Rechtvaardigen

Rechtvaardigen is rechtvaardig spreken, rechtvaardig verklaren. God kan een zondaar rechtvaardigen, d.i. verklaren dat een zondaar rechtvaardig is. Hij doet dat wanneer de zondige mens gelooft in zijn Zoon Jezus Christus.

Tegendeel. Het tegendeel van rechtvaardigen is veroordelen, verdoemen, (het kwade) vergelden.

De 25:1 Wanneer er tussen lieden twist zal zijn, en zij tot het gerecht zullen toetreden, dat zij hen richten, zo zullen zij den rechtvaardige rechtvaardig spreken, en den onrechtvaardige verdoemen. (SV)

1Kon 8:32 Hoor Gij dan in den hemel, en doe, en richt Uw knechten, veroordelende den ongerechtige, gevende zijn weg op zijn hoofd, en rechtvaardigende den gerechtige, gevende hem naar zijn gerechtigheid. (SV)

2Kr 6:23 Hoor Gij dan uit den hemel, en doe, en richt Uw knechten, vergeldende den goddeloze, gevende zijn weg op zijn hoofd, en rechtvaardigende den rechtvaardige, gevende hem naar zijn gerechtigheid. (SV)

Spr 17:15 Wie den goddeloze rechtvaardigt, en den rechtvaardige verdoemt, zijn den HEERE een gruwel, ja, die beiden. (SV)

Mt 12:37 Want op grond van uw woorden zult u gerechtvaardigd en op grond van uw woorden zult u veroordeeld worden. (TELOS)

Rechtvaardigen door mensen

De ene mens kan de andere mens rechtvaardigen. Hij kan ook zichzelf rechtvaardigen.

Ge 44:16 Toen zeide Juda: Wat zullen wij tot mijn heer zeggen, wat zullen wij spreken, en wat zullen wij ons rechtvaardigen? God heeft de ongerechtigheid uwer knechten gevonden; zie, wij zijn mijns heren slaven, zo wij, als hij, in wiens hand de beker gevonden is. (SV)

Spr 17:15 Wie den goddeloze rechtvaardigt, en den rechtvaardige verdoemt, zijn den HEERE een gruwel, ja, die beiden. (SV)

Rechtvaardigen door God

Ook God kan rechtvaardigen. Hij is de hoogste Rechter, die nimmer een verkeerd vonnis velt; zijn rechtspraak is feilloos.

Ex 23:7 Zijt verre van valse zaken; en den onschuldige en gerechtige zult gij niet doden; want Ik zal den goddeloze niet rechtvaardigen. (SV)

1Kon 8:32 Hoor Gij dan in den hemel, en doe, en richt Uw knechten, veroordelende den ongerechtige, gevende zijn weg op zijn hoofd, en rechtvaardigende den gerechtige, gevende hem naar zijn gerechtigheid. (SV)

Dankzij het verlossingswerk van onze Heiland Jezus Christus kan God een goddeloze rechtvaardigen, uiteraard niet op grond van diens werken, maar op grond van diens geloof in God en in de Heer Jezus.

Ro 4:5 Maar hem die niet werkt, maar gelooft in Hem die de Goddeloze rechtvaardigt, wordt zijn geloof gerekend tot gerechtigheid; (TELOS)

Wij zijn gerechtvaardigd door Jezus' bloed, gestort om ons met God te verzoenen.

Ro 5:9 Veel meer dan zullen wij, nu wij gerechtvaardigd zijn door zijn bloed, door Hem behouden worden van de toorn. (TELOS)

Op grond van geloof in Jezus

God rechtvaardigt een zondaar op grond van diens geloof in Jezus Christus. De apostel Paulus verkondigde de rechtvaardiging uit geloof in de synagoge te Perge.

Hnd 13:38 U zij dan bekend, mannen broeders, dat door Deze u vergeving van zonden wordt verkondigd Hnd 13:39 en dat van alles waarvan u niet kon worden gerechtvaardigd in de wet van Mozes, in Deze ieder die gelooft, gerechtvaardigd wordt. (TELOS)

Op grond van je woorden

De mensen zullen gerechtvaardigd worden op grond van hun woorden.

Mt 12:37 Want op grond van uw woorden zult u gerechtvaardigd en op grond van uw woorden zult u veroordeeld worden. (TELOS)

Paulus brengt geloof en woorden samen in dit vers:

Ro 10:10 Want met het hart gelooft men tot gerechtigheid en met de mond belijdt men tot behoudenis. (TELOS)

Jezus onze gerechtigheid

Deze rechtvaardigmaking is meer dan een verklaring van onschuld is, het is er ook een van rechtvaardigheid. Het is de gerechtigheid van Christus die de gelovige wordt toegerekend of althans die wij aan Hem te danken hebben.

Hnd 13:38 U zij dan bekend, mannen broeders, dat door Deze u vergeving van zonden wordt verkondigd Hnd 13:39 en dat van alles waarvan u niet kon worden gerechtvaardigd in de wet van Mozes, in Deze [= Jezus] ieder die gelooft, gerechtvaardigd wordt. (TELOS)

1Co 1:30 Uit Hem toch bent u in Christus Jezus, die ons geworden is: wijsheid van Godswege, gerechtigheid, heiliging en verlossing; (TELOS)

Evangelie

Rechtvaardigmaking is een belangrijk onderdeel van de goede boodschap. Het is "het centrale facet van de evangeliediamant". 

Het evangelie behelst echter meer, zoals het kindschap van God, de inwoning en leiding door de Heilige Geest en een hemelse erfenis.

Gevolg

Het gevolg van de rechtvaardigmaking van een zondaar door God is dat de gerechtvaardigde in een andere verhouding tot God komt te staan. God is niet langer de Rechter die hem moet veroordelen. De gerechtvaardigde mens heeft vrede met God. Bovendien mag hij hopen op de heerlijkheid van God waaraan hij deel zal krijgen. Dankzij de Heer Jezus.

Ro 5:1 Wij dan, gerechtvaardigd op grond van geloof, hebben vrede met God door onze Heer Jezus Christus, Ro 5:2 door Wie wij ook de toegang verkregen hebben <door het geloof> tot deze genade waarin wij staan, en wij roemen in de hoop op de heerlijkheid van God. (TELOS)

Voor God is de gerechtvaardigde, de 'goede' ondanks de mogelijkheid om te zondigen en de zondige geneigdheid van het vlees, niet langer een zondaar.

Ro 5:7 Want ternauwernood zal iemand voor een rechtvaardige sterven; immers, voor de goede heeft misschien iemand nog wel de moed te sterven. Ro 5:8 Maar God bevestigt zijn liefde tot ons hierin, dat Christus voor ons gestorven is toen wij nog zondaars waren. Ro 5:9 Veel meer dan zullen wij, nu wij gerechtvaardigd zijn door zijn bloed, door Hem behouden worden van de toorn.(TELOS)

Paulus beleed wel de voornaamste van de zondaars te zijn.

1Ti 1:15 Het woord is betrouwbaar en alle aanneming waard, dat Christus Jezus in de wereld is gekomen om zondaars te behouden, van wie ik de voornaamste ben. (TELOS)

Want, hoewel hij door God gerechtvaardigd was, had hij een diep besef van de zondige toestand vóór zijn bekering en de zondige geneigdheid van het vlees.

Judaïsme

Het Judaisme is een richting in de christenheid die meent dat, om voor God rechtvaardig te zijn, een mens zèlf rechtvaardige daden moet doen en zich daarbij ook aan voorschriften zoals de besnijdenis, de sabbat en/of spijswetten moet houden. In de Galatenbrief keert Paulus zich tegen deze Judaïstische leer.

Gebeurtenis

De rechtvaardigmaking door God is geen levenslang gebeuren, maar een gebeurtenis zoals een verklaring van de rechter(s) in het gerechtshof een gebeurtenis is. Een predikant merkte op: "Ik heb talloze gelovigen over rechtvaardigmaking horen spreken alsof God bezig is ons rechtvaardig te maken. Zij gaan daarbij voorbij aan de cruciale visie van rechtvaardigmaking als een verklaring van het gerechtshof."

De praktische heiligmaking, onze vorming naar het voorbeeld van Christus, is wel een levenslang gebeuren.

Kerkgeschiedenis

Maarten Luther (1483-1546) herontdekte het belang van rechtvaardiging op grond van geloof, niet op grond van werken die de wet van Mozes voorschreef. De hervormer Johannes Calvijn (1509-1564) benadrukte dat “rechtvaardigmaking het voornaamste scharnier is waarom religie draait”. De theoloog Johann Heinrich Alsted (1588-1638) schreef: “Van het artikel over de rechtvaardigmaking wordt gezegd dat de kerk met dit artikel staat of valt”.

Zie ook

Gerechtigheid