Nederland: verschil tussen versies

Een uniek kenmerk van Nederland, in vergelijking met andere Europese landen, is de ''verzuiling,'' hoewel deze allang op zijn retour is. De verzuiling bestaat uit een levensbeschouwelijke segmentering van de maatschappij: katholiek, protestants, liberaal en socialistisch. Een voorbeeld: in 1924 werden drie levenbeschouwelijk onderscheiden omroepen gesticht: de Nederlandse Christelijke Radio-Vereniging (NCRV), de Katholieke Radio Omroep ''(''KRO) en de Vereeniging Arbeiders Radio Omroep (VARA)<ref name=":0">Sociaal Cultureel Planbureau, gegevens 2009.</ref>: respectievelijk protestants, katholiek en socialistisch in hun uitgangspunten.

Van de bevolking is 61% onkerkelijk, 17% katholiek (1999). 12% van de Nederlanders gaat op zondag naar de kerk (2010)<supref name=":1">Sjoerd Mouissie, [http://www.christipediand.nl/Artikelenartikelen/N2010/Nederland#voetnoot_4maart/23/-kleine-kerk-is-niet-erg-dan-zie-je-elkaar- <nowiki>[4]</nowiki>'Kleine kerk is niet erg, dan zie je elkaar'], op ND.nl dd. 23 maart 2010. In het artikel wordt verwezen naar cijfers van het onderzoeksbureau Kaski.</supref>.

In de 20e eeuw zeiden veel Nederlanders hun kerk en 'zuil' (= levensbeschouwelijk bepaalde sociale omgeving) vaarwel. Dit wordt ''''ontkerkelijking'''<nowiki/>' en 'ontzuiling' genoemd. In 2013 behoorde ongeveer 30 procent van de bevolking tot een kerk<supref>[http://www.christipediarefdag.nl/Artikelenkerkplein/Nkerknieuws/Nederland#voetnoot_44bodem_van_ontkerkelijking_is_nog_niet_in_zicht_1_742944 <nowiki>[44]</nowiki>„Bodem van ontkerkelijking is nog niet in zicht”], nieuwsartikel op RefDag.nl, 1 juni 2013</supref>. Traditionele kerken lopen leeg en lijken steeds meer aan de rand van de maatschappij te staan. Van 1970 tot 2005 is het ledental van de protestantse kerken gehalveerd^{[httpref name="://www.christipedia.nl/Artikelen/N/Nederland#voetnoot_51" <nowiki>[5]</nowiki>]}. In 2011 meldde het rooms-katholieke bisdom Roermond dat honderd Limburgse kerken in de komende tien jaar de deur moeten sluiten, ten gevolge van teruglopend kerkbezoek en dalende inkomsten. Orthodox-protestantse kerken op het platteland verliezen relatief minder leden.  

Op religieus en spiritueel terrein zijn intuïtie en '''gevoel''' belangrijke persoonlijke gidsen.  "Emoties zijn voor veel mensen hét criterium geworden of iets authentiek is of niet." <supref>Aldus Joep de Hart in zijn boek ''Zwevende gelovigen''. De schrijver is godsdienstsocioloog bij het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Het citaat wordt aangehaald in het nieuwsartikel [http://www.christipediatrouw.nl/Artikelentr/Nnl/Nederland#voetnoot_155091/Religie/article/detail/2438326/2011/05/28/Kerkganger-verdwijnt-ietsist-is-blijver.dhtml <nowiki>[15]</nowiki>Kerkganger verdwijnt, ietsist is blijver], op Trouw.nl, 28 mei 2011.  </supref> Dit gaat ten koste van verstandelijke overwegingen.

Buiten het afkalvende traditionele christelijke erf manifesteren zich tal van nieuwe alternatieve vormen van '''spiritualiteit''' en zingeving, zoals ervaringen uit 'vorige levens', spirituele gidsen, belangstelling voor 'astrale lichamen', het lezen van aura's, intuïtie en belangstelling voor kosmische intelligentie. Van oorsprong zijn nieuwe spiritualiteit, occultisme en spiritisme een tamelijk elitaire beweging, maar vanaf de jaren tachtig vindt dit gedachtengoed ingang in steeds bredere lagen van de bevolking; ook gewone mensen raken geïnteresseerd<supref>[http://www.christipediatrouw.nl/Artikelentr/Nnl/Nederland#voetnoot_165091/Religie/article/detail/2439728/2011/05/30/De-innerlijke-ervaring-telt.dhtml <nowiki>[16]</nowiki>'De innerlijke ervaring telt'], artikel op Trouw.nl, 30 mei 2011. Naar aanleiding van het boek ''Zwevende gelovigen'' van godsdienstsocioloog Joep de Hart.</supref>. De ideeen doet men op langs de levensweg. Ze kunnen uit allerlei bron komen, bijv. iets uit het boeddhisme en iets uit de westerse mystiek. Deze bronnen worden gelijkwaardig geacht. Zo ontstaat al shoppend en proevend een melange van denkbeelden. Dit mengsel is toegesneden op het individu.

Nederland kent (anno 2011) relatief veel mensen met een '''anti-religieuze houding'''. In deze groep wordt gemakkelijk denigrerend over gelovigen gesproken, de subsidie aan religieuze instellingen afgekeurd en beperking van de godsdienstvrijheid bepleit. Religie is achterlijkheid en gebrek aan eigen kracht. Deze anti-religieuze houding kan leiden tot spanningen in Nederland en gebrek aan inzicht in de rol die religie speelt in andere landen en internationale problemen<supref>James Kennedy, [http://www.christipediatrouw.nl/Artikelentr/Nnl/Nederland#voetnoot_135091/Religie/article/detail/1880212/2011/04/26/De-wereld-is-behoorlijk-religieus.dhtml <nowiki>[13De wereld is behoorlijk religieus], opinieartikel op Trouw.nl, 26 april 2011.</nowikiref>]</sup> .

Van de bijna 33.000 [http://www.christipedia.nl/Artikelen/I/[Iran |Iraniërs]] in Nederland zijn er naar schatting (anno 2011) zo'n twee- tot vijfduizend christen. Van deze '''Iraanse christenen''' is minstens de helft in Nederland tot geloof gekomen (stand 2011). De Koreskerk van Mohammad Amini in Apeldoorn, opgericht in 2005, is de enige officiële Iraanse kerk in Nederland (anno 2011). Daarnaast zijn er zo'n tien Nederlandse kerken - overwegend evangelisch gemeenten - die voor hun Iraanse gemeenteleden extra diensten houden in het Perzisch<supref>Wilfred van de Poll, ''[http://www.christipediatrouw.nl/Artikelentr/Nnl/Nederland#voetnoot_105088/Geweld-tegen-Christenen/article/detail/1876325/2011/04/16/En-opnieuw-staan-hun-koffers-klaar.dhtml <nowiki>[10]</nowiki>En opnieuw staan hun koffers klaar]'', artikel op Trouw.nl dd. 16 april 2011. </supref>. Iraanse asielzoekers die in Nederland tot geloof in de Heer Jezus zijn gekomen, vrezen uitzetting omdat een afvallige moslim zijn leven in Iran niet zeker is. Het ''Platform Iraanse Christenen Nederland'' behartigt de belangen van Iraanse christenen<supref>Wilfred van de Poll, [http://www.christipediatrouw.nl/Artikelentr/Nnl/5091/Religie/article/detail/1880211/2011/04/26/Iraanse-christenen-in-Nederland#voetnoot_12-luiden-de-noodklok.dhtml <nowiki>[12Iraanse christenen in Nederland luiden de noodklok], nieuwsartikel op Trouw.nl, 26 april 2011.</nowikiref>]</sup> .

In Nederland zijn ongeveer 825.000 '''moslims''' (anno 2006). Daarvan is ongeveer 5 procent (40.000 tot 65.000 moslims) streng-orthodox (2010). Deze groep is gevoelig voor salafisme<sup>[httpref name="://www.christipedia2">Aldus onderzoekers van het Instituut voor Migratie en Etnische Studies van de Universiteit van Amsterdam.nl/Artikelen/N/ Bron: Radio Nederland#voetnoot_8 <nowiki>[8]</nowiki>]Wereldomroep, nieuwsbericht 24 sept. 2010.</supref>, een fundamentalistische en streng-orthodoxe richting in de Islam. Salafistische moslims in Nederland keuren geweld af, ze willen hun geloof volstrekt niet door geweld verspreiden en streven er niet naar de Nederlandse samenleving te bestrijden. Ze zoeken juist naar een plaats binnen de samenleving, maar hun levenswijze is vaak lastig te rijmen met bijvoorbeeld werk of studie^{[httpref name="://www.christipedia.nl/Artikelen/N/Nederland#voetnoot_92" <nowiki>[9]</nowiki>]} .

Een van de vijf kinderen in Nederland woont niet in hetzelfde huis als zijn of haar vader (stand 2016). Een op de zeven Nederlandse kinderen heeft nooit contact met zijn of haar vader<supref name=":3">[http://www.christipedianos.nl/Artikelenop3/Nartikel/Nederland#voetnoot_492111722-hoe-is-het-als-alleenstaande-vader-in-een-mama-wereld.html <nowiki>[49]</nowiki>Hoe is het als alleenstaande vader in een 'mama-wereld'], nieuwsbericht op NOS.nl, 17 juni 2016.</supref>.

'''Neerslachtigheid.''' Nederland behoort anno 2011 tot de top drie landen waar depressie het vaakst voorkomt<supref>''[http://www.christipediarefdag.nl/Artikelennieuws/Nbuitenland/nederland_in_top_depressiefste_landen_1_578870 Nederland#voetnoot_19 <nowiki>[19]</nowiki>in top depressiefste landen]'', nieuwsartikel op RefDag.nl, 26 juli 2011</supref>. Een miljoen mensen in Nederland slikken antidepressiva (anno 2011).

'''Drankgebruik.''' Er zijn in Nederland ongeveer één miljoen probleemdrinkers, waarvan slechts 10% hulp zoekt (jaar 2009). Jaarlijks worden 2300 jongeren tussen de 10 en 24 jaar met een alcoholvergiftiging behandeld (stand 2010). Ruim de helft van hen (57 procent) is tussen de 15 en 20. Van 2005 tot 2010 steeg het aantal dronken jongens in die leeftijd dat op de spoedeisende hulp moest worden geholpen, met 66 procent. Bij meisjes in die leeftijd nam het aantal alcoholvergiftigingen toe met 101 procent<supref>[http://www.christipediaDe cijfers over alcoholvergiftiging bij jongeren zijn in maart 2012 naar buiten gebracht door de stichting Consument en Veiligheid.nl/Artikelen/N/ Radio Nederland#voetnoot_36 <nowiki>[36]</nowiki>]Wereldomroep berichtte daarover in een nieuwsbericht van 23 maart 2012.</supref>.

'''Kinderen.''' Een van de vijf kinderen in Nederland woont niet in hetzelfde huis als zijn of haar vader (stand 2016). Een op de zeven Nederlandse kinderen heeft nooit contact met zijn of haar vader^{[httpref name="://www.christipedia.nl/Artikelen/N/Nederland#voetnoot_503" <nowiki>[50]</nowiki>]}. 300.000 kinderen met problemen krijgen professionele hulp. Dat is negen procent van alle kinderen^{[httpref name="://www.christipedia.nl/Artikelen/N/Nederland#voetnoot_10" <nowiki>[1]</nowiki>]}.

'''Jongeren.''' Bij jongeren tussen de 20 en 24 jaar steeg van 2006 tot 2010 het aantal zelfverminkingen met bijna 60 procent. Driekwart van hen is vrouw. Een kwart van de  gemiddeld 15.000 mensen per jaar die op de eerste hulp van ziekenhuizen behandeld worden voor letsel dat ze zelf hebben toegebracht, is jonger dan 25 jaar. Het aantal jongeren tussen de vijftien en negentien jaar die op de eerste hulp zijn behandeld voor zelf toegebracht letsel, is in die periode afgenomen. Tweederde van de jongeren vergiftigt zichzelf, meestal met medicijnen. Een kwart van de zelfverminkers gebruikt een scherp voorwerp, zoals een mes of scheermes <supref>[httpBron://www.christipedia.nl/Artikelen/N/ Radio Nederland#voetnoot_37 <nowiki>[37]</nowiki>]Wereldomroep, nieuwsbericht 5 april 2012.</supref>.

'''Mantelzorg.''' De mantelzorg en de zorg door vrijwilligers neemt in omvang af. In 2015 waren er 2,6 miljoen mantelzorgers, van wie ruim 0,5 miljoen, dat is een op de vijf, zich te zwaar belast voelt<supref>[httpBron://www Nederlandse Patiëntenvereniging (NPV), 21 sept.christipedia 2015.nl/Artikelen/N/Nederland#voetnoot_47 <nowiki>[47] </nowiki>]</supref>.

'''Gezondheid.''' Anno 2011 voelden de meeste Nederlanders zich gezond. Acht op de tien Nederlanders beoordeeld hun gezondheid als goed of zeer goed. Bijna 4 procent noemt zijn gezondheid slecht of zeer slecht. Ouderen voelen zich minder gezond dan jongeren en mannen voelen zich gezonder dan vrouwen<supref>[http://wwwDat bleek uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek.christipedia.nl/Artikelen/N/ Bron: Radio Nederland#voetnoot_21 <nowiki>[21]Wereldomroep, nieuwsbericht 29 aug. 2011.</nowiki>]</supref>. Nederlanders eten (anno 2011) echter ongezond: ze eten te weinig fruit, groente en vis en krijgen te weinig vezels, vitaminen en mineralen binnen. Nog geen 2 procent van de kinderen krijgt voldoende groente. De ongezonde voeding veroorzaakt 7.000 doden per jaar<supref>[http://wwwVolgens een onderzoek van het Nederlandse rijksinstituut RIVM, waarvan het resultaat in 2011 werd bekend gemaakt.christipedia.nl/Artikelen/N/Nederland#voetnoot_24 <nowiki>[24]</nowiki>] </supref>.

Jongeren leven erg ongezond (anno 2011). Ruim twee derde van hen beweegt te weinig, drinkt te veel of rookt sigaretten of cannabis. Te weinig beweging is het meest voorkomende ongezonde gedrag. Het komt vaak voor in combinatie met ander ongezond gedrag, zoals teveel drinken of roken. Bijna dertig procent van de jongens tussen de 15 en 25 jaar is 'zware drinker'<supref>[http://wwwDat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).christipedia.nl/Artikelen/N/ Bron: nieuwsbericht Radio Nederland#voetnoot_7 <nowiki>[7]</nowiki>]Wereldomroep, 28 maart 2010. </supref>.

Het aantal nieuwe gevallen van kanker groeit al jaren en zal naar verwachting blijven stijgen, onder meer doordat mensen steeds ouder worden. Een andere oorzaak is verandering van leefgewoontes. Zo roken meer vrouwen dan in de jaren '70, waardoor ze vaker longkanker krijgen<supref>[http://www.christipediaDe cijfers zijn ontleend aan de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), die de cijfers op 30 januari 2012 heeft bekendgemaakt.nl/Artikelen/N/Nederland#voetnoot_32 <nowiki>[32]</nowiki>] </supref>.

Christelijk bijzonder onderwijs is al lang niet meer zo bijzonder en onderscheidt zich steeds minder van openbaar onderwijs. Het Katholieke basisonderwijs is al jaren op zijn retour (anno 2012), verliest al meer zijn katholieke karakter. Steeds meer scholen halen ’Rooms Katholiek’ uit hun naam. Reformatorisch, evangelisch en islamitisch onderwijs onderscheiden zich nog wel steeds (anno 2012)^{[http://www.christipedia.nl/Artikelen/N/Nederland#voetnoot_1 <nowiki>[1]</nowiki>]}.

Nederlanders luisterden in 2008 dagelijks gemiddeld drie uur en veertien minuten naar de radio. Steeds meer mensen luisteren naar de radio via internet. In 2008 luisterde 32 procent van de mensen online <supref>[httpBron://www.christipedia.nl/Artikelen/N/ Nieuwsbericht van Radio Nederland#voetnoot_2 <nowiki>[2]</nowiki>]Wereldomroep, 5 maart 2009.</supref>.

Nederland was een van de eerste landen in Europa die Joden toestond hun godsdienst vrij uit te oefenen. Het Oranjehuis en de Nederlandse Joden hebben altijd een goede band met elkaar gehad<supref>Reinald Molenaar, [http://www.christipediarefdag.nl/Artikelenkerkplein/Nkerknieuws/Nederland#voetnoot_29nieuwe_kerk_even_joods_zonder_zelf_te_verdwijnen_1_610600 <nowiki>[29]</nowiki>Nieuwe Kerk even joods, zonder zelf te verdwijnen], nieuwsbericht op RefDag.nl, 19 dec. 2011</supref>.

In de Tweede Wereldoorlog zijn, onder de Duitse bezetting, vele Joden in Nederland opgepakt en weggevoerd. Ruim 75 procent van de Joden in Nederland vond de dood (in Belgie 50 procent)<supref>Bron: [http://www.christipediakerknet.nlbe/Artikelenactua/N/Nederland#voetnoot_17nieuws_detail.php?nieuwsID=100247 <nowiki>[17]</nowiki>De Shoah in België], nieuwsartikel op Kerknet.be, 11 juni 2011.</supref>. Van alle Europese landen is in Nederland het hoogste percentage van de Joodse bevolking omkomen. Gelukkig waren er Nederlanders die Joden een schuiladres boden.