; zijn bloemkelken, zijn knoppen en zijn bloesems moeten er één geheel mee vormen. Ex 25:32 En zes armen moeten uit de zijkanten ervan uitsteken: drie armen van de kandelaar uit zijn ene kant, en drie armen van de kandelaar uit zijn andere kant. Ex 25:33 Drie bloemkelken in de vorm van amandelbloesem aan de ene arm, [met] knop en bloesem, en drie bloemkelken in de vorm van amandelbloesem aan de andere arm, [met] knop en bloesem. Zo moeten de zes armen worden die uit de kandelaar steken.'' ''Ex 25:34 En op de kandelaar [zelf] moeten vier bloemkelken komen in de vorm van amandelbloesem, [met] zijn knoppen en zijn bloesems. Ex 25:35 Er moet een knop komen onder het [eerste] paar armen dat eruit [steekt], een knop onder het [tweede] paar armen dat eruit [steekt], en een knop onder het [derde] paar armen dat eruit [steekt]. [Zo moet het worden] bij de zes armen die uit de kandelaar steken.'' (SVHSV) </blockquote>WatDe zijn '''plaats '''betreft, de kandelaar stond in de eerste afdelinguitvoering van dehet Tentwoning,productievoorschrift rechtvinden tegenoverwij debeschreven tafelin van de toonbroden, aan de zuidkant van de tabernakelEx. Als de priester binnenkwam, stond de kandelaar links in het Heilige37:17v. 
 
'''Plaats.''' zijn plaats betreft, de kandelaar stond in de eerste afdeling van de Tentwoning, recht tegenover de tafel van de toonbroden, aan de zuidkant van de tabernakel. Als de priester binnenkwam, stond de kandelaar links in het Heilige. 
[[Bestand:Menorah from Barcelona Synagogue.JPG|miniatuur|723x723px|Menora in de hoofdsynagoge te Barcelona (Spanje).]]
<blockquote>''Ex 40:24 Hij zette ook den kandelaar in de tent der samenkomst, recht over de tafel, aan de zijde des tabernakels, zuidwaarts.'' ''Ex 40:25 En hij stak de lampen aan voor het aangezichtaangezic ht des HEEREN, gelijk als de HEERE aan Mozes geboden had.'' (SV)</blockquote>'''Materiaal.''' De menora was, waarschijnlijk op de lampen na (Ex. 37:23), één stuk gedreven werk van zuiver '''goud '''(Ex. 37:17, 22). Hij gebruikte voor alles één talent zuiver goud (Ex. 37:24).<blockquote>''Ex 37:24  Hij maakte die van één talent zuiver goud, met alle bijbehorende voorwerpen.'' (HSV)</blockquote>'''Vorm.''' De kandelaar bestond uit een voetstuk met een schacht waaruit aan weerskanten drie takken (Statenvertaling: 'rieten') of armen ontsprongen (Ex. 37:18). Elke tak of arm had drie schaaltjes in de vorm van amandelbloemkelken. Elke kelk bestond uit knop en bloesem (Ex. 37:19). Aan de hoofdschacht zelf zaten vier bloemkelken in de vorm van amandelbloesem, met hun knoppen en bloesems (Ex. 37:20). Onder elk van de drie paren armen zat een knop. De kandelaar wordt dus als een bloeiende plant of boom voorgesteld. Uit de stam komen de takken met knoppen en bloesems. 
 
'''Amandelboom.''' De kandelaar had de gestalte van een amandelboom, met zes takken en knoppen en „kelken als van amandelbloemen” of „schaaltjes (gelijk) amandelnoten" (Statenvertaling), zie Exod. 25:33-34; 37:19-20.
Regel 17 ⟶ 19:
Het Hebreeuwse woord voor amandelboom hangt samen met het woord 'waken', misschien omdat de boom vroeg in het voorjaar bloeit. De kandelaar wekt zo drie denkbeelden: 1) plant/boom, 2) licht geven en 3) waakzaam zijn.
 
In zijn gang naar het kruis vergeleek de Heer Jezus zich met 'het groene hout'. <blockquote>''Lu 23:31  Want als men dit doet met het groene hout, wat zal er met het dorre gebeuren?'' (Telos)</blockquote>In Rom. 6:5 zegt Paulus dat wij met Christus één plant''' '''zijn geworden, met Hem verenigd zijn. De armen van de kandelaar kwamen uit de schacht als takken uit een stam en waren er één geheel mee. 
 
'''Lampjes.''' Bovenop de schacht en de armen staan zeven losse lampjes (Ex. 37:23) met hun oliepitjes naar voren gericht. 
 
Bovenop de schacht en de armen staan zeven losse '''lampjes '''(Ex. 37:23) met hun oliepitjes naar voren gericht. De profeet Zacharia zag in een visioen een kandelaar met zeven lampen. Een engel verklaarde hem de betekenis van de zeven lampen: <blockquote>''Za 4:1- ... Die [zeven] zijn de ogen van de HEERE, die over heel de aarde trekken. (HSV)''</blockquote>In Zach. 3 wordt gesproken van een steen waarop zeven ogen zijn. <blockquote>''Zac 3:8  Luister toch, hogepriester Jozua, u en uw vrienden die vóór u zitten - zij zijn immers een wonderteken - want zie, Ik ga Mijn Knecht, de SPRUIT, doen komen. Zac 3:9  Want zie, wat betreft de steen die Ik voor Jozua neergelegd heb, op die ene steen zullen zeven ogen zijn. Zie, Ik zal [er] Zijn gravering [in] aanbrengen, spreekt de HEERE van de legermachten. Ik zal de ongerechtigheid van dit land op één dag wegnemen.'' (HSV)</blockquote>
 
 
Regel 32 ⟶ 36:
De Joodse geschiedschrijver [[Flavius Josephus]] schrijft dat de lampen dag en nacht brandend werden gehouden. Dat kan in zijn tijd gebruikelijk zijn geweest.
 
'''Titusboog.''' De menorah die in de Tweede Tempel licht verspreidde, werd door de Romeinen onder leiding van veldheer Titus als overwinningsbuit meegenomen naar Rome, wat te zien is '''op de ereboog van Titus''' in Rome.
[[Bestand:TitusboogWanderings menorain Bible lands- notes of travel in Italy, Greece, Asia-Minor, Egypt, Nubia, Ethiopia, Cush, and Palestine (1894) (14597789568).jpg|geen|miniatuur|800x800px797x797px|''Fig. Op de Titusboog te Rome is te zien hoe de Romeinen de zevenarmige kandelaar (menora)'' ''en andere voorwerpen uit de tempel als krijgsbuit in triomf tonen.'']]
[[Bestand:Titusboog menora.jpg|geen|miniatuur|800x800px]]
'''Joods symbool.''' De menora werd een van de voornaamste '''joodse symbolen'''; de zevenarmige luchter wordt veelvuldig aangetroffen in synagogen en op grafstenen.
 
'''Staatsembleem Israël.''' De staat Israël maakte de menora, als afgebeeld op de Titusboog, tot staatsembleem. Het '''wapen van Israël''' toont de menora tussen twee olijftaken, met onderaan het Hebreeuwse woord voor Israël.
[[Bestand:Israël staatsembleem.jpg|geen|miniatuur|486x486px|''Wapen van Israel''.]]
Het '''Menora van het Tempelinstituut. '''Het Tempelinstituut in Jeruzalem heeft naast andere voorwerpen voor de tempeldienst ook een menora gemaakt die dienst moet gaan doen in de toekomstige tempel:
[[Bestand:Menora Tempelinstituut - Langeveld.jpg|geen|miniatuur|551x551px|''Menora gemaakt door het Tempelinstituut te Jeruzalem.'']]
'''Chanoekia.''' De Joden kennen ook een andere, ''negenarmige'' kandelaar, de '''[[chanoekia]]''', die bij het [[Chanoekafeest|chanoeka]]-feest wordt gebruikt.
 
== Bronnen ==
Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.