Elam (koninkrijk): verschil tussen versies
k
geen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
'''Elam''' was een koninkrijk in een hoogland ten oosten van Babylonië. Daar had Elam, de zoon van Sem en kleinzoon van [[Noach]], zich gevestigd. Elam is één van de oudste streken van het Oosten. Elam werd de zetel van een machtige monarchie. Ook de streek werd Elam genoemd, Gen 10:22, 1 Kron.1:17. De bewoners heetten [[Elamieten]].
[[Bestand:Elam Map-en.svg|geen|miniatuur|956x956px|''Ligging van Elam ten oosten van de benedenloop van de rivier Tigris '']]Elam heeft altijd uit twee voornaamste delen bestaan, het laagland rond de stad Susa (Susan) en het hoogland van Ansjan. De koningen van Elam noemden zich dan ook meestal "koning van Ansjan en Susa".
In de dagen van [[Abraham]] was [[Kedorlaomer]] koning van Elam. Deze was in staat om oorlog te voeren, ver weg, bij de Dode Zee, Ge 14:1,9.▼
== Geschiedenis ==
Elam werd daarna onderworpen aan de grote macht van de [[Chaldeeën]] en [[Assyriërs]]. Toen Assyrië verzwakte, werd Elam veroverd door de Perzische buren en geregeerd door de Achaemenische dynastie.▼
De Elamitische geschiedenis wordt meestal in vijf perioden ingedeeld:
# Proto-Elamitisch (ca. 3100-2600 v.C.)
Cyrus (Kores) was koning van Anshan, of Anzan (Elam), alsmede van Perzië: vandaar de nauwe band en bijna gelijkstelling met Perzië. In de Schrift is Elam vaak een aanduiding van Perzië. Elam en Medië vernietigden Babel, Jes. 21:2-10.▼
# Oud-Elamitisch (ca. 2600-1500 v.C.)
# Midden-Elamitisch (ca. 1500-1000 v.C.)
# Nieuw-Elamitisch (ca. 1000-500 v.C.)
# Perzische tijd (550-330)
▲In de dagen van [[Abraham]]
▲Elam werd daarna onderworpen aan de grote macht van de [[Chaldeeën]] en [[Assyriërs]].
In de jaren 760-643 v.C. kwam Elam opnieuw tot bloei onder het zgn. Nieuwelamitische Rijk. Dit kreeg echter veel te stellen met de Iraanse volkeren die in het gebied doordrongen. Uiteindelijk maakten de Assyriërs in 643 v.Chr. een eind aan het rijk. Na de verovering liet de Assyrische koning Assurbanipal zout op de akkers strooien ten teken dat hij geen herstel wilde.
Toch is er daarna nog enige tijd sprake van Elamitische vorstendommen. Met name in het laagland en in het hoogland van Fars, dat door de Perzen beheerst werd, leefden Perzen en Elamieten lange tijd in vrede naast elkaar. Zelfs mensen die daar in Elamitisch schreven, beschouwden zichzelf als Perzen. De Perzen hebben waarschijnlijk veel aan hun Elamitische leermeesters te danken.
Assyrië verzwakte en de Assyrische overheersing (vanaf 643 v.C.) werd afgelost door dat van het Nieuw-Babylonische rijk en dat weer door de heerschappij van het Perzische rijk der Achaemeniden (Achaemenische dynastie). Elam werd een deel van het [[Medisch-Perzische rijk|Medo-Perzische rijk]].
In de Perzische tijd (550-330) kwam Elam opnieuw tot een zekere bloei. Het Elamitisch werd door de Perzen tot een van de vier nationale talen van het rijk verheven naast het Perzisch, het Akkadisch en het Aramees. De staatsbureaucatie van Persepolis en Susa was goeddeels in Elamitische handen en het was in deze taal dat de boekhouding gedaan werd. De oude hoofdstad van Elam (Susa) kreeg een groot nieuw paleis en werd hoofdstad van het gigantische Perzische rijk.
▲Koning Cyrus II de Grote (= [[Kores]]) was koning van Anshan, of Anzan (Elam), alsmede van Perzië: vandaar de nauwe band en bijna gelijkstelling met Perzië. In de Schrift is Elam vaak een aanduiding van Perzië. Elam en Medië vernietigden Babel, Jes. 21:2-10.
Daniël was te Susan, en dat was in de provincie Elam. ''Susiana'' is een andere naam voor Elam.
'''Joodse Elamieten.''' In Elam woonden ook Joden. Ten tijde van de uitstorting van de [[Heilige Geest]] in [[Jeruzalem]], woonden in deze stad Joden afkomstig uit Elam. Zij stonden versteld toen zij de Galilese leerlingen van Jezus de taal van de Meden hoorden spreken.<blockquote>''Hnd 2:5 Nu woonden er in Jeruzalem Joden, godvrezende mannen uit elk van de volken die er onder de hemel zijn. Hnd 2:6 Toen nu dit geluid was ontstaan, kwam de volksmenigte samen en raakte in verwarring, want ieder hoorde hen in zijn eigen taal spreken. Hnd 2:7 En zij waren buiten zichzelf en verwonderden zich en zeiden: Zie, zijn niet al dezen die spreken Galileeërs? Hnd 2:8 Hoe horen wij hen dan ieder van ons in zijn eigen taal waarin wij geboren zijn? Hnd 2:9 Parthen, Meden en <u>Elamieten</u>, en de bewoners van Mesopotamie, Judea en Kappadocie, Pontus en Asia, Hnd 2:10 Frygie en Pamfylie, Egypte en de streken van Libie bij Cyrene, en de hier woonachtige Romeinen, zowel Joden als proselieten, Hnd 2:11 Kretenzen en Arabieren, wij horen hen in onze talen over de grote daden van God spreken. Hnd 2:12 En zij waren allen buiten zichzelf en waren in verlegenheid en zeiden de een tot de ander: Wat mag dit toch zijn? (TELOS)''</blockquote>
== Profetieën over Elam ==
▲'''Joodse Elamieten.''' In Elam woonden ook Joden. Ten tijde van de uitstorting van de [[Heilige Geest]] in [[Jeruzalem]], woonden in deze stad Joden afkomstig uit Elam. Zij stonden versteld toen zij de Galilese leerlingen van Jezus de taal van de Meden hoorden spreken.<blockquote>''Hnd 2:5 Nu woonden er in Jeruzalem Joden, godvrezende mannen uit elk van de volken die er onder de hemel zijn. Hnd 2:6 Toen nu dit geluid was ontstaan, kwam de volksmenigte samen en raakte in verwarring, want ieder hoorde hen in zijn eigen taal spreken. Hnd 2:7 En zij waren buiten zichzelf en verwonderden zich en zeiden: Zie, zijn niet al dezen die spreken Galileeërs? Hnd 2:8 Hoe horen wij hen dan ieder van ons in zijn eigen taal waarin wij geboren zijn? Hnd 2:9 Parthen, Meden en <u>Elamieten</u>, en de bewoners van Mesopotamie, Judea en Kappadocie, Pontus en Asia, Hnd 2:10 Frygie en Pamfylie, Egypte en de streken van Libie bij Cyrene, en de hier woonachtige Romeinen, zowel Joden als proselieten, Hnd 2:11 Kretenzen en Arabieren, wij horen hen in onze talen over de grote daden van God spreken. Hnd 2:12 En zij waren allen buiten zichzelf en waren in verlegenheid en zeiden de een tot de ander: Wat mag dit toch zijn? (TELOS)''</blockquote>Er zijn vele profetieën over Elam, zie Jes. 11:11; 21:2; 22:6; Jer. 25:25 49:34-39; Ezech. 32:24; Dan. 8:2.
Er zijn vele Bijbelse profetieën over Elam, zie Jes. 11:11; 21:2; 22:6; Jer. 25:25 49:34-39; Ezech. 32:24; Dan. 8:2.
==
''A New and Concise Bible Dictionary'' (George Morris, 1899) s.v. Elam. Hieruit is op 25 jan. 2013 tekst genomen, vertaald en verwerkt.
[https://nl.wikipedia.org/wiki/Elam Elam], nl.wikipedia.org. Enige tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 22 maart 2020.
| |||