2 Petrus 3

2 Petrus 3 van de Tweede brief van Petrus wordt hieronder samengevat en/of becommentarieerd. De volgende hoofdstukken zijn samengevat en/of passages ervan becommentarieerd:

Samenvatting

1-6 Spotters aangaande de belofte van Christus’ komst. 7-18 De Heer is lankmoedig en wil dat iedereen tot bekering komt. De tegenwoordige hemelen en aarde en goddeloze mensen zullen vergaan en opgevolgd worden door nieuwe hemelen en aarde waar gerechtigheid woont. Daarom moeten wij ons beijveren onbesmet en onberispelijk voor Hem te worden gevonden in vrede. Het toekomstige optreden van zedeloze dwaalleraars wetend, moeten we op onze hoede zijn èn opgroeien in de genade en kennis van onze Heer en Heiland.

2

2Pe 3:2  opdat u terugdenkt aan de woorden die tevoren door de heilige profeten gesproken zijn en aan het gebod van de Heer en Heiland, door uw apostelen verkondigd. (Telos)

Het gebod van de Heer en Heiland, door uw apostelen verkondigd. Waarschijnlijk het gebod van de bekering, gezien de terugval van de dwaalleraars en daarmee het ongedaan maken van hun bekering.

2Pe 2:21  Want het was beter voor hen geweest de weg van de gerechtigheid niet gekend te hebben, dan na die gekend te hebben zich af te keren van het heilige gebod dat hun was overgeleverd. (Telos)

Zie ook vs. 9: God wil niet "dat iemand verloren gaat, maar dat allen tot bekering komen". Het gebod is dus wellicht: "bekeert u en gelooft het evangelie" (Mark. 1:14). "bekering tot vergeving van zonden moest worden gepredikt aan alle volken" (Luk. 24:45).

Mr 1:14  Maar nadat Johannes was overgeleverd, kwam Jezus naar Galilea en predikte het evangelie van het koninkrijk van God  Mr 1:15  en zei: De tijd is vervuld en het koninkrijk van God is nabij gekomen; bekeert u en gelooft in het evangelie. (Telos)

Lu 24:45  Toen opende Hij hun verstand, opdat zij de Schriften verstonden,  Lu 24:46  en zei tot hen: Zo staat er geschreven dat de Christus moest lijden en uit de doden opstaan op de derde dag, Lu 24:47  en in zijn naam bekering tot vergeving van zonden moest worden gepredikt aan alle volken, te beginnen bij Jeruzalem. (Telos)

Hnd 20:21  terwijl ik zowel aan Joden als Grieken de bekering tot God en het geloof in onze Heer Jezus betuigde. (Telos)

3

2Pe 3:3  Weet dit eerst, dat er in het laatst van de dagen spotters met spotternij zullen komen, die naar hun eigen begeerten wandelen (Telos)

Weet dit eerst. Vgl.:

2Pe 1:20 Weet dit eerst, dat geen profetie van de Schrift een eigen uitlegging heeft. (Telos)

Er zijn dingen die, met het oog op de toekomst, eerst moeten weten. Ten eerste, dat de profetie van de Schrift een woord van God is en geen eigenmachtige uitlegging toelaat. In dat verband spreekt Petrus ook over valse profeten. We moeten derhalve vooral naar de Schrift luisteren en dat op een voorzichtige wijze, zonder onze eigen gedachten erin te leggen. Ten tweede, dat er ongelovige spotters zullen komen die de wederkomst van Christus zullen ontkennen.

4

2Pe 3:4  en zeggen: Waar is de belofte van zijn komst? Want sinds de vaderen zijn ontslapen, blijft alles zo als van het begin van de schepping. (Telos)

Het schijnen mensen te zijn die weet hebben van de belofte van Christus' wederkomst èn van de schepping door God. Misschien gaat het om spottende vrijzinnigen.

Belofte van zijn komst. Van Christus' wederkomst, zie vs. 9. Er is ook een belofte van "nieuwe hemelen en een nieuwe aarde waar gerechtigheid woont" (13).

5

2Pe 3:5  Want moedwillig is hun dit onbekend, dat door het woord van God de hemelen van oudsher waren en een aarde bestaande uit water en door water, (Telos)

Moedwillig is hun dit onbekend. Moedwillig: ze willen het niet weten, ze sluiten hun ogen ervoor, verwerpen de gedachten eraan.

Twee dingen zijn hun onbekend: de schepping door God en (vers 2) de zondvloed. Daarom geloven zij ook niet dat God in de toekomst plotseling ingrijpt (zoals Hij dat met de wereldwijde zondvloed deed) en de heerschappij overneemt.

Tot 1800 geloofden verreweg de meeste wetenschappers in Europa en in Amerika aan de scheppingsgeschiedenis en de zondvloedgeschiedenis. In 1795 kwam James Hutton (1726-1797), in 1830 gevolgd door de Brit Charles Lyell (1797-1875), met de n theorie van het uniformitarianisme: de leer dat de vorming van de aarde een zeer langdurig en geleidelijk proces is geweest, en niet door catastrofes, waarvan de zondvloed de voornaamste is, is gevormd. Weinig wetenschappers geloven heden nog aan een wereldwijde zondvloed.

Een aarde bestaande uit water en door water. In het begin was er alleen water, het vaste land was er nog niet. Zie Gen. 1.

6

2Pe 3:6  waardoor de toenmalige wereld, door water overstroomd, vergaan is. (Telos)

De wereld in de dagen van Noach werd overstroomd door de zondvloed, waarbij massa's water van boven en van onder het aardoppervlak kwam.

7

2Pe 3:7 Maar de tegenwoordige hemelen en de aarde zijn door hetzelfde woord opgespaard voor het vuur en worden bewaard tot de dag van het oordeel en van de ondergang van de goddeloze mensen. (Telos)

Door hetzelfde woord. Genoemd in vs. 5. Het machtwoord van God.

Voor het vuur. Dus niet voor het water, waardoor de toenmalige wereld vergaan is (6). Zie ook vs. 10: "de elementen brandend vergaan".

De dag van het oordeel enz. De dag waarop het oordeel vanaf de grote witte troon plaatsvindt (Opb. 20) en/of de dag dat de volkeren, na Jezus' wederkomst, voor Zijn troon verzameld zullen worden en geoordeeld. Mogelijk is deze dag synoniem met "de dag van de Heer" (10) en "de dag van God" (12), maar sommige uitleggers maken onderscheid. Zie Dag van de Heer.

8

2Pe 3:8  Maar laat dit ene u niet onbekend zijn, geliefden, dat een dag bij de Heer is als duizend jaar en duizend jaar als een dag. (telos)

Een dag bij de Heer is als duizend jaar en duizend jaar als een dag. God is niet aan de tijd onderworpen, Hij is boventijdelijk.

9

2Pe 3:9 De Heer vertraagt de belofte niet zoals sommigen het voor traagheid houden, maar Hij is lankmoedig over u, daar Hij niet wil dat iemand verloren gaat, maar dat allen tot bekering komen. (Telos)

Belofte. Zie ook 3-4: "de belofte van Zijn komst".

Hij is lankmoedig over u. Zie vs. 15.

Over u. Dat kan betekenen: 1. u gelovigen, die ongelovige familieleden, vrienden of kennissen hebt. 2. u mensen. Bij 1. kan men denken aan gelovigen die al jaren bidden voor de bekering van een zoon, een dochter, een vader of een moeder.

Dat allen tot bekering komen. En behouden worden (vs 15). De eis van bekering is waarschijnlijk "het gebod van de Heer en Heiland, door uw apostelen verkondigd" (2), "het heilige gebod" ons overgeleverd (2:21).

Het evangelie wordt aan alle naties van de wereld gebracht. In de 20e eeuw zijn voor het eerst alle naties bereikt.

10

2Pe 3:10 Maar de dag van de Heer zal komen als een dief, waarop de hemelen met gedruis zullen voorbijgaan en de elementen brandend vergaan en de aarde en de werken daarop zullen gevonden worden. (Telos)

De dag van de Heer. Van Jahweh. Mogelijk synoniem met "de dag van het oordeel" (7) en met "de dag van God" (12), maar sommige uitleggers onderscheiden die dagen. Zie Dag van de Heer.

Als een dief. Die spullen weggrist en weer verdwijnt. Vgl. vs. 14 "u onbesmet en onberispelijk voor Hem te worden gevonden in vrede". Ziet dat komen "als een dief" op de wegrukking van de gemeente?

Waarop de hemelen met gedruis zullen voorbijgaan. Zie vs. 7. Wanneer gebeurt dat? Volgens velen na het duizendjarige rijk. Na het duizendjarige Vrederijk zullen "de tegenwoordige hemelen" (7) voorbijgaan. Hierna komen er "nieuwe hemelen" (13). Dat voorbijgaan kan inhouden:

1. hetzij ophouden te bestaan, helemaal verdwijnen, gevolg door een geheel nieuw geschapen hemelen;
2. hetzij overgaan in een andere toestand en vernieuwd worden, maar niet ophouden te bestaan.

De elementen brandend vergaan. De elementen (Gr. stoicheia) zijn waarschijnlijk de hemellichamen, zo denken de meeste uitleggers erover. Volgens sommigen echter worden de grondbestanddelen van de materie bedoeld.

'Brandend vergaan', zie vs. 7 "vuur", zie ook vers. 12.

Dat brandend vergaan van de elementen door vuur verstaan sommigen als het oplossen van de elementen, van de moleculen en atomen. Wij weten tegenwoordig dat atomen gesplitst kunnen worden door geweldige energie (kernsplitsing).

De aarde en de werken daarop zullen gevonden worden. "Gevonden", zie vs. 14. Sommigen hebben "verbrand", omdat sommige handschriften een ander werkwoord (namelijk voor verbranden) hebben. De beste handschriften hebben echter een werkwoord voor 'vinden'.

Die werken zullen verbrand worden of gevonden (aan het licht gebracht) worden of te vinden blijven. De betekenis is niet duidelijk. De gedachte van aan het licht gebracht worden is aannemelijk. Vergelijk ook:

1Co 4:5  Oordeelt daarom niets voor de tijd, totdat de Heer komt, die ook wat in de duisternis verborgen is, aan het licht zal brengen en de raadslagen van de harten openbaar zal maken; en dan zal ieder zijn lof ontvangen van God. (Telos)

Ro 2:16  op de dag dat God het verborgene van de mensen zal oordelen door Christus Jezus, naar mijn evangelie. (Telos)

Mt 10:26  Weest dan niet bang voor hen; want er is niets bedekt dat niet ontdekt, en verborgen dat niet bekend zal worden. (Telos)

Mr 4:22  Want er is niets verborgen dan om geopenbaard te worden; en er gebeurt niets om geheim te zijn, maar om in het openbaar te komen. (Telos)

Lu 8:17  Want er is niets verborgen dat niet openbaar zal worden, en niets geheim dat niet bekend zal worden en in het openbaar zal komen. (Telos)

Lu 12:2  Er is echter niets bedekt dat niet ontdekt, en verborgen dat niet bekend zal worden. (Telos)

Zie ook vs. 7: "de dag van het oordeel en van de ondergang van de goddeloze mensen".

Er komt een nieuwe aarde (13).

Vergelijk:

2Pe 3:10  De dag des Heren zal komen als een dief, en dan zullen de hemelen met gedruis voorbijgaan en de elementen brandend ontbonden worden, maar én de aarde én de werken op haar verricht zullen te vinden blijven. (NaB)

11

2Pe 3:11 Daar dit alles dus vergaat, hoe behoort u te zijn in heilige wandel en godsvrucht, (Telos)

Vergaat. Zie vzn. 10, 12.

In heilige wandel en godsvrucht. Zie vs. 14: "onbesmet en onberispelijk". Daarmee vooruitlopend op de nieuwe wereld waarin gerechtigheid en heiligheid wonen.

12

2Pe 3:12 terwijl u de komst van de dag van God verwacht en verhaast, ter wille waarvan de hemelen in vuur gezet zullen vergaan en de elementen brandend zullen wegsmelten. (Telos)

De dag van God. Mogelijk synoniem met "de dag van de eeuwigheid" (18) of zelfs ook met "de dag van de Heer" (10) en "de dag van het oordeel". Volgens sommigen is 'de dag van God' de eeuwige toestand na de omvorming van de hemelen en de aarde tot een nieuwe hemel en aarde. Volgens Roger Liebi ziet 'de dag van God' op de dag, de tijd dat God alles nieuw maakt, gevolgd door "de dag van de eeuwigheid" (18). Zie ook Dag van de Heer.

De hemelen in vuur gezet zullen vergaan en de elementen brandend zullen wegsmelten. Zie vzn. 7, 10. Dit gebeuren kan men aldus verstaan:

1. de hemelen en de elementen zullen ophouden te bestaan. God gaat vervolgens geheel iets nieuws maken (recreatie).
2. of anders, de hemelen en de elementen worden veranderd, gerenoveerd. Iets dat smelt houdt niet op te bestaan, maar verandert in een andere toestand, zoals smeltend ijs verandert in water.

Dat wegsmelten van de elementen door vuur wordt door sommigen geduid als een proces van kernfusie. Kernsplitsing en kernfusie zijn in de 20e eeuw ontdekt. Op de zon vindt kernfusie plaats. Volgens Roger Liebi spreekt Petrus zowel van kernsplitsing als kernfusie.

13

2Pe 3:13 Wij echter verwachten naar zijn belofte nieuwe hemelen en een nieuwe aarde waar gerechtigheid woont. (Telos)

Belofte. Zie 3-4, 9.

Nieuwe hemelen en een nieuwe aarde.

Heb 1:10  En ‘U, Heer, hebt in het begin de aarde gegrondvest, en de hemelen zijn werken van uw handen. Heb 1:11  Zij zullen vergaan, maar U blijft; Heb 1:12  en zij zullen alle als een kleed verouderen, en als een mantel zult U ze samenrollen en als een kleed zullen zij veranderd worden; maar U bent Dezelfde en uw jaren zullen niet ophouden’. (Telos)

Sommigen verstaan de schepping van de nieuwe hemelen en de nieuwe aarde als een proces van kernsplitsing en kernfusie.

Waar gerechtigheid woont. En goddeloze mensen geen plaats meer hebben (7). In het duizendjarig vrederijk zal de gerechtigheid heersen, op de nieuw gevormde hemelen en aarde zal de gerechtigheid wonen, ze zal er te huis zijn.

14

2Pe 3:14 Daarom, geliefden, daar u deze dingen verwacht, beijvert u onbesmet en onberispelijk voor Hem te worden gevonden in vrede. (Telos)

Verwacht. Ze 12, 13.

Onbesmet en onberispelijk. Vs. 11: "heilige wandel en godsvrucht". Geheel anders dan "de goddeloze mensen" (vs. 7).

Te worden gevonden. Zie vs. 10.

15

2Pe 3:15  En houdt de lankmoedigheid van onze Heer voor behoudenis, zoals ook onze geliefde broeder Paulus naar de hem gegeven wijsheid u heeft geschreven; (Telos)

Houdt de lankmoedigheid van onze Heer voor behoudenis. En niet voor traagheid (9). Zie vs. 9.

Onze geliefde broeder Paulus. Ofschoon Paulus hem in het openbaar terechtgewezen heeft, heet Petrus hem “onze geliefde broeder Paulus”.

17

2Pe 3:17 U dan, geliefden, nu u dit van tevoren weet, weest op uw hoede dat u niet, door de dwaling van de zedelozen meegesleept, afvalt van uw eigen standvastigheid; (Telos)

Nu u dit tevoren weet. Wat weten de lezers nu? Meerdere dingen. Ten eerste dat er spotters van de wederkomst zullen komen (vzn. 3-4). Ten tweede weet de lezer dat God vervulling van de belofte niet vertraagt. Hij wil dat allen tot bekering komen. Ten derde, de lezer weet wat de belofte inhoudt: de ondergang van de oude schepping en de schepping van nieuwe hemelen en een nieuwe aarde. Ten vierde, dat die spotters naar hun begeerten zullen wandelen. Ze dwalen, ze zondigen. Het zijn zedelozen die dwalen. Onder hen zijn onwetenden en onstandvastigen.

Afvalt van uw eigen standvastigheid. Het proces dat tot afval leidt verloop zo: kennis nemen van een dwaling, er geloof aan hechten, meegesleept worden, afvallen. De valse leraars, waarvoor Petrus waarschuwt, verlokken onstandvastige zielen.

2Pe 2:14  Zij hebben overspelige ogen, die niet ophouden te zondigen; zij verlokken onstandvastige zielen en hebben een hart geoefend in hebzucht, kinderen van de vervloeking. (Telos)

De afval is te voorkomen door: te voren weten (door voorlichting) en dan op je hoede zijn.  

2Pe 1:10  Daarom, broeders, beijvert u te meer om uw roeping en verkiezing vast te maken; want door dit te doen zult u beslist nooit struikelen. (Telos)

18

2Pe 3:18  maar groeit op in de genade en kennis van onze Heer en Heiland Jezus Christus. Hem zij de heerlijkheid, zowel nu als tot de dag van de eeuwigheid. Amen. (Telos)

Maar groeit op. Niet alleen op je hoede zijn (17), dit is 'negatief', maar ook geestelijk opgroeien, dit is 'positief'.

De dag van de eeuwigheid. Misschien synoniem met "de dag van God" (12).