Richter

Een richter of rechter in de Bijbel een persoon die rechtspreekt, soms ook leiding geeft en in de tijd van het boek Richteren (of Rechters) en de boeken 1 en 2 Samuël het volk Israël ook verlost. Een vrouwelijke richter heet een richteres. Debora is de enige richteres in de Bijbel.

Woord. De vorm met e is jonger en berust op invloed van recht. Het woord is afgeleid van het Middelnederlandse werkwoord rechten, richten = ‘rechtspreken, besturen’. met het achtervoegsel -er. Het werkwoord is afgeleid van het bijvoeglijke naamwoord 'recht' = ‘niet gebogen; juist, rechtvaardig’.

In de middeleeuwen was er in Noordwest-Europa geen scheiding tussen de functies van besturen en rechtspreken. Een rechter was vaak een rechtstreekse afgevaardigde of vertegenwoordiger van een vorst of andere bestuurder. De Middelnederlandse woorden rechter en rechten betekenen dus ook wel ‘bestuurder’ resp. ‘besturen’. Sinds de Franse revolutie zijn rechterlijke macht en uitvoerende macht gescheiden en heeft rechter uitsluitend nog de betekenis ‘rechtspreker’.

In de tijd van Jozua waren er richters onder het volk Israël.

Joz 23:2  Zo riep Jozua gans Israël, hun oudsten, en hun hoofden, en hun richters, en hun ambtlieden, en hij zeide tot hen: Ik ben oud geworden, [en] wel bedaagd; (SV)

De Herziene Statenvertaling heeft 'rechters'.

Joz 23:2  dat Jozua heel Israël, zijn oudsten, zijn stamhoofden, zijn rechters en zijn beambten [bijeen]riep. Hij zei tegen hen: Ík ben oud geworden [en] op dagen gekomen, (HSV)

Zie ook

Richten | Richteren (boek)

Bron

M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, 4 delen, Amsterdam. S.v. Rechter 1.