Montanisme

Het montanisme is een vroegchristelijke ketterse beweging die een strenge zedenleer voorstond. De montanisten zijn vernoemd naar de Frygiër Montanus (overleden ca. 195). Ze traden op in het midden der tweede eeuw.

Montanus trad op ca. 150-180 n.C. Met hem waren twee 'profetessen', de ongehuwde vrouwen Prisca en Maximilla. De drie traden op in Frygië. De tijd van het Oude Testament was volgens hen de tijd van God de Vader, de tijd van het Nieuwe Testament was de tijd van de Zoon, Christus. En de tijd van de montanisten was de tijd van de Heilige Geest.

Ze meenden dat zij nieuwe openbaringen van de Heilige Geest ontvingen en moesten doorgeven aan de gemeente van Christus; zij zouden de woorden van de Geest spreken.

De beweging was nogal ascetisch. Als je ongetrouwd bleef en je onthield van geslachtsverkeer, kan de Heilige Geest je beter gebruiken.

Vlucht bij vervolging stond volgens hen gelijk met afval. Grote misdadigers (o.a. apostaten of afvalligen, moordenaars en echtbrekers) mochten, volgens hen, nooit meer in de gemeenschap van de gelovigen worden opgenomen. Want afval, echtbreuk en moord waren zware zonden. De vrees voor voor het naderend Oordeel begunstigde het rigorisme (de gestrengheid).

Ze geloofden dat de Heer Jezus tijdens hun leven zou terugkeren en wel in de stad Pepuza, gelegen in het westelijke deel van het huidige Turkije. Toen hun voorzegging niet uitkwam, verviel het montanisme.

Beoordeling

De werkzaamheid van de goddelijke personen is niet te verdelen over historische perioden.

Joh 5:17  Maar Jezus antwoordde hun: Mijn Vader werkt tot nu toe en Ik werk ook. (Telos)

De Heilige Geest kan werken door ongehuwde én gehuwde gelovigen.

Bronnen

H.M.H. Bartels, Geschiedenis der Katholieke Kerk (Venloo: G. Mosmans senior, 1926) blz. 56-57. Enige tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 10 nov. 2019.

Christian Apologists and Early Heresies. Youtube.com: Ryan Reeves, 18 jan. 2015. Duur: ca. 15 minuten, vanaf 25 min. tot 30 min.

Meer informatie

Montanisme, nl.wikipedia.org