Het koperen wasvat of wasbekken of bekken (Eng. laver of copper), in de Bijbel genoemd, was een heilig voorwerp in de voorhof van de tabernakel en van de tempel. Het stond, naar Gods aanwijzing (Ex. 40:7), tussen de tabernakel en het koperen brandofferaltaar. Het wasbekken bevatte water, waarmee de priesters hun handen en hun voeten moesten wassen (Ex 30:18-21).

De plaats van het wasvat was tussen de tent en het brandofferaltaar.

Ex 40:7 Gij zult het wasvat tussen de tent der samenkomst en het altaar zetten en er water in doen. (...) Ex 40:30 Hij zette het wasvat tussen de tent der samenkomst en het altaar en hij deed er water in voor de afwassingen. Ex 40:31 Mozes en Aaron en diens zonen wiesen daarmee hun handen en hun voeten. Ex 40:32 Wanneer zij kwamen in de tent der samenkomst en wanneer zij naderden tot het altaar, wiesen zij zich, zoals de HERE Mozes geboden had. (NBG51)

Bij de oprichting  van de tabernakel werd ook het wasvat en zijn voet met zalfolie gezalfd en aldus geheiligd (Ex. 40:9-11).

De priesters waren eerst grondig gewassen bij de ingang van de tent der samenkomst, met water uit het wasvat, bij de inwijding van de tabernakel (Ex. 40:12), maar dat was duidelijk onderscheiden van de voortdurende reiniging van hun handen en voeten. In de voorhof van de tabernakel moesten de priesters zowel handen en voeten wassen, omdat ze in de voorhof en het heilige dienden en rondliepen (Ex. 40:7,11,30).

Het wasvat voor de tabernakel (zie afbeelding) was vervaardigd van de koperen spiegels die door de vrouwen waren geschonken (Ex 38:8). De vorm en grootte zijn niet opgegeven.

De tabernakel, een vervoerbaar heiligdom, maakte plaats voor de stenen tempel te Jeruzalem. Het wasvat voor de tempel was cirkelvormig, tien ellen in diameter, en (afgerond) dertig ellen in omtrek, en vijf ellen hoog.

1 Kon. 7:26, waar staat dat het wasvat van de tempel 2000 bath bevatte, verwijst waarschijnlijk naar de hoeveelheid water die gewoonlijk in het wasvat was. 2 Kron. 4:5 vermeld 3000 bath, dat de volle capaciteit kan betekenen. De bovengenoemde maten lijken niet overeen te stemmen met deze inhoud, maar de definitieve vorm van het wasbekken is niet bekend, het kan in het midden aanmerkelijk breder zijn geweest dan aan de bovenrand.

Het grote wasvat in de tempel steunde op beelden van runderen. De preciese vorm van het ronde wasvat is onbekend.

Het wasvat voor de tempel werd genoemd 'een gegoten zee' (2 Kron. 4:2) en 'een koperen zee' (2 Kon. 25:13; 1 Kron. 18:8; Jer. 52:17), en steunde op twaalf runderbeelden. Het werd gebruikt voor hetzelfde doel als het wasvat van de tabernakel, maar in de tempel waren ook tien kleinere wasvaten waar de offers werden gewassen (1 Koningen 7:23-43; 2 Koningen 16:17; 2 Kronieken 4:6,14).

Met de wassing van handen en voeten met water uit het wasvat is de voetwassing door de Heer Jezus te vergelijken (Joh. 13:4-14). De priesters waren eerst grondig gewassen, maar dat was duidelijk onderscheiden van de voortdurende reiniging van hun handen en voeten. De Heer verklaarde dat de apostelen al rein waren (behalve Judas) en dat zij alleen de reiniging van hun voeten nodig hadden, vanwege de verontreinigingen die ze onderweg opliepen, opdat ze deel met Hem konden hebben als Hij naar de Vader ging.

Een gelovige in Christus is eenmaal gewassen door de wassing van de wedergeboorte.

Tit 3:5 heeft Hij ons behouden, niet op grond van werken in gerechtigheid, die wij hadden gedaan, maar naar zijn barmhartigheid, door de wassing van de wedergeboorte en de vernieuwing van de Heilige Geest, (TELOS)

In zijn levenswandel door de woestijn van deze wereld loopt de gelovige echter verontreinigingen op. Hij krijgt vuile voeten. En daarvan moet hij gereinigd worden. De Heer Jezus verricht deze reiniging en wel door de wassing met het water van Gods Woord. Hij reinigt ons door Gods Woord.

Efe 5:26 opdat Hij haar zou heiligen, haar reinigend door de wassing met water door het woord, (TELOS)

De Meester heeft zijn leerlingen de opdracht te geven elkaars voeten te wassen: Gods woord reinigend op onze wandel toe te passen.  Terwille van de gemeenschap met Hem.

Bron

A New and Concise Bible Dictionary (George Morris, 1899) s.v. Laver. Hieruit is op 23 juli tekst genomen, vertaald en verwerkt.