Opstanding

De opstanding is het opstaan van een of meer doden, door God opgewekt; de verrijzenis van een persoon uit de dood. Jezus Christus is de eersteling van hen die uit de doden worden opgewekt en een nieuw lichaam krijgen. De Eersteling, onze Heiland, zal, naar Gods wil, al de overige doden opwekken. Er zijn twee opstandingen: de eerste opstanding, die der rechtvaardigen ten leven, en de opstanding van de onrechtvaardigen ten oordeel.

Oudtestamentische hoop. De bijbel spreekt op vele plaatsen over de opstanding. De oudtestamentische gelovigen hebben rekening gehouden met de opstanding (Hebr. 11:18, 35b). Reeds Job hield zich met de vraag bezig of een mens nadat hij gestorven was zou herleven (Job. 14:14). Zelfs geeft hij een positief antwoord aan Bildad, een van zijn vrienden (Job. 19:25-27). Ongetwijfeld heeft Jakob ook gedacht aan de opstanding, toen hij bevel gaf hem te begraven in het beloofde land, zodat hij dáár zou opstaan. Jesaja beschrijft het herstel van Israël: een danklied voor de bevrijding zal dan weerklinken: „Herleven zullen uw doden - ook mijn lijk -, opstaan zullen zij. Ontwaakt en jubelt, gíj, die woont in het stof.” (Jes. 26:1-19)

Jezus wekte doden op. Jezus, de Zoon van God, heeft tijdens zijn leven op aarde drie gestorven personen levendgemaakt:

een jongeman te Naïn
het dochtertje van Jaïrus
Lazarus van Bethanië

Jezus de Eersteling

Jezus Zelf legde vrijwillig zijn leven af aan het kruis en ging de dood in. Na drie dagen echter stond Hij op, zoals Hijzelf had voorzegd. Hij is de eersteling van de opstanding. Hij is als eerste met een nieuw lichaam uit het graf opgestaan.

1Co 15:20 Maar nu, Christus is opgewekt uit de doden, als eersteling van hen die ontslapen zijn. (TELOS)

1Co 15:51 Zie, ik zeg u een verborgenheid. Wij zullen niet allen ontslapen, maar wij zullen allen veranderd worden, 1Co 15:52 in een ondeelbaar ogenblik, in een oogwenk, bij de laatste bazuin; want de bazuin zal klinken, en de doden zullen onvergankelijk worden opgewekt en wij zullen veranderd worden. 1Co 15:23 Maar ieder in zijn eigen orde: Christus als eersteling. (TELOS)

De Heer Jezus zal opwekken

De Heer Jezus wekt, naar de wil van Zijn Vader, de doden op. In Johannes 6 spreekt de Heiland viermaal over de toekomstige opstanding:

Joh. 6:39 Dit is de wil van Hem, die Mij gezonden heeft, dat Ik van alles wat Hij Mij gegeven heeft, niets verloren laat gaan maar het opwek op de jongste dag.

Joh. 6:40 Want dit is de wil van mijn Vader, dat een ieder, die de Zoon aanschouwt en in Hem gelooft, eeuwig leven heeft en Ik zal hem opwekken op de jongste dag.

Joh.6:44 Niemand kan tot Mij komen, tenzij de Vader, die Mij gezonden heeft, hem trekt en Ik zal hem opwekken op de jongste dag.

Joh. 6:54 Wie mijn vlees eet en mijn bloed drinkt, heeft eeuwig leven en Ik zal hem opwekken op de jongste dag.

De apostel Paulus leert ons dan ook dat de opstanding der doden door een mens is, namelijk de Heer Jezus.

1Co 15:21 Want waar de dood is door een mens, is ook de opstanding van de doden door een mens. (TELOS)

Twee opstandingen

De Schrift onderscheidt twee opstandingen: de eerste opstanding, die der rechtvaardigen ten leven, en de opstanding van de onrechtvaardigen ten oordeel. De opstanding der ontslapen gelovigen wordt onderscheiden van die der ongelovigen. De Schrift spreekt van de opstanding der rechtvaardigen (Luc. 14:14; Hand. 24:15), de opstanding van het leven (Joh. 5:29), de opstanding uit de doden (Luc. 20:35 e.a.p.), de eerste opstanding (Opb. 20:6).

Joh 5:24 Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: wie mijn woord hoort en gelooft Hem die Mij heeft gezonden, die heeft eeuwig leven en komt niet in het oordeel, maar is uit de dood overgegaan in het leven. Joh 5:25 Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: er komt een uur, en het is nu, dat de doden de stem van de Zoon van God zullen horen en zij die deze hebben gehoord, zullen leven. Joh 5:26 Want zoals de Vader leven heeft in Zichzelf, zo heeft Hij ook de Zoon gegeven leven te hebben in Zichzelf; Joh 5:27 en Hij heeft Hem macht gegeven oordeel uit te oefenen, omdat Hij de Mensenzoon is. Joh 5:28 Verwondert u hierover niet, want er komt een uur dat allen die in de graven zijn, zijn stem zullen horen en Joh 5:29 zullen uitgaan: zij die het goede hebben gedaan tot de opstanding van het leven, en zij die het kwade hebben bedreven tot de opstanding van het oordeel. (TELOS)

Uit genoemde plaatsen blijkt, dat de gelovigen deel zullen hebben aan een bijzondere opstanding, gescheiden van de opstanding der onrechtvaardigen. Het zijn de door God rechtvaardig verklaarden, die er aan deel hebben (Rom. 5:1 e.a.p.). Het genot van het eeuwig leven zullen zij na de opstanding méér genieten dan ooit te voren. Vandaar ook de opstanding van het leven. Terwijl de onrechtvaardigen in hun graven blijven, zullen de gelovigen opstaan. 't Is dus een opstanding tussen de (overige) doden uit, een opstanding uit de doden; niet te verwarren met de opstanding van de doden (Opb. 20:5), zie verderop.

Toen de Heer Jezus met Zijn drie discipelen van de berg afkwam, waar ze Hem in Zijn koninklijke heerlijkheid gezien hadden, zei Hij tot hen, dat ze niets vertellen mochten over hetgeen ze gezien hadden, voordat Hij uit de doden zou zijn opgestaan. Ze hielden deze uitdrukking „uit de doden opstaan” vast. Aan de opstanding geloofden zij, evenals de farizeeën, maar de opstanding uit de doden was voor hen een openbaring.

De eerste opstanding

Wanneer? De eerste opstanding vindt plaats vóór het duizendjarig vrederijk.

Opb 20:4 En ik zag tronen, en zij gingen daarop zitten, en het oordeel werd hun gegeven; en ik zag de zielen van hen die om het getuigenis van Jezus en om het woord van God onthoofd waren, en die het beest of zijn beeld niet hadden aangebeden en niet het merkteken aan hun voorhoofd en aan hun hand ontvangen hadden; en zij werden levend en regeerden met Christus duizend jaren. Opb 20:5 De overigen van de doden werden niet levend voordat de duizend jaren voleindigd waren. Dit is de eerste opstanding. Opb 20:6 Gelukkig en heilig is hij die aan de eerste opstanding deel heeft; over dezen heeft de tweede dood geen macht, maar zij zullen priesters van God en van Christus zijn en met Hem de duizend jaren regeren. (TELOS)

De 'eerste opstanding' lijkt betrekking te hebben op de onthoofde martelaren van Daniëls jaarweek. Maar andere Schriftgedeelten geven ons grond om aan te nemen, dat de eerste opstanding in Opb. 20:4, 6 voltooid wordt. De eerste opstanding sluit meer in dan de verrijzenis van onthoofde martelaren. De eerste en de tweede of laatste opstanding worden gescheiden door een periode van duizend jaar.

De Heer Jezus stond als eerste op, Hij is de eersteling. De opstanding van de rechtvaardigen zal daarna plaatsvinden op twee ogenblikken gescheiden door de jaren van Daniëls jaarweek.

De apostel Paulus wenste ook deel te hebben aan de eerste opstanding; zoals zijn Heiland wilde ook hij graag uit de doden opstaan (Filip. 3:11). Straks wordt zijn verlangen vervuld. Wannéér deze opstanding van de in Jezus ontslapenen plaats zal vinden wordt o.a. meegedeeld in de eerste brief aan de Thessalonicenzen (1 Thess. 1:10; 4:15-18). Zie ook Opb. 3: 10.

Wie zullen opstaan? Aan deze opstanding, waarvan Christus de eersteling was, hebben drie groepen overledenen deel:

Bij de wederkomst van de Heiland om de zijnen te redden van de aanstaande toorn, staan de rechtvaardigen op:

de rechtvaardigen uit de oude bedeling (die van het Oude Testament)
en die uit de bedeling van de genade.

Wanneer de Heer Jezus Zijn stem zal laten horen zullen de in Christus ontslapenen eerst opstaan (1 Cor. 15:23; 1 Thess. 4:16).

1Co 15:51 Zie, ik zeg u een verborgenheid. Wij zullen niet allen ontslapen, maar wij zullen allen veranderd worden, 1Co 15:52 in een ondeelbaar ogenblik, in een oogwenk, bij de laatste bazuin; want de bazuin zal klinken, en de doden zullen onvergankelijk worden opgewekt en wij zullen veranderd worden. 1Co 15:23 Maar ieder in zijn eigen orde: Christus als eersteling, daarna die van Christus zijn, bij zijn komst. (TELOS)

1Th 4:13 Maar wij willen niet dat u onwetend bent, broeders, wat betreft hen die ontslapen, opdat u niet bedroefd bent, zoals ook de overigen die geen hoop hebben. 1Th 4:14 Want als wij geloven dat Jezus is gestorven en opgestaan, evenzeer zal God ook de door Jezus ontslapenen met Hem brengen. 1Th 4:15 (Want dit zeggen wij u door het woord van de Heer, dat wij, levenden die overblijven tot de komst van de Heer, de ontslapenen geenszins zullen voorgaan. 1Th 4:16 Want de Heer Zelf zal met een bevelend roepen, met de stem van een aartsengel en met de bazuin van God neerdalen van de hemel; en de doden in Christus zullen eerst opstaan; 1Th 4:17 daarna zullen wij, de levenden die overblijven, samen met hen in wolken worden opgenomen de Heer tegemoet in de lucht; en zo zullen wij altijd met de Heer zijn. 1Th 4:18 Vertroost daarom elkaar met deze woorden. (TELOS)

Zij die opstaan zullen met de van de aarde weggerukte levende gelovigen worden verenigd en samen de Heer Jezus tegemoet gaan in de lucht, 1 Thess. 4:17. Allen worden met Hem worden verenigd, om voor altijd bij Hem te zijn.

De martelaren uit Daniëls jaarweek. Later, nadat de oordelen over de aarde zijn gegaan, staan de martelaren op die hun leven lieten in de zeven jaren van Daniëls jaarweek. Dat alles is onderdeel van de eerste opstanding. De martelaren die omkomen (Opb 6:9-11), zullen vlak vóór de oprichting van het vrederijk opstaan; zij hebben deel aan de eerste opstanding (Opb. 20:4-6).

Opb 20:4 En ik zag tronen, en zij gingen daarop zitten, en het oordeel werd hun gegeven; en ik zag de zielen van hen die om het getuigenis van Jezus en om het woord van God onthoofd waren, en die het beest of zijn beeld niet hadden aangebeden en niet het merkteken aan hun voorhoofd en aan hun hand ontvangen hadden; en zij werden levend en regeerden met Christus duizend jaren. (TELOS)

Hoedanigheid van de opgestanen. De opgestane Heiland zag er anders uit, maar werd ook herkend. Aan zijn leerlingen toonde hij de tekenen van de wonden veroorzaakt door spijkers en speer. Daardoor wisten zij: het is de Heer. De Emmaüsgangers herkenden Hem toen Hij het brood brak. Na zijn hemelvaart verscheen hij aan Paulus en Johannes in luisterrijke heerlijkheid. De beschrijving door Johannes is te vinden in Opb. 1.

In de eerste brief aan de Corinthiërs wordt een heel hoofdstuk gewijd aan de opstanding. Eerst wordt een zevenvoudig bewijs gegeven, dat de Heer Jezus is opgestaan (1 Cor. 15:4-8). Hij is de Eersteling van hen die ontslapen zijn (1 Cor. 15:20). Later wordt een beschrijving gegeven tot welke hoedanigheid, tot welke stáát wordt opgewekt (1 Cor. 15:35-49). Het aardse, stoffelijke, natuurlijke lichaam wordt „gezaaid", een geestelijk, hemels lichaam wordt opgewekt.

   Zo is … de opstanding van de doden.
   Er wordt gezaaid in vergankelijkheid,
   er wordt opgewekt in onvergankelijkheid;
   er wordt gezaaid in oneer,
   er wordt opgewekt in heerlijkheid;
   er wordt gezaaid in zwakheid,
er wordt opgewekt in kracht;
   er wordt een natuurlijk lichaam gezaaid,
er wordt een geestelijk lichaam opgewekt.
                               (1 Cor. 15:42-44, TELOS)

De opstanding ten oordeel

Na het duizendjarig vrederijk vindt de tweede en tevens laatste opstanding plaats. Dan zullen ook 'zij die het kwade hebben bedreven' (Joh. 5:29), die in hun zonden gestorven zijn, opstaan. Het is de opstanding der onrechtvaardigen (Hand 24:15), de opstanding van het oordeel (Joh. 5:29), de opstanding der doden (Opb. 20:11-15).

Joh 5:24 Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: wie mijn woord hoort en gelooft Hem die Mij heeft gezonden, die heeft eeuwig leven en komt niet in het oordeel, maar is uit de dood overgegaan in het leven. (...) Joh 5:26 Want zoals de Vader leven heeft in Zichzelf, zo heeft Hij ook de Zoon gegeven leven te hebben in Zichzelf; Joh 5:27 en Hij heeft Hem macht gegeven oordeel uit te oefenen, omdat Hij de Mensenzoon is. Joh 5:28 Verwondert u hierover niet, want er komt een uur dat allen die in de graven zijn, zijn stem zullen horen en Joh 5:29 zullen uitgaan: zij die het goede hebben gedaan tot de opstanding van het leven, en zij die het kwade hebben bedreven tot de opstanding van het oordeel. (TELOS)

De onrechtvaardigen uit alle eeuwen zullen opstaan en voor de grote Witte Troon worden gebracht. Dat is de tweede opstanding en het laatste oordeel. Zij die in hun zonden gestorven zijn, zullen de gevolgen moeten ondergaan van het onrecht, dat ze tegenover God en mensen hebben bedreven. Zij zullen opstaan om geoordeeld te worden. Zij worden geoordeeld naar hun werken en allen worden geworpen in de poel van vuur; het is de opstanding der doden, ter onderscheiding van de opstanding uit (van tussen uit) de doden.

Opb 21:8 Maar de lafhartigen, de ongelovigen, de verfoeilijken, de moordenaars, de hoereerders, de tovenaars, de afgodendienaars, en alle leugenaars; hun deel is in de poel, die brandt van vuur en zwavel: dit is de tweede dood. (NBG51)

't Is geen onbewuste toestand, maar bewust bevinden zij zich in smart en pijn, met zelfbeschuldiging, en in 't vooruitzicht dat hier nooit een einde aan komt.

Jezus leeft!

Jezus is uit de doden opgestaan. Hij leeft! Wat betekent dat voor hen die in Hem geloven. Het volgende lied, in het Engels gezongen, brengt dat onder woorden.

'Because He Lives (Amen)', gezongen door het West Coast Choir. Gepubliceerd op Youtube.com door West Coast Baptist op 30 maart 2018.

Bronnen

H. Moll, Wat zegt Gods Woord over ...?, deel 2 (Oostburg: W.J Pieters, z.j.), blz. 90-92. Hieruit is, onder toestemming, op 28 september 2012 tekst opgenomen.