Daniël 2 is een hoofdstuk van het boek Daniël. Het wordt hieronder samengevat en/of becommentarieerd.

Hoofdstukken samengevat en/of becommentarieerd:
Daniël: 1 · 2 · 3 · 4 · 5 · 6 · 7 · 8 · 9 · 10 · 11 · 12

Samenvatting

Droom van Nebukadnezar (statenbeeld). 1-23 De eerste droom van Nebukadnezar. Doodstraf voor de onwetende wijzen. 24-45 Daniel beschrijft en verklaart de droom. 46-49 Daniel verhoogd.

1

1 In het tweede jaar nu van het koninkrijk van Nebukadnezar, droomde Nebukadnezar dromen; daarvan werd zijn geest verslagen, en zijn slaap werd in hem gebroken. (CP[1])

In het tweede jaar nu van het koninkrijk van Nebukadnezar. D.i. 604/603 v.Chr. Daniël was ca. 17 jaar oud.

700 — 650 v.C. < Israël 650 — 600 v.C.[2] > 600 — 550 v.C.
HabakukNebukadnezar7e eeuw voor Chr.#605JojakimJoahazNechoZefanja (boek)Daniël (profeet)Jeremia (profeet)JosiaAmonAsnapparManasse (koning)

4

4  Toen spraken de Chaldeeën, tot de koning in het Aramees: O koning, leef in eeuwigheid! Zeg uw knechten de droom, dan zullen wij de uitlegging te kennen geven.(HSV)

Aramees. Waarschijnlijk is dit "de taal der chaldeeën", waarin Daniël geschoold moest worden (1:4).

11

11 Want de zaak die de koning begeert, is te zwaar; en er is niemand anders, die dezelve voor den koning te kennen [kan] geven, dan de goden, welker woning bij het vlees niet is.(SV) 

Welker woning bij het vlees niet is. Zij wonen niet onder de mensen. Maar de Zoon van God, van de enige waarachtige God (Joh. 17:13), zou neerdalen om als mens geboren te worden en onder de mensen te wonen.

Joh 1:14  En het Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond (en wij hebben zijn heerlijkheid aanschouwd, een heerlijkheid als van een eniggeborene van een vader) vol van genade en waarheid. (Telos)

16

16 En Daniël ging in en verzocht van de koning, dat hij hem een bestemde tijd wilde geven, opdat hij de koning de uitlegging te kennen zou geven. (CP[1]) 

Een bestemde tijd. Ook hier, evenals in 1:12 ("beproef toch uw knechten tien dagen lang"), zet Daniël het middel tijd in om tot een oplossing van de zaak te komen.

18

18 Opdat zij van den God des hemels barmhartigheden verzochten over deze verborgenheid, dat Daniël en zijn metgezellen met de overige wijzen van Babel niet omkwamen. (SV)

Opdat zij van den God des hemels barmhartigheden verzochten over deze verborgenheid. Daniël ging niet in zijn eentje God aanroepen, hij regelde gezamenlijk gebed. Een voorbeeld voor een gemeentelijke bidstond.

Met de overige wijzen. Daniël dacht niet alleen aan zijn eigen hachje en dat van zijn metgezellen. Zijn zorg strekte zich ook uit naar de overige wijzen, al behoorden zij ook tot Chaldeeën, het volk dat de Joodse knapen in ballingschap had weggevoerd.

38

Da 2:38  En overal, waar mensenkinderen wonen, heeft Hij de beesten van het veld en de vogelen van de hemel in uw hand gegeven; en Hij heeft u gesteld tot een heerser over al dezelve; u bent dat gouden hoofd. (CP[1])

U bent dat gouden hoofd. Nebukadnezar regeerde 605-562 v.C.

39

Da 2:39  En na u zal een ander koninkrijk opstaan, lager dan het uwe; daarna een ander, het derde koninkrijk van koper, hetwelk heersen zal over de gehele aarde. (SV)

Een ander koninkrijk opstaan. Het Perzische rijk versloeg het Babylonische rijk en veroverde Babylon, de hoofdstad van het Babylonische rijk, in 539 v.C.

Daarna een ander, het derde koninkrijk van koper. In 330 v.C. hield het Perzische rijk op te bestaan. Het werd veroverd door Alexander de Grote en opgevolgd door het Grieks-Macedonische rijk.

40

Da 2:40  En het vierde koninkrijk zal hard zijn, gelijk ijzer; aangezien het ijzer alles vermaalt en verzwakt; gelijk nu het ijzer, dat zulks alles verbreekt, [alzo] zal het vermalen en verbreken. (SV)

Het vierde koninkrijk. Het Romeinse rijk.

41

Da 2:41  En dat gij gezien hebt de voeten en de tenen, ten dele van pottenbakkersleem, en ten dele van ijzer, dat zal een gedeeld koninkrijk zijn, doch daar zal van des ijzers vastigheid in zijn, ten welken aanzien gij gezien hebt ijzer vermengd met modderig leem; (SV)

De voeten en de tenen. De benen zijn van ijzer (33).

De twee benen worden dikwijls opgevat als zinnebeeld van het West- en Oost-Romeinse rijk. Het Oost-Romeinse rijk is veroverd door de Turkse Ottomanen en overgegaan in het Turks-Ottomaanse rijk. Rusland meent dat het voortzetting is van het Oost-Romeinse rijk en de bewaarder is van het Orthodoxe gelooft.

De voeten zijn een voortzetting van het Romeinse rijk. Volgens een mening is de ene voet de Europese Unie en de andere voet ergens in Rusland en het Midden-Oosten. De vijf koningen van de ene voet komen uit de EU, de vijf koningen van de andere voet uit Rusland en het Midden-Oosten.[3]

43

Da 2:43  En dat gij gezien hebt ijzer vermengd met modderig leem, zij zullen zich [wel] door menselijk zaad vermengen, maar zij zullen de een aan den ander niet hechten, gelijk als zich ijzer met leem niet vermengt. (SV)

Door menselijk zaad vermengen. Dit is lastig te duiden. Uitleggingen:

1. Door verzwagering, door gemengde huwelijken, uit ethnisch en cultureel verschillende groepen.

Een commentator wijst op een historische vermenging: "Zeer opmerkelijk is het, dat de voeten met de tenen aan het beeld eensdeels van leem zijn. Toen de Duitsers en Slaven ten tijde der volksverhuizing in het Romeinse rijk inrukten, deels op hun grond, deels ook in de plaats, die het in de wereldgeschiedenis innam, verzwagerden zich hun vorsten met Romeinse families. Keizer Karel stamde uit een Romeins huis af, en bijna ter zelfder tijd hebben zich de Duitse keizer Otto II en de Russische grootvorst Wladimir met dochters van Oost-Romeinse keizers verbonden. Dit was van grote betekenis voor de verhouding der nakomende volken in ‘t algemeen; zij hebben geen nieuw rijk gesticht, maar slechts het Romeinse voortgezet, en tot op de tegenwoordige dag ligt aan alle staatsinrichtingen het ijzer, het Romeinse ten grondslag. Zo blijft het tot aan het einde van de gehele wereldmacht, totdat zij eindelijk uitloopt in tien heerschappijen, die ... men evenmin nu reeds zou kunnen aanwijzen, als wanneer men de wederkomst van Christus op morgen of overmorgen wilde stellen; intussen zullen wij later zien, hoe de geschiedenis van de tegenwoordige tijd op dat einde heenwijst."[4]

2. Door vermenging van etnisch en cultureel verschillende groepen. Huwelijken zijn niet noodzakelijk voor de vermenging waar dit vers 43 van spreekt. De West-Europese bevolking vermengt zich al decennia met arbeidsmigranten en asielzoekers, in het bijzonder uit het Islamitische Midden-Oosten.

Gelijk als ijzer met leem niet vermengt. De ene groep mensen is als ijzer, de andere groep als leem. Hun vermenging geeft een onsamenhangend geheel.

 
Statenbeeld getekend door Clarence Larkin

Voetnoten

  1. 1,0 1,1 1,2 Hertaling of vertaling door Christipedia, uitgaande van de Statenvertaling.
  2. De jaartallen zijn meerendeels ontleend aan Bijbels ontstaansmodel; tijdbalk Masoreten (Stichting De Oude Wereld, 2009).
  3. Russia and the Roman Empire. Youtube.com: Ken Johnson, 4 okt. 2022. Duur: 1 uur 11 min. 54 sec.
  4. Aangehaald in Karl August Dächsel; F. P. L. C. van Lingen; H. van Griethuijsen, Antz. et al, Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting): met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Kampen: Bos, 1893-1901), commentaar op Dan. 2:43. De aangehaalde tekst, die qua spelling is gemoderniseerd op Christipedia, is van Emile Guers (19e eeuw) dan wel Karl August Dächsel (19e eeuw).