Synagoge

Een synagoge (van Grieks sunagoge = vergadering; plaats van samenkomst) is een gebouw waar de Joden hun godsdienstoefeningen houden. De Heer Jezus leerde in hun synagogen.

"Synagoge" kan ook verwijzen naar de bezoekers van het gebouw, naar hen die in het gebouw samenkomen. Voorbeeld:

Hnd 13:43 En toen de synagoge was uiteengegaan, volgden vele van de Joden en van de godsdienstige proselieten Paulus en Barnabas, die tot hen spraken en hen vermaanden bij de genade van God te blijven. (TELOS)

Ontstaan. De synagogen ontstonden nadat de tempel, het huis van God in Jeruzalem en het godsdienstig centrum van de natie, was verwoest. Ze werden gebouwd vanaf het begin van de tijd van de Babylonische ballingschap. De Joden wilden een ruimte hebben om te bidden en onderricht in de wet van Mozes te ontvangen, vooral op sabbat. Deze plaatsen van gemeenschappelijke bijeenkomst werden synagogen genoemd.

Ligging. De ligging van een synagoge is altijd zodanig dat men in de richting van Jeruzalem bidt.

Godsdienstig centrum. Na de bouw van de tweede tempel bleven de synagogen bestaan als plaatselijk godsdienstig centrum. De godsdienstoefeningen in de synagoge waren een aanvulling op de eredienst in de tempel. Iedere stad had er na de ballingschap minstens één, soms meerdere; te Jeruzalem zullen er 480 of 460 hebben bestaan. Weinig is ons van de inrichting van deze bede- en leerhuizen ten tijde van Jezus en zijn apostelen bekend, maar het laat zich vermoeden, dat zij bestonden uit meer of minder grote zalen, waarin een kansel met een lessenaar werd gevonden, een kast ter bewaring van de schriftrollen en zitplaatsen voor de voorgangers en gemeenteieden.

Samenkomst. Het volk vergaderde op sabbat- en feestdagen in de synagogen tot gemeenschappelijke gebeden en het aanhoren van de voorlezing van de Wet, de profeten en andere boeken van het Oude Testament, welke verklaard en in vrije voordrachten behandeld werden (Luk. 4: 20 ; Hand. 13 : 15). Een voorbeeld hiervan in het Pisidische Antiochië:

Hnd 13:14 Zij nu gingen van Perge verder en kwamen in het Pisidische Antiochie aan; en zij gingen in de synagoge op de sabbatdag en namen plaats. Hnd 13:15 En na het lezen van de wet en de profeten zonden de oversten van de synagoge een boodschap tot hen en zeiden: Mannen broeders, als u een woord van bemoediging voor het volk hebt, zegt het. Hnd 13:16 En Paulus stond op, wenkte met de hand en zei: Mannen van Israel, en u die God vreest, hoort: (TELOS)

Paulus zei toen ook dat de profeten op elke sabbat gelezen worden:

Hnd 13:27 ... en de stemmen van de profeten, die op elke sabbat gelezen worden, hebben zij door Hem [= Jezus] te veroordelen vervuld; (TELOS)

De samenkomsten werden besloten met het uitspreken van een zegen en het amen der vergadering (vgl. 1 Kor. 14: 16).

Heer Jezus. De Heer Jezus leerde in de synagogen. Hij deed dit bijvoorbeeld in de synagoge te Kapernaüm, waar hij demonen uitdreef uit een aanwezige bezetene.

Marc. 1:21 En zij gingen Kapernaum binnen; en terstond ging Hij op de sabbat in de synagoge en leerde. Marc. 1:39 En Hij predikte in hun synagogen in heel Galilea en dreef de demonen uit. Matth. 4:23 En Hij trok in heel Galilea rond, leerde in hun synagogen, predikte het evangelie van het koninkrijk en genas elke ziekte en elke kwaal onder het volk. (TELOS)

Synagoge te Kapernüm. In Tell Hum te Kapernaüm is de ruïne van een synagoge. De synagoge waarin Jezus heeft geleerd is niet bewaard gebleven. Naast deze synagoge werd, waarschijnlijk in de 2^e of 3^e eeuw n.C., een nieuwe gebouwd en in de 4^e eeuw herbouwd. De overblijfselen van dit laatste gebouw zijn te bezichtigen.

Synagogen in de verstrooiing (1e - 11e eeuw)

Varia

I was the president of the synagogue! How could I believe in Jesus? Youtube.com: One For Israel Ministry, 1 apr. 2019. Engels gesproken. Duur: 9 min. 22 sec. Getuigenis van een voormalig voorzitter van een synagoge die de Jood Jesjoea leerde kennen.

Meer informatie

De Verkenners 17: De synagoge. Youtube.com: De Verkenners, 2 juni 2022. Duur: 7 min. 15 sec. Albert Groothedde laat ons de grootste synagoge van de wereld, in Jeruzalem, zien, en vertelt een en ander over synagoges.

Bronnen

Groot Nieuws voor u; geillustreerde uitgave van het Nieuwe Testament in de omgangstaal (Haarlem, Boxtel: 1985, 6e druk, 2e oplage), Verklarende woordenlijst s.v. Synagoge..

H. Zeller, Bijbelsch Woordenboek voor het Christelijke volk. Tweede deel K - Z. ('s Gravenhage: M.J. Visser, 1872) s.v. Synagoge. Tekst hiervan is op 27 januari 2014 verwerkt.