Moeder

Uit Christipedia

Een moeder is een vrouw die één of meer kinderen heeft. In verreweg de meeste talen begint het woord voor "moeder" met de letter “m”. 

Eva is, zoals haar naam aanduidt, de moeder van alle levenden (Gen. 3: 20). In het Hebreeuws luidt haar naam 'Chava' en betekent 'de levende en levengevende'. 

A Mother and Child in an interior. Geschilderd door Peter Vilhelm Ilsted (1861-1933) in 1898.

Huwelijk, helpster van haar man en moederschap zijn de natuurlijke roeping van een vrouw. Moederschap is een hoge roeping, omdat zij daardoor bijdraagt aan de vorming van een nieuw geslacht.

De goddelijke wet stelt de moeder, in haar rechten tegenover de kinderen en ten opzichte van de haar verschuldigde eerbetoning, overal naast de vader (Gen. 2:21; 20: 12; 21: 15, 17; Lev. 19: 3; Deut. 27: 16; 33: 9, vgl. Ps. 27: 10; Spr. 1: 8; 10: 1; 19: 26; 20: 20; 25: 22, 25; 28: 24; 29 : 15; 30: 11, 17; Ezech. 22 : 7; Micha 7:6; Matth. 10: 35, 37; 19 : 29). De wet van Mozes gebiedt dat aan vader èn moeder eer moet worden bewezen. Zij had, evenals de vader, het recht van keuze van een echtgenote voor de zoon (vgl. Gen. 21 : 21 ; 24:55).

De koningin-moeder stond in hoog aanzien en had groten invloed op de regering, zodat bij het aanvaarden van de regering door een koning, de naam van zijn moeder nu en dan gemeld wordt (2 Kron. 12 : 13; 1 Kon. 15: 2; 2 Kon. 12: 1). Van bijna al de koningen van Israël worden de moeders, evenals de vaders, genoemd. 

Naar de wijze vrouw, die tot Joab sprak als 'een moeder in Israël', werd direct geluisterd (2 Sam. 20:19).

Een moeder heeft natuurlijk grote invloed op haar kinderen, hetzij ten goede hetzij ten kwade, zoals Jochebed, de moeder van Mozes, en Izebel, de moeder van Athalia.

De kinderen van de deugdzame huisvrouw staan op en noemen haar gezegend (Spr. 31:28).

Er zijn ook 'moeders' in de gemeente, die de belangen van de Heer in het welzijn van de heiligen behartigen, zoals de moeder van Rufus, die Paulus zijn eigen moeder noemde (Rom 16:13).

Moederlijke genegenheid. Schilderij door Georgios Jakobides.

Timotheüs had een trouwe moeder Eunice en grootmoeder Lois (2 Tim 1:5). De apostel Paulus vermeldt hun namen eervol als voorlopers van een oprecht geloof dat ook gevonden werd in hun zoon en klein.

Het CV van een moeder. 

Het CV van een moeder is indrukwekkend: verzorgende, trooster, zangeres van slaapliederen, snottebellenvanger, wekker, voorbeeld, richtingwijzer, extern geheugen, leugendetector,  lerares, coach, scheidsrechter, bemiddelaar, chauffeur, politieagent, hulpverlener.[1]
Gezegde: Een niet-werkende moeder bestaat niet!

Gezegde: Echte moeders zijn niet perfect, perfecte moeders zijn niet echt.  

Moeders maken zich vaak ook nog nuttig buiten hun gezin, zoals het volgende bericht aantoont:

Moeders steken veel tijd in samenleving

Nederlandse moeders besteden wekelijks zo'n twintig uur per week aan de lokale gemeenschap, bijvoorbeeld door hulp bij onderwijs, zorg voor andermans kinderen of vrijwilligerswerk. Dat is ruim drie keer zoveel als vrouwen die geen moeder zijn en twee keer zoveel als de gemiddelde Nederlander. Het onderzoeksbureau Blauw Research heeft dit ontdekt. Volgens het onderzoek zet een kwart van de moeders zich zelfs meer dan twintig uur per week in voor de maatschappij en voelt de helft zich ondergewaardeerd voor dit werk. 

(Radio Nederland Wereldomroep, nieuwsbericht 8 mei 2004)
Dit beeld van kunstenares Annemie Slager is te zien in Zieuwent (provincie Gelderland). Het is gietwerk in brons dat werkzaamheden van (vooral) moeders weergeeft. Het beeld drukt achting uit voor de vrouwen uit de periode van "Het Rijke Roomse Leven" (1850-1960). Een toelichting bij het beeld zegt: "Hun leven bestond uit hard werken. Ze droegen hun zorgen vaak in stilte en ondervonden veel verdriet vanwege de hoge kindersterfte." Te zien zijn onder meer een vrouw die de was ophangt, een die veegt, een die een kind uit een wasteil haalt, een die appels plukt.

Bijbels woordgebruik 

Schilderij door Arthur John Elsley (1860-1952)

In de Bijbel wordt 'moeder' in de volgende betekenissen gebruikt:

1. In eigenlijke zin.

1a) Van mensen

1b) Van dieren Exod. 22 : 30; 23: 19).

2. Spreekwoordelijk is

2a) de tedere liefde van de moeder voor haar kind (2 Sam. 21: 10; 1 Kon. 3: : 26; Jes. 49 : 15; 66 : 13; 1 Thess. 2: 7).

2b) De liefdevolle achting, die het kind aan de moeder betoont (1 Tim. 5 : 2; Matth. 12 : 50. Joh. 19: 27. Ps. 35: 14)

2c) De wormen noem ik mijn moeder en zuster (Job 17 : 14), d. i. ik zie ze als mijn beste vrienden aan, want zij maken aan mijn nood een einde.

Moedergeluk. Door de Nederlandse kunstschilder Adolph Artz (1837-1890)

3. Beeldsprakig wordt

3a) Een hoofdstad heet de moeder des lands (2 Sam. 20: 19; Jer. 50: 12)

3b) Het volk de moeder van wie tot dat volk behoren (Jes. 50 : 1; Ezech. 19: 10; 23: 2; Hos. 4 : 5, vgl. 2 : 2 vv.)

3c) Jeruzalem, dat boven is, de moeder van alle gelovigen (Gal. 4: 26), in haar en uit haar geteeld door het Woord van God en de Geest (Joh. 3 : 5; 1 Petr. 1 : 23)

3d) Babylon de moeder, de oorzaak van de hoererij en van alle gruwelen op aarde (Opb. 17: 5)

4. Moeder = baarmoeder (Num. 8 : 16 ; 18: 15; Spreuk. 30: 16; Jes. 46: 3); u die in de baarmoeder lag = nog voordat u een volk was, heb ik u in liefde gedacht, u in de verborgen schoot van mijn liefderaad gedragen. 

Gods moederlijke zijde

God schiep de man en de vrouw beiden naar Zijn beeld. De vrouw, van nature bestemd om moeder te worden, geeft als moeder iets weer van God. Zoals een kind bij zijn moeder, zo vindt de gelovige rust en geborgenheid bij zijn God.

Ps 131:2  Voorwaar, ik heb mijn ziel tot rust en tot stilte gebracht, als een kind dat de borst ontwend is, bij zijn moeder, mijn ziel is in mij als een kind dat de borst ontwend is. (HSV)

Moeder en bloemen plukkend kind. Schilderij door de Britse kuntschilder James Thomas Linnell (1826-1905).

God is barmhartig (Ex. 34:6). Etymologisch gezien drukt 'barmhartig' uit dat deze houding haar zetel vindt in het hart, barm-hartig. Het Hebreeuwse bijvoeglijke naamwoord is 'rachoem'. Het wordt in de Bijbel bijna altijd alleen van God gezegd. Het is taalkundig verwant met rechem, baarmoeder, moederschoot. Het meervoud van rechem is rachamiem, 'barmhartigheden'. Beide woorden rechem en rachoem zijn afgeleid van het werkwoord racham, liefhebben, barmhartig zijn, zich erbarmen, hartelijk liefhebben[2].[3]

Jes 49:14  Sion zegt echter: De HEERE heeft mij verlaten, de Heere heeft mij vergeten.  Jes 49:15  Kan een vrouw haar zuigeling vergeten, zich niet ontfermen over het kind van haar schoot? Zelfs al zouden die het vergeten, Ík zal u niet vergeten.  Jes 49:16  Zie, Ik heb u in beide handpalmen gegraveerd, uw muren zijn steeds vóór Mij. (HSV)

De Heer Jezus vergelijkt zijn liefde voor mensen in Jeruzalem met die van een hen (een moederdier) voor haar kuikens. Hij zou hen met moederlijke zorg willen behoeden en beschermen. Hij wist ook van het kwaad dat over Jeruzalem zou komen.

Mt 23:37  Jeruzalem, Jeruzalem, dat de profeten doodt en hen stenigt die tot u zijn gezonden, hoe dikwijls heb Ik uw kinderen willen bijeenverzamelen, zoals een hen haar kuikens bijeenverzamelt onder haar vleugels, en u hebt niet gewild. (HSV)

Ps 61:3   (4) Want U bent een toevlucht voor mij geweest, een sterke toren tegen de vijand.  Ps 61:4   (5) Ik zal in alle eeuwigheid in Uw tent verblijven, mijn toevlucht zoeken in de schuilplaats onder Uw vleugels. Sela (HSV)

God zal zijn volk troosten zoals een moeder troost.

Jes 66:13  Zoals iemands moeder hem troost, zo zal Ík u troosten; ja, in Jeruzalem zult u getroost worden! (HSV)

Meer informatie

Moeder, Pinterest.com. Prikbord van Christipedia met afbeeldingen over moederschap.

H. Veldkamp, Moeders in de Bijbel. Franeker: T. Wever. Zonder jaar. Mooi boek over allerlei moeders genoemd in de Bijbel. 

Elisabeth George, Een moeder naar Gods hart; elke dag op weg. Een dagboek met beloften van God voor moeders. Uitgever: 't Gulden Boek (Cbc), 2012. Omvang: 288 pagina's. 

Marieke den Butter, Wilma Samyn, 100 bemoedigingen voor moeders. Met vreugde Gods roeping omarmen. Uitgeverij:  Groen, 4e druk juni 2019. Pagina's: 224 pagina's.

Marieke den Butter, Wilma Samyn, 101 bemoedigingen voor moeders. Genade in je hoge roeping. Uitgeverij:  Groen, 2e druk maart 2019. Pagina's: 224 pagina's. Dit boek is een vervolg op het eerste boek.

Modesty in Dress with Colleen Hammond Pt. 4, Youtube.com: The Fatima Center, 28 okt. 2015. Duur: 28 min. Over de waarde van moederschap. Colleen Hammond stelt dat het combineren van een voltijdse carrière en goed moederschap en huisvrouw-zijn onmogelijk is.

Zie ook

Vrouw

Bronnen

In de eerste versie van dit artikel is vertaalde tekst opgenomen uit A New and Concise Bible Dictionary s.v. Mother. George Morris, 1899.

H. Zeller, Bijbelsch Woordenboek voor het Christelijke volk. Tweede deel K - Z ('s Gravenhage: M.J. Visser, 1872), s.v. Moeder. Hieruit is op 14 juli 2012 tekst opgenomen en verwerkt.

Voetnoten

  1. Naar een tekst op https://www.facebook.com/meandmyhouse.nl/photos/a.715053672029157/927235870810935/?type=3&theater uitgebreid en gewijzigd.
  2. Hebreeuws-Nederlands Lexicon; op basis van Strong-coderingen. Onderdeel van de Online Bible, een uitgave van Importantia. Het is gebaseerd op het Engelstalige Online Bible Hebrew-Englisch Lexicon van Larry Pierce.
  3. Zie ook: https://www.pthu.nl/bijbelblog/2017/09/de-baarmoeder-van-god/