Naar inhoud springen

Assyrische rijk: verschil tussen versies

804 bytes verwijderd ,  7 jaar geleden
geen bewerkingssamenvatting
(Nieuwe pagina aangemaakt met 'Het '''Assyrische rijk''' of ''Assyrië'' of ''Assur'' was een oud Aziatisch rijk aan de rivier Tigris, een van de grote rijken in de antieke wereld. Het best...')
 
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
Het '''Assyrische rijk''' of ''Assyrië'' of ''Assur'' was een oud Aziatisch rijk aan de rivier Tigris, een van de grote rijken in de antieke wereld. Het bestond tussen 2000 - 612 v.C. Een groot deel van [http://www.christipedia.nl/Artikelen/I/Isra%C3%ABl_(volk) Israël] (tien stammen) is na de val van [http://www.christipedia.nl/Artikelen/S/Samaria_[Samaria (landstreek) |Samaria]] (722 v.C.), hoofdstad van het rijk der tien stammen, in ballingschap naar Assyrië weggevoerd. Voor de verenigde macht, naar het schijnt, van de Meden en Chaldeërs is het Assyrische rijk in de 7e eeuw vóór Chr. bezweken. 
 
''Asjoer'' (Assjoer, Assur) is het [http://www.christipedia.nl/Artikelen/H/[Hebreeuws |Hebreeuwse]] woord voor Assyrië.
 
De naam gaat terug tot Assur, de tweede zoon van Sem en de kleinzoon van Noach. Assur is de stamvader van de Assyriërs. Hun land was aan de oever van de rivier de Tigris gelegen.
 
Assyrië was een land rondom de middenloop van de Tigris. Belangrijke steden waren Ninevé, Kela en Assur (Gen. 10:11). De hoofdsteden waren Assur en Ninevé. In de laatste stad heeft [http://www.christipedia.nl/Artikelen/J/Jona_[Jona (bijbelboek) |Jona]] in de eerste helft van de [http://www.christipedia.nl/Artikelen/G/Geschiedenis/8e_eeuw_v.Chr._(800-701) 8e eeuw v.Chr.] geprofeteerd. Het rijk van Assyrië ontstond ca. 2000 v. Chr.
 
In '''cultureel''' opzicht waren de Semietische inwoners afhankelijk van Babylonië. Oorspronkelijk onderworpen aan [http://www.christipedia.nl/Artikelen/B/Babylonische_rijk [Babylonië]], overheerste het Babylonië geruime tijd zelf.
 
Het '''Oud-Assyrische Rijk''' (ca. 2000–1756 v.Chr.) is de eerste bloeiperiode van het Assyrische Rijk. Het omvatte Noord-Mesopotamië en Oost-Syrië. Het kwam op na de neergang van de Derde dynastie van Ur en ging ten onder door verovering door de Oud-Babylonische koning Hammurabi.
Regel 22:
In die 8e eeuw bedreigde God door de mond van de profeet Amos het huis van Israël met de komst van de Assyriërs:<blockquote>''Am 6:14 Want ziet, Ik zal over ulieden, o huis Israëls! een volk verwekken, spreekt de HEERE, de God der heirscharen; die zullen ulieden drukken, van daar men komt te Hamath, tot aan de beek der wildernis. (SV)''</blockquote>Koning Tiglath-Pileser III (745-727) voerde de tactiek in van het wegvoeren van de leiders in de bezette gebieden naar andere rijksdelen. De plaats van de weggevoerde bevolking liet hij innemen door andere bevolkingsgroepen.
 
Assyrië was een roede van Gods toorn, doch het werd ook door God gestraft. De profeet Jesaja (8e eeuw v.C.) profeteerde:<blockquote>''Jes 10:5 Wee Assyrië, de roede van Mijn toorn; en Mijn gramschap is een stok in hun hand. Jes 10:6 Op een huichelachtig volk zal Ik hem afsturen; tegen het volk waarop Ik verbolgen ben, zal Ik hem bevel geven om roof te plegen, om buit te roven, en om het te vertrappen als slijk op straat. Jes 10:7 Maar zelf meent hij het zo niet, en [diep in] zijn hart denkt hij zo niet. Want [het leeft] in zijn hart om weg te vagen en de volken uit te roeien-niet weinige! Jes 10:8 Want hij zegt: Zijn mijn vorsten niet allemaal koningen? Jes 10:9 Is het Kalno niet [vergaan] als Karchemis, Hamath als Arpad, Samaria als Damascus? Jes 10:10 Zoals mijn hand wist te vinden de koninkrijken van de afgoden, hoewel hun beelden [die] van Jeruzalem en [die] van Samaria overtroffen; Jes 10:11 zoals ik gedaan heb met Samaria en zijn afgoden-zou ik zo niet doen met Jeruzalem en zijn afgodsbeelden?'' (HSV)</blockquote>Koning Salmanasser V (727-721 v.C.) bracht het rijk van Israël geheel ten onder, toen koning Hosea afvallig geworden was. Hij belegerde Samaria, de hoofstadhoofdstad van [http://www.christipedia.nl/Artikelen/I/Isra%C3%ABl_(staat) Israël] (tien stammenrijk), zonder de stad te kunnen innemen. Dit lukte zijn opvolger Sargon II (722-705 wel). In 722 viel Samaria in handen van het Assyrische leger. De bevolking werd gedeporteerd naar Assyrië.
 
Koning Sanherib (705-681 v.C.) verloor in zijn oorlogen tegen Egypte en Juda geheel zijn leger. Zijn expeditie tegen Jeruzalem mislukte. Door de hand van zijn eigen zonen kwam hij om het leven.
 
Koning Esarhaddon (681-669 v.C.), die toen aan het bestuur kwam, of zijn opvolger, voerde volgens Ezra IV: 2 vreemde volken naar Samaria, en schijnt ook Manasse, de zoon van de Judese koning Hizkia, gevangen genomen te hebben. Tijdens zijn regering werd Egypte onderworpen (671 v.C.).
[[Bestand:Map of Assyria.png|gecentreerd|miniatuur|1024x1024px|''Koninkrijk van Juda omringd door het Assyrische rijk in 671 v.Chr.'']]
 
''Kaart<sup>[http://www.christipedia.nl/Artikelen/A/Assyrische_rijk#voetnoot_5 <nowiki>[5]</nowiki>]</sup>: koninkrijk van Juda omringd door het Assyrische rijk in 671 v.Chr.'' 
 
De laatste grote Assyrische koning was Assurbanipal, die regeerde 669 - 627 v. Chr. In 650 was het Assyrische rijk qua omvang op zijn hoogtepunt<ref name=":0">Jaartal volgens Anthony Mason, ''Oude beschavingen''. Serie: Wie weet het? (A'dam, Brussel: Reader's Digest NV, 2006. Oorspr. The Ancient World, 2004) blz. 53.</ref>.
Regel 35 ⟶ 34:
[[Bestand:Assyrische rijk 7e eeuw vC-Access Foundation.jpg|gecentreerd|miniatuur|1024x1024px|''Assyrische rijk in de 7e eeuw v.Chr.'' ]]
 
In de 7e eeuw, tijdens de regering van Esarhaddon of Assurbanipal of later profeteerde [http://www.christipedia.nl/Artikelen/N/Nahum_(bijbelboek) Nahum]. Hij kondigde de ondergang van [http://www.christipedia.nl/Artikelen/N/Nineve [Ninevé]] aan, dat in 701 de hoofdstad van het machtige rijk was geworden. Het boek bevat een zinspeling op de verovering van de Egyptische stad Thebe (Nahum 3:8v).
 
In 612 v.C. werd Ninevé door de Meden en Chaldeeën veroverd.
 
De '''godsdienst''' der AssyriersAssyriërs en BabyloniersBabyloniërs was polytheistischpolytheïstisch (= veelgodendom); voornaamste goden waren Anoe, Bel en Ea en verder Mardoek, Assur, enz.
 
De '''bouwkunst''' kenmerkte zich door grote terrassen, waarop paleizen en torens zich verhieven; de beeldhouwkunst uitte zich in zeer grote tot zeer kleine reliefs.
[[Bestand:Frederick Arthur Bridgman, The Diversion of an Assyrian King. Oil on canvas. Sotheby's.jpg|gecentreerd|miniatuur|1024x1024px|''<nowiki/>'De verstrooiing van een Assyrische koning', olieverfschilderij van Frederick Arthur Bridge, 1878'']]
 
''<nowiki/>'' 
''<nowiki/>'De verstrooiing van een Assyrische koning', olieverfschilderij van Frederick Arthur Bridge, 1878<sup>[http://www.christipedia.nl/Artikelen/A/Assyrische_rijk#voetnoot_6 <nowiki>[6]</nowiki>]</sup>'' 
 
== Geschiedenis ==
Regel 84 ⟶ 83:
712: Ekron, één van de vijf Filistijnse steden, wordt door de Assyrische koning Sargon II verwoest.
 
711: De Assyrische koning Sargon II breekt met zijn veldmaarschalk de opstand van de Filistijnse stad Ashdod, welke opstand in 713 was begonnen. De stad wordt met de grond gelijkgemaakt. De los-van Assyrië-beweging stond onder leiding van koning Yamani van Asdod en werd geruggesteund door [http://www.christipedia.nl/Artikelen/E/Egypte [Egypte]]-[http://www.christipedia.nl/Artikelen/K/Koesj_[Koesj (oudheid) |Koesj]]. Toen Yamani naar Egypte vluchtte, werd hij gevangen genomen en door de farao uitgeleverd aan Ninevé (Assyrië). Het koninkrijk Juda blijft vrijwel ongedeerd. In het jaar dat Ashdod werd ingenomen door de Assyrische veldheer (de Tartan), geschiedde het woord van God tot de Judese profeet Jesaja (Jes. 20:1v).
 
710: Nadat Syrië en Filistea onderworpen waren, de bevolking van het Zagrosgebergte (een bergketen in het huidige Iran) en de Meden schatplichtig waren gemaakt, viel de Assyrische koning Sargon II de Chaldeese stad Babylon aan. Het beleg van Babylon duurt twee jaar, van 710 tot 708.
Regel 100 ⟶ 99:
681: Koning Sanherib van Assyrie, wiens leger twintig jaar eerder door een engel van de HEER bij Jeruzalem geslagen was, wordt door twee van zijn zonen vermoord.<blockquote>''2Kr 32:21 ... en als hij in het huis zijns gods ingegaan was, zo velden hem daar met het zwaard, die uit zijn lijf voortgekomen waren.''</blockquote>Zijn zoon Esharhaddon volgt hem op. Hij regeert tot 669.
 
681-669: koning [http://www.christipedia.nl/Artikelen/E/Esarhaddon [Esarhaddon]]. Herbouw van Babylon. Grootste omvang van het Assyrische Rijk. Tijdens zijn regering onderwerpt hij Egypte.
 
In de 7e eeuw, tijdens de regering van Esarhaddon of Assurbanipal of later profeteerde [http://www.christipedia.nl/Artikelen/N/Nahum_(bijbelboek) Nahum]. Hij kondigde de ondergang van [http://www.christipedia.nl/Artikelen/N/Nineve Ninevé] aan, dat in 701 de hoofdstad van het machtige rijk was geworden. Het boek bevat een zinspeling op de verovering van de Egyptische stad Thebe (Nahum 3:8v).
 
671: Assyrië verovert Egypte: koning Esarhaddon begint een veldtocht tegen Egypte, hij verslaat farao Taharqa en verovert de stad Memphis.
Regel 110 ⟶ 109:
6​61: De opstandige Egyptische stad Thebe in Opper-Egypte valt in handen van de Assyriers. De stad wordt zwaar beschadigd.
 
650: Het Assyrische rijk is qua omvang op zijn hoogtepunt<sup>[httpref name="://www.christipedia.nl/Artikelen/A/Assyrische_rijk#voetnoot_20" <nowiki>[2]</nowiki>]</sup>.
 
646: De laatste grote Assyrische koning Assurbanipal maakt de stad [http://www.christipedia.nl/Artikelen/S/Susan [Susan]] in Elam met de grond gelijk.
 
626-609: veldtochten tegen Assyrië en vernietiging van Assyrië door de Babyloniërs, Meden en Scythen
Regel 132 ⟶ 131:
 
Frithiof Dahlby, ''Bijbels Woordenboek'', s.v. Assyrië. Baarn: Bosch & Keuning, zonder jaar.
 
== Voetnoten ==
Cookies helpen ons onze services aan te bieden. Door onze services te gebruiken stemt u in met het gebruik van onze cookies.