Europese Unie: verschil tussen versies

Uit Christipedia
Toegevoegde inhoud Verwijderde inhoud
VisueelWikitekst
kGeen bewerkingssamenvatting
 
(6 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
De '''Europese Unie''' (EU) is de grootste gemeenschap van landen in het werelddeel [[Europa]] en is ontstaan in 1958. De unie telt 28 aangesloten landen (in 2014) met in totaal bijna 504 miljoen inwoners (stand 2012).
De '''Europese Unie''' (EU) is de grootste gemeenschap van landen in het werelddeel [[Europa]] en is ontstaan in 1958. De unie telt 28 aangesloten landen (in 2014) met in totaal bijna 504 miljoen inwoners (stand 2012).


Kenmerken van deze vereniging van Europese naties<ref name=":0">Jaap de Hoop Scheffer, Nederlands politicus en voormalig secretaris-generaal van de NAVO (2004-2009), noemde, in een podcast van 25 nov. 2023, in de BNR-podcast-serie Boekestijn en de Wijk, de EU een financieel- economische reus, een politieke puber en een militaire kabouter. </ref>:
Kenmerken van deze vereniging van Europese naties:
* een economische reus met één munt
* een financieel-economische reus met één munt
* een politieke dwerg die innerlijk verdeeld is over veel zaken en (nog) geen leidende rol speelt op het wereldtoneel  
* een politieke dwerg, een puber, die innerlijk verdeeld is over veel zaken en (nog) geen leidende rol speelt op het wereldtoneel  
* een militaire peuter
'''Mentaliteit.''' Europa is na de twee wereldoorlogen gewend geraakt aan interne vrede en stabiliteit. ''"Wij zijn in 1989, toen de muur viel, in een strandstoel gaan zitten, we hebben ons een glas witte wijn laten inschenken en vervolgens dachten we: de Amerikanen zorgen voor onze veiligheid, de Russen voor onze energie en de Chinezen maken alles wat wij niet kunnen of willen maken tegen een behoorlijke prijs en tegelijkertijd exporteren wij onze audi's en volkswagens naar China. Dat was de mentaliteit''"<ref name=":0" /> (Jaap de Hoop Scheffer, 25 november 2023)

'''Hoofdtaken''' voor de Europese unie zijn:
'''Hoofdtaken''' voor de Europese unie zijn:


Regel 10: Regel 13:
- aanpak van grensoverschrijdende problemen: milieu, asiel/migratie, criminaliteit. Om bijv. Internationale bendes aan te pakken moeten justitie en politie van de lidstaten samenwerken. 
- aanpak van grensoverschrijdende problemen: milieu, asiel/migratie, criminaliteit. Om bijv. Internationale bendes aan te pakken moeten justitie en politie van de lidstaten samenwerken. 


== Bestuur van de EU ==
== Instellingen van de EU ==
De Europese Unie kent vier instellingen:
De EU kent als belangrijke bestuursorganen
# de Europese Commissie;
# de Raad van ministers (of 'Raad van de Europese Unie' of 'Europese Raad' of 'Raad');
# het Europees Parlement.
De regeringsleiders van de lidstaten ontmoeten elkaar regelmatig op een driemaandelijkse vergaderingen van '''de Europese Raad''' (niet te verwarren met de ''Raad van ministers''). Zij zetten de hoofdlijnen van het beleid uit.


# de Europese Raad
De voorzitter van de Europese Raad is de Europese '''president'''. Als eerste president werd in 2009 de Belgische christen-democratische politicus Herman van Rompuy gekozen. Hij zit de vergaderingen van de Europese Raad voor en vertegenwoordigt de EU in internationale topontmoetingen.
# de Raad van Ministers
# de Europese Commissie
# het [[Europese Unie/Parlement en verkiezing|Europees Parlement]].


'''Europese Raad.''' Dat zijn alle regeringsleiders van de lidstaten. Zij ontmoeten elkaar regelmatig op de driemaandelijkse vergaderingen van de Europese Raad (niet te verwarren met de ''Raad van ministers''). Zij zetten de hoofdlijnen van het beleid (de belangrijkste doelen) uit.
De '''Europese Commissie''', met uit iedere lidstaat één persoon, maakt voorstellen voor wetgeving. Daarna volgt een procedure, die per onderwerp kan verschillen, waarbij het Parlement en de Raad, met daarin van elk van de 27 regeringen een minister, een besluit nemen over de voorgelegde plannen.


De voorzitter van de Europese Raad is de Europese '''president'''. Als eerste president werd in 2009 de Belgische christen-democratische politicus Herman van Rompuy gekozen. Hij zit de vergaderingen van de Europese Raad voor en vertegenwoordigt de EU in internationale topontmoetingen.
De leden van de commissie heten ''euro-commissarissen''. Voor de commissie werken 32.000 mensen (2009). Het hoofdkantoor van de commissie is gevestigd in Brussel. Op het hoofdkantoor werken ongeveer 2700 ambtenaren (2009). Nederland is (2009) in de Europese Commissie vertegenwoordigd met Neelie Kroes, lid van de VVD. Zij heeft de belangrijke portefeuille Concurrentie en krijgt alom lof voor de manier waarop zij haar werk doet.


De '''Raad van ministers '''is de belangrijkste besluitvormingsinstantie binnen de EU.
'''Raad van ministers.''' Deze raad is de belangrijkste besluitvormingsinstantie binnen de EU. Er zijn meerdere raden, bijvoorbeeld alle ministers van Landbouw of van Buitenlandse Zaken. Die nemen samen besluiten.


'''Europese Commissie.''' Deze voert de besluiten van de Raad van Ministers uit en houdt zich bezig met het dagelijks bestuur van de EU. Zij is dus een soort regering.
Het '''''Europees''' '''Parlement''' ''(EP) bestaat uit 785 zetels (begin 2009), die bezet worden door de vertegenwoordigers van de lidstaten van de Europese Unie. Het vaste aantal afgevaardigden per lidstaat is gebaseerd op het aantal inwoners. Nederland heeft 27 zetels in het EP. Na de verkiezing voor het EP in 2009 werd het totaal aantal zetels verlaagd tot 736 zetels, met 25 zetels voor Nederland. In 2014 kreeg Nederland 26 zetels. 


<u>Samenstelling.</u> De commissie bestaat uit 28 commissarissen ('euro-commissarissen'), één uit iedere lidstaat. Het Europees Parlement moet de leden van de Europese Commissie goedkeuren.
In het parlement zitten geen afzonderlijke nationale '''partijen''', maar Europese partijen. Een parlementariër mag geen lid zijn van het parlement in de staat die hij vertegenwoordigd.


Nederland was van 2004 - 2014 in de Europese Commissie vertegenwoordigd met Neelie Kroes, lid van de VVD. Zij had de belangrijke portefeuille Concurrentie en kreeg alom lof voor de manier waarop zij haar werk deed.
De behandeling van een wetsvoorstel in het EP wordt voorbereid in een van de vakcommissies, bijvoorbeeld die van werkgelegenheid en sociale zaken of die van milieu. De leden daarvan wijzen uit hun midden een rapporteur aan. Die schrijft een verslag over het desbetreffende dossier. De collega’s dienen daarop amendementen in. Daarna vindt het debat en de stemming plaats, eerst in de commissie en later in de plenaire vergadering.


<u>Voorzitter.</u> De voorzitter van de Commissie is één van de machtigste mensen binnen de EU. Het Europees Parlement stemt over de voorzitter van de Commissie.
De plenaire debatten kenmerken zich door een aaneenschakeling van monologen. Degenen die het woord willen voeren, hebben een beperkte spreektijd, vaak van maar 1 minuut. Er zijn geen interrupties, geen spontane discussies tussen politieke tegenstanders.


<u>Taak.</u> De commissie maakt voorstellen voor wetgeving. Daarna volgt een procedure, die per onderwerp kan verschillen, waarbij het Parlement en de Raad, met daarin van elk van de 27 regeringen een minister, een besluit nemen over de voorgelegde plannen. De commissie beheert de financiën en controleert of landen de regels wel naleven.
De '''voorzitter''' van het EP wordt gekozen voor een termijn van 2,5 jaar.


Elk pril EU-voorstel gaat ter beoordeling naar de nationale parlementen. De minister (of staatssecretaris), die na het debat afreist naar Brussel of Luxemburg voor overleg met andere EU-ministers, krijgt dan een opdracht mee. Met voldoende steun van andere nationale parlementen kan een wetsvoorstel worden tegenhouden of aangepast.
Een veelomvattend '''voorstel''' waarbij het EP grote invloed heeft uitgeoefend, is de dienstenrichtlijn, met voorschriften voor een vrij verkeer van diensten binnen de Unie. Twee andere voorbeelden in dit verband zijn Reach, de benaming voor regelgeving ten aanzien van chemische stoffen, en het klimaat-pakket, met voornemens voor het terugdringen van de CO2-uitstoot.


<u>Ambtenaren.</u> Voor de commissie werken 32.000 mensen (stand 2009). Het hoofdkantoor van de commissie is gevestigd in Brussel. Op het hoofdkantoor werken ongeveer 2700 ambtenaren (2009). 
De EU heeft als blok niet een eigen '''regering'''. Er is in het EP dan ook geen tweedeling tussen coalitie- en oppositiepartijen. Het Parlement beschikt niet over de macht om een minister of een individuele commissaris naar huis te sturen. Dat allemaal maakt de debatten politiek minder spannend.


'''Europees Parlement.''' Over het Europees Parlement, de verkiezing van de leden en de invloed van de burger op de vier instellingen van de EU, zie [[Europese Unie/Parlement en verkiezing]] voor het hoofdartikel.
Er is nog te weinig '''toezicht''' op Europees niveau. Europarlementarier Sophie in 't Veld merkte kritisch op (in 2008): ‘Nationale regeringen profiteren daar heel sneaky van. Ze willen bijvoorbeeld wetgeving die grotere inzage in persoonsgegevens mogelijk maakt. Omdat ze weten dat ze daar in hun eigen parlement nooit een meerderheid voor krijgen, onderhandelen ze daar in beslotenheid over in Brussel. Dan komen ze terug en zeggen ze: zo moet het van Europa. Policy laundering is dat, het witwassen van beleid."  

Het Parlement vergadert op twee '''plaatsen'''. Dat ligt vast in het EU-verdrag. Eén week in de maand verblijven de volksvertegenwoordigers in Straatsburg. In de tussenliggende tijd verrichten zij hun werkzaamheden in Brussel. Het reizen tussen beide locaties en de voortdurende verhuizing van alle benodigdheden kost jaarlijks zo’n 200 miljoen euro (2009). Het afschaffen van de zittingen in Straatsburg is alleen mogelijk als de regeringen van alle EU-landen, dus ook die van Frankrijk, daarmee instemmen.

De EU hanteert 23 officiële '''talen'''. In de vergaderingen van het EP mag iedereen zijn eigen taal gebruiken. Tolken geven de gesproken tekst simultaan in de overige talen weer. Ook alle documenten zijn in de diverse talen voorhanden.

De Europese '''verkiezingen''' worden eens in de vijf jaar gehouden. De afgevaardigden voor het Europees Parlement worden per land gekozen. De Nederlandse nationale orthodox-christelijke partijen SGP en Christen-Unie doen samen met een gecombineerde lijst aan deze verkiezingen mee.

In de periode '''2004 tot 2009''' hadden het christelijk-democratische CDA en de liberale VVD elk 7 van de 27 Nederlandse zetels. Kleinere partijen (VVD, GroenLinks, de nieuwe partij Europa Transparant, de SP, de ChristenUnie/SGP en D66) bemachtigden één of meer zetels. De opkomst bij de verkiezingen bedroeg in 2004 in Nederland 39,3 procent van de kiesgerechtigden.

In de periode '''vanaf''' '''2009''' hadden de christelijke partijen totaal 7 zetels, 2 minder dan de vorige periode. De opkomst voor de verkiezingen was in Nederland 36,5 procent. Verdeling van de zetels:

- CDA: 5 zetels met 19,9 procent van de stemmen

- PVV: 4 zetels met 17 procent

- PvdA: 3 zetels met 12,1 procent

- VVD: 3 zetels met 11,4 procent

- D66: 3 zetels met 11,3 procent

- GroenLinks: 3 zetels met 8,8 procent

- SP: 2 zetels met 7,1 procent

- ChristenUnie-SGP: 2 zetels met 6,9 procent

Om meer invloed uit te kunnen oefenen, vormen politieke geestverwanten parlementaire '''fracties'''. Het Europees Parlement telt zeven fracties (in 2009):
* Fractie van de Europese Volkspartij (Christen-democraten) en Europese Democraten (afgekort EVP-ED). Dit is de grootste fractie; ze telt 288 leden afkomstig uit alle lidstaten van de EU, waaronder het Nederlandse CDA.
* Sociaal-democratische Fractie in het Europees Parlement
* Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa fractie
* Fractie Unie voor een Europa van Nationale Staten
* Fractie De Groenen/Vrije Europese Alliantie
* Confederale Fractie Europees Unitair Links/Noords Groen Links
* Fractie Onafhankelijkheid/Democratie
'''SGP en Christen-Unie''' willen zich in Europees verband inzetten voor het behoud van vrede, welvaart en stabiliteit in Europa. Hun verkiezingsprogramma (2009) zegt:

''“Met vrede, welvaart en stabiliteit zijn we in Europa gezegend. Zeker in vergelijking met de rest van de wereld. Hieraan moeten we blijven werken. In Europa doen we dat samen waar Nederland dit alleen niet kan. Dat is de kern van het programma waarmee ChristenUnie en SGP deelnemen aan de verkiezingen voor het Europees Parlement in juni 2009. Vrede, welvaart en stabiliteit worden bedreigd door diverse crises: kredietcrisis, grondstoffencrisis, energiecrisis, voedselcrisis, klimaatcrisis, milieucrisis. Bovendien is er nog een institutionele crisis. Ten diepste is er een religieuze en daarmee een morele crisis; voor velen is God verdwenen uit Europa. De Westerse cultuur is meer en meer blind geraakt voor de niet-materiële dimensies van het bestaan. Daaronder lijden mens, samenleving, milieu en natuur. In antwoord daarop willen ChristenUnie en SGP werken vanuit een christelijk perspectief. Dat vergt zorg voor de schepping (Planet), zorg voor de naaste (People) en zorg voor de huishouding (Prosperity).”''<ref> [http://www.sgp.nl/Media/download/11691/Verkiezingsprogramma%20EP%202009.pdf Verkiezingsprogramma SGP/Christen-Unie 2009] op SGP.nl </ref>

In het Europese parlement is een parlementsgroep voor de betrekking met Israël, één voor de betrekking met Iran, één voor de betrekking met Japan, enz. In 2009 werd Bas Belder, lid van de Staatkundig Gereformeerde Partij en welgezind jegens Israël, voorzitter van de '''Israëldelegatie''' van het Europese parlement.

'''Geraadpleegde bronnen over de Europese politiek:'''
* Artikel [http://www.kiesraad.nl/nl/Verkiezingen/Verkiezingen-Overzicht/Europees_Parlement.html Europees parlement] op Kiesraad.nl .
* Artikel [http://www.europa-nu.nl/9353000/1/j9vvh6nf08temv0/vh8lnhrrl0fq Verkiezingen en zetelverdeling Europees Parlement 1979-2009 (Nederland)] op Europa-nu.nl . 
* Artikel [http://www.europeesparlement.nl/view/nl/europees_parlement/Fracties/Hoe_werken_de_fracties.html;jsessionid=E8886C0B436AFA1A5B7F2A6FC7CA63E8 Hoe werken de fracties] op EuropeesParlement.nl


== Geld ==
== Geld ==
Regel 104: Regel 61:
== Nederland en de EU ==
== Nederland en de EU ==
Een Nederlands gezin betaalt via belastinggelden 1100 euro per jaar aan de EU, in Duitsland betalen gezinnen de helft van dat bedrag en in Frankrijk eenzesde (2009). Nederlanders betalen dus relatief veel. Ongeveer de helft van de Nederlandse wetgeving stamt uit Brussel (2009); dus de EU bepaalt voor een groot deel de wetgeving van Nederland<ref>Volgens de Partij voor de Vrijheid in een radio-uitzending op 16 mei 2009.</ref>.
Een Nederlands gezin betaalt via belastinggelden 1100 euro per jaar aan de EU, in Duitsland betalen gezinnen de helft van dat bedrag en in Frankrijk eenzesde (2009). Nederlanders betalen dus relatief veel. Ongeveer de helft van de Nederlandse wetgeving stamt uit Brussel (2009); dus de EU bepaalt voor een groot deel de wetgeving van Nederland<ref>Volgens de Partij voor de Vrijheid in een radio-uitzending op 16 mei 2009.</ref>.

== Ontwikkeling ==
De ontwikkeling van de EU toont uitbreiding en integratie. Crisissen nopen de EU-landen meer samen te werken en jagen zo de ontwikkeling van de EU aan. Jean Monnet (1888-1979), een van de grondleggers van de EU, zei: "Europa zal worden gesmeed in een crisis en zal de som zijn van de oplossingen die voor die crises worden aangenomen".<ref>Aangehaald in: [https://www.ft.com/content/1bf561d9-9786-4cbb-89c8-49bbfeaf91af Letter: A Europe ‘forged in crisis’ — as Monnet predicted], op: FT.com, 10 okt. 2022.</ref>


== Geschiedenis ==
== Geschiedenis ==
Regel 110: Regel 70:
1958: De economische samenwerking breidt zich uit naar alle sectoren van de economie. In dit jaar ontstaat de '''Europese Economische Gemeentschap''' (EEG).
1958: De economische samenwerking breidt zich uit naar alle sectoren van de economie. In dit jaar ontstaat de '''Europese Economische Gemeentschap''' (EEG).


In 1958 komt het '''Europese Parlement '''voor het eerst bijeen. De openingszitting wordt gehouden in Straatsburg, Frankrijk. Het Parlement vervangt de Gemeenschappelijke Vergadering van het EGKS.
In 1958 komt het '''Europese Parlement '''voor het eerst bijeen. De openingszitting wordt gehouden in Straatsburg, Frankrijk. Het Parlement vervangt de Gemeenschappelijke Vergadering van het EGKS. De lidstaten zijn België, Frankrijk, Italië, Luxemburg, Nederland en Duitsland.


1973. Toetreding van Verenigd Koninkrijk, Ierland en Denemarken.
1979: Sinds 1979 gaan de Europese burgers om de vijf jaar naar de stembus om rechtstreeks de samenstelling van het Europese Parlement te bepalen: de '''Europese verkiezingen'''. Voor die tijd was er sprake van een zogeheten dubbelmandaat. De zetels werden toen bezet door afgevaardigden uit de nationale parlementen.


1979: Eerste '''Europese verkiezingen'''. Sindsdien gaan de Europese burgers om de vijf jaar naar de stembus om rechtstreeks de samenstelling van het Europese Parlement te bepalen. Voor die tijd was er sprake van een zogeheten dubbelmandaat. De zetels werden toen bezet door afgevaardigden uit de nationale parlementen.
In 1979 wordt het '''Europees Parlement '''voor het eerst rechtstreeks gekozen. Het nieuwe parlement bestaat uit 410 leden, afkomstig uit 9 EG-lidstaten (België, Nederland, Luxemburg, Frankrijk, Italië, Duitsland, Ierland, Verenigd Koninkrijk en Denemarken).

In 1979 wordt het '''Europees Parlement '''voor het eerst rechtstreeks gekozen. Het nieuwe parlement bestaat uit 410 leden, afkomstig uit 9 EG-lidstaten (België, Nederland, Luxemburg, Frankrijk, Italië, Duitsland, Ierland, Verenigd Koninkrijk en Denemarken). Eens in de vijf jaar zijn er verkiezingen. Deze termijn van vijf jaar is vastgelegd in het Europees Verdrag.

1981. Toetreding van Griekenland.

1986. Toetreding van Spanje en Portugal.


1993: Sinds dit jaar heet de EEG de '''Europese Unie '''(EU). Sindsdien maakt de EU een grote uitbreiding door, met name in het oosten van Europa.
1993: Sinds dit jaar heet de EEG de '''Europese Unie '''(EU). Sindsdien maakt de EU een grote uitbreiding door, met name in het oosten van Europa.


1995: De EU bestaat uit 15 landen.
1995: Toetreding van Oostenrijk, Zweden en Finland. De EU bestaat nu uit 15 landen.


1999: Invoering van de euro.
1999: Invoering van de euro.


2004: Tien nieuwe lidstaten treden tot de EU toe, waardoor het totaal aantal lidstaten op 25 komt.
2004: Tien nieuwe lidstaten (Cyprus, Hongarije, Estland, Litouwen, Letland, Malta, Polen, Slowakije, Tsjechië en Slovenië) treden tot de EU toe, waardoor het totaal aantal lidstaten op 25 komt.


2007: De EU wordt uitgebreid met twee nieuwe lidstaten.
2007: De EU wordt uitgebreid met twee nieuwe lidstaten: Roemenië en Bulgarije.


2010: De gemiddelde werkloosheid in de zeventien eurolanden ligt in 2010 op 10,4 procent. In de eurozone hebben 16,5 miljoen mensen geen baan. Het werkloosheidspercentage is het hoogste sinds de invoering van de euro. De grootste stijgingen van de werkeloosheid zijn dit jaar in Griekenland, Cyprus en Spanje. In die landen is rond de 20 procent van de beroepsbevolking werkloos. Oostenrijk heeft het laagste percentage arbeidslozen: 4,1.
2010: De gemiddelde werkloosheid in de zeventien eurolanden ligt in 2010 op 10,4 procent. In de eurozone hebben 16,5 miljoen mensen geen baan. Het werkloosheidspercentage is het hoogste sinds de invoering van de euro. De grootste stijgingen van de werkeloosheid zijn dit jaar in Griekenland, Cyprus en Spanje. In die landen is rond de 20 procent van de beroepsbevolking werkloos. Oostenrijk heeft het laagste percentage arbeidslozen: 4,1.


2013. Toetreding van Kroatië.
<Youtube width="768" height="432">PDsNKUMp1ZM</youtube><BR>''The History of the European Union: Every Year.'' Youtube.com: gebruiker EmperorTigerstar, 1 feb. 2017. Geschiedenis van de Europese Unie 1952 - 2017.

<youtube width="768" height="432">eX-byB8iXKo</youtube><BR>''The History of the European Union: Every Year.'' Youtube.com: gebruiker EmperorTigerstar, 31 jan. 2020. Geschiedenis van de Europese Unie 1952 - 2020.

2019. De EU geeft bijna € 5,5 miljoen subsidiegeld uit aan niet-gouvernementele organisaties die zich inzetten voor het bevorderen van de Palestijnse cultuur en het behoud van de Palestijnse identiteit in de oude stad van Jeruzalem en de omliggende gebieden<ref>https://brabosh.com/2020/08/22/pqpct-vot/</ref>.

2022. In februari valt Rusland buurland Oekraïne binnen. De EU kiest de kant van de belaagde soevereine staat. Het conflict heeft tot gevolg dat de eenheid van de [[Europese Unie]] steviger wordt: (meer) gezamenlijk buitenlands beleid, meer geld voor de (verwaarloosde) krijgsmacht, offensieve toepassing van economische en militaire machtsinstrumenten (sancties tegen Rusland, wapenleveranties aan Oerkraïne).<ref>Boekestijn en De Wijk, [https://www.bnr.nl/podcast/boekestijn-en-de-wijk/10496731/oekraine-update-dinsdag-dag-286 Oekraïne-update dinsdag, dag 286], op BNR.nl, podcast van 6 dec. 2022</ref>


== Meer informatie ==
== Meer informatie ==

Huidige versie van 3 dec 2023 om 15:56

De Europese Unie (EU) is de grootste gemeenschap van landen in het werelddeel Europa en is ontstaan in 1958. De unie telt 28 aangesloten landen (in 2014) met in totaal bijna 504 miljoen inwoners (stand 2012).

Kenmerken van deze vereniging van Europese naties[1]:

  • een financieel-economische reus met één munt
  • een politieke dwerg, een puber, die innerlijk verdeeld is over veel zaken en (nog) geen leidende rol speelt op het wereldtoneel  
  • een militaire peuter

Mentaliteit. Europa is na de twee wereldoorlogen gewend geraakt aan interne vrede en stabiliteit. "Wij zijn in 1989, toen de muur viel, in een strandstoel gaan zitten, we hebben ons een glas witte wijn laten inschenken en vervolgens dachten we: de Amerikanen zorgen voor onze veiligheid, de Russen voor onze energie en de Chinezen maken alles wat wij niet kunnen of willen maken tegen een behoorlijke prijs en tegelijkertijd exporteren wij onze audi's en volkswagens naar China. Dat was de mentaliteit"[1] (Jaap de Hoop Scheffer, 25 november 2023)

Hoofdtaken voor de Europese unie zijn:

- beschermen en bevorderen van de Europese vrije markt, zoals het verder wegnemen van economische belemmeringen

- aanpak van grensoverschrijdende problemen: milieu, asiel/migratie, criminaliteit. Om bijv. Internationale bendes aan te pakken moeten justitie en politie van de lidstaten samenwerken. 

Instellingen van de EU

De Europese Unie kent vier instellingen:

  1. de Europese Raad
  2. de Raad van Ministers
  3. de Europese Commissie
  4. het Europees Parlement.

Europese Raad. Dat zijn alle regeringsleiders van de lidstaten. Zij ontmoeten elkaar regelmatig op de driemaandelijkse vergaderingen van de Europese Raad (niet te verwarren met de Raad van ministers). Zij zetten de hoofdlijnen van het beleid (de belangrijkste doelen) uit.

De voorzitter van de Europese Raad is de Europese president. Als eerste president werd in 2009 de Belgische christen-democratische politicus Herman van Rompuy gekozen. Hij zit de vergaderingen van de Europese Raad voor en vertegenwoordigt de EU in internationale topontmoetingen.

Raad van ministers. Deze raad is de belangrijkste besluitvormingsinstantie binnen de EU. Er zijn meerdere raden, bijvoorbeeld alle ministers van Landbouw of van Buitenlandse Zaken. Die nemen samen besluiten.

Europese Commissie. Deze voert de besluiten van de Raad van Ministers uit en houdt zich bezig met het dagelijks bestuur van de EU. Zij is dus een soort regering.

Samenstelling. De commissie bestaat uit 28 commissarissen ('euro-commissarissen'), één uit iedere lidstaat. Het Europees Parlement moet de leden van de Europese Commissie goedkeuren.

Nederland was van 2004 - 2014 in de Europese Commissie vertegenwoordigd met Neelie Kroes, lid van de VVD. Zij had de belangrijke portefeuille Concurrentie en kreeg alom lof voor de manier waarop zij haar werk deed.

Voorzitter. De voorzitter van de Commissie is één van de machtigste mensen binnen de EU. Het Europees Parlement stemt over de voorzitter van de Commissie.

Taak. De commissie maakt voorstellen voor wetgeving. Daarna volgt een procedure, die per onderwerp kan verschillen, waarbij het Parlement en de Raad, met daarin van elk van de 27 regeringen een minister, een besluit nemen over de voorgelegde plannen. De commissie beheert de financiën en controleert of landen de regels wel naleven.

Elk pril EU-voorstel gaat ter beoordeling naar de nationale parlementen. De minister (of staatssecretaris), die na het debat afreist naar Brussel of Luxemburg voor overleg met andere EU-ministers, krijgt dan een opdracht mee. Met voldoende steun van andere nationale parlementen kan een wetsvoorstel worden tegenhouden of aangepast.

Ambtenaren. Voor de commissie werken 32.000 mensen (stand 2009). Het hoofdkantoor van de commissie is gevestigd in Brussel. Op het hoofdkantoor werken ongeveer 2700 ambtenaren (2009). 

Europees Parlement. Over het Europees Parlement, de verkiezing van de leden en de invloed van de burger op de vier instellingen van de EU, zie Europese Unie/Parlement en verkiezing voor het hoofdartikel.

Geld

De uitgaven van de EU begroot voor 2010 bedragen 122,9 miljard euro. Het overgrote deel van het budget is bestemd voor arme Europese regio's, landbouw en platteland[2].

EU en Christendom

Europa en de Europese Unie hebben christelijke waarden als gemeengoed. „Wat Europa samenbrengt, niet samenhoudt, is de rij waarden die weliswaar uit het christendom afkomstig zijn, maar nu ook algemeengoed zijn; waarbij de ander in het middelpunt staat. De kern van het christendom is de liefde tot God en tot de mensen. Dat laatste kunnen we met velen delen. Op dat punt is zeer grote nood.” (Herman van Rompuy, voorzitter van de Europese Raad, 2011)[3]. 

Hoewel Europa gestempeld is door het christendom, zijn er ideologische tendenzen die tegen christelijke normen en waarden indruisen. In 2009 maakte de Europese commissie aan Engeland duidelijk dat kerken geen homoseksuelen mogen weigeren voor een kerkelijke functie op grond van hun homoseksuele levensstijl[4]. Dat zou onwettige discriminatie zijn.

Problemen

In meerdere landen van de EU worden (anno 2014) deze problemen gevoeld:

  • de arbeidsmigratie met ongelijke concurrentie, bijvoorbeeld Poolse vrachtwagenchauffeurs werken voor minder loon dan hun Nederlandse collega's en krijgen daarom werk in Nederland, met als gevolg dat Nederlandse chauffeurs werkeloos thuis zitten
  • door de open grenzen en weggevallen grenscontroles komen criminele bendes makkelijk binnen
  • de immigranten en vluchtelingen van buiten de EU
  • het verlies van soevereiniteit, de regels en wetten die Brussel oplegt.
  • het geld dat van rijke landen naar economische zwakke landen gaat om hen voor faillisement te behoeden

Nederland en de EU

Een Nederlands gezin betaalt via belastinggelden 1100 euro per jaar aan de EU, in Duitsland betalen gezinnen de helft van dat bedrag en in Frankrijk eenzesde (2009). Nederlanders betalen dus relatief veel. Ongeveer de helft van de Nederlandse wetgeving stamt uit Brussel (2009); dus de EU bepaalt voor een groot deel de wetgeving van Nederland[5].

Ontwikkeling

De ontwikkeling van de EU toont uitbreiding en integratie. Crisissen nopen de EU-landen meer samen te werken en jagen zo de ontwikkeling van de EU aan. Jean Monnet (1888-1979), een van de grondleggers van de EU, zei: "Europa zal worden gesmeed in een crisis en zal de som zijn van de oplossingen die voor die crises worden aangenomen".[6]

Geschiedenis

1951: In West-Europa vormt zich de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), die een intern-Europese markt voor kolen en staal wil scheppen. De gemeenschap omvat zes landen: België, Nederland, Luxemburg, West-Duitsland, Frankrijk en Italië.

1958: De economische samenwerking breidt zich uit naar alle sectoren van de economie. In dit jaar ontstaat de Europese Economische Gemeentschap (EEG).

In 1958 komt het Europese Parlement voor het eerst bijeen. De openingszitting wordt gehouden in Straatsburg, Frankrijk. Het Parlement vervangt de Gemeenschappelijke Vergadering van het EGKS. De lidstaten zijn België, Frankrijk, Italië, Luxemburg, Nederland en Duitsland.

1973. Toetreding van Verenigd Koninkrijk, Ierland en Denemarken.

1979: Eerste Europese verkiezingen. Sindsdien gaan de Europese burgers om de vijf jaar naar de stembus om rechtstreeks de samenstelling van het Europese Parlement te bepalen. Voor die tijd was er sprake van een zogeheten dubbelmandaat. De zetels werden toen bezet door afgevaardigden uit de nationale parlementen.

In 1979 wordt het Europees Parlement voor het eerst rechtstreeks gekozen. Het nieuwe parlement bestaat uit 410 leden, afkomstig uit 9 EG-lidstaten (België, Nederland, Luxemburg, Frankrijk, Italië, Duitsland, Ierland, Verenigd Koninkrijk en Denemarken). Eens in de vijf jaar zijn er verkiezingen. Deze termijn van vijf jaar is vastgelegd in het Europees Verdrag.

1981. Toetreding van Griekenland.

1986. Toetreding van Spanje en Portugal.

1993: Sinds dit jaar heet de EEG de Europese Unie (EU). Sindsdien maakt de EU een grote uitbreiding door, met name in het oosten van Europa.

1995: Toetreding van Oostenrijk, Zweden en Finland. De EU bestaat nu uit 15 landen.

1999: Invoering van de euro.

2004: Tien nieuwe lidstaten (Cyprus, Hongarije, Estland, Litouwen, Letland, Malta, Polen, Slowakije, Tsjechië en Slovenië) treden tot de EU toe, waardoor het totaal aantal lidstaten op 25 komt.

2007: De EU wordt uitgebreid met twee nieuwe lidstaten: Roemenië en Bulgarije.

2010: De gemiddelde werkloosheid in de zeventien eurolanden ligt in 2010 op 10,4 procent. In de eurozone hebben 16,5 miljoen mensen geen baan. Het werkloosheidspercentage is het hoogste sinds de invoering van de euro. De grootste stijgingen van de werkeloosheid zijn dit jaar in Griekenland, Cyprus en Spanje. In die landen is rond de 20 procent van de beroepsbevolking werkloos. Oostenrijk heeft het laagste percentage arbeidslozen: 4,1.

2013. Toetreding van Kroatië.

Load video
YouTube


The History of the European Union: Every Year. Youtube.com: gebruiker EmperorTigerstar, 31 jan. 2020. Geschiedenis van de Europese Unie 1952 - 2020.

2019. De EU geeft bijna € 5,5 miljoen subsidiegeld uit aan niet-gouvernementele organisaties die zich inzetten voor het bevorderen van de Palestijnse cultuur en het behoud van de Palestijnse identiteit in de oude stad van Jeruzalem en de omliggende gebieden[7].

2022. In februari valt Rusland buurland Oekraïne binnen. De EU kiest de kant van de belaagde soevereine staat. Het conflict heeft tot gevolg dat de eenheid van de Europese Unie steviger wordt: (meer) gezamenlijk buitenlands beleid, meer geld voor de (verwaarloosde) krijgsmacht, offensieve toepassing van economische en militaire machtsinstrumenten (sancties tegen Rusland, wapenleveranties aan Oerkraïne).[8]

Meer informatie

De website van het Europese Parlement: http://www.europarl.europa.eu

Bron

Voor dit artikel is, onder toestemming, in mei 2009 tekst gebruikt uit het artikel Parlement met 736 zetels en 23 talen (door A.A.C. de Rooij) op RefDag.nl dd. 29 mei 2009.

Voetnoten

  1. ↑ 1,0 1,1 Jaap de Hoop Scheffer, Nederlands politicus en voormalig secretaris-generaal van de NAVO (2004-2009), noemde, in een podcast van 25 nov. 2023, in de BNR-podcast-serie Boekestijn en de Wijk, de EU een financieel- economische reus, een politieke puber en een militaire kabouter.
  2. ↑ Nieuwsartikel Akkoord over EU-begroting van 122,9 miljard, op RefDag.nl dd. 19 nov. 2009
  3. ↑ Aangehaald in Van Rompuy: Kerken belangrijk voor samenleving EU, nieuwsartikel op RefDag.nl, 20 april 2011.
  4. ↑ Jamie Doward, Brussels says churches must lift ban on employing homosexuals, artikel op Guardian.co.uk dd. 22 nov. 2009
  5. ↑ Volgens de Partij voor de Vrijheid in een radio-uitzending op 16 mei 2009.
  6. ↑ Aangehaald in: Letter: A Europe ‘forged in crisis’ — as Monnet predicted, op: FT.com, 10 okt. 2022.
  7. ↑ https://brabosh.com/2020/08/22/pqpct-vot/
  8. ↑ Boekestijn en De Wijk, Oekraïne-update dinsdag, dag 286, op BNR.nl, podcast van 6 dec. 2022
Overgenomen van "https://www.christipedia.nl/wiki/Europese_Unie?oldid=40564"