Kerkgeschiedenis der middeleeuwen: verschil tussen versies
k
→1294 - 1517: het verval van de pauselijke kerk.
Regel 309:
== 1294 - 1517: het verval van de pauselijke kerk. ==
Het derde tijdvak van de Kerkgeschiedenis der Middeleeuwen handelt over het verval der Pauselijke Kerk en omvat een tijd van ruim twee eeuwen. Dit tijdvak begint met de regering van Paus Bonifacius VIII (1294) en eindigt met het optreden van Luther, dus met het begin van de Kerkhervorming (1517 n.C.).
1294-1303. Bonifacius VIII, paus.▼
Bonifacius VIII deed nog een wanhopige poging om het oppergezag van de Kerk over de Staat, dus ook over de koningen der aarde, te handhaven, doch deze poging mislukte. De banbliksems van de pausen bleken niet meer de kracht te hebben van voorheen en de zogenaamde zeventigjarige ballingschap der pausen (1309-1377) was evenmin bevorderlijk aan hun macht. Bovendien waren de meeste pausen, vooral in de 15e eeuw, tamelijk onbeduidende, soms zelfs zedeloze mensen. 't Verval der Kerk nam in dit tijdvak steeds toe. De misbruiken vermeerderden en evenzo het bijgeloof. Niet ten onrechte zegt een geschiedschrijver van die dagen: „Alles in hemel en op aarde is voor geld te koop." Zelfs een plaats in de hemel (!). Met de christelijken levenswandel was het bij velen dieptreurig gesteld en de geestelijken gaven maar al te vaak het voorbeeld van een loszinnig en ongebonden leven. Ook het kloosterleven ontaardde meer en meer.
1296. De bul "Clericis laïcos".▼
Op Kerkvergaderingen werd meer dan eens besloten een hervorming van de Kerk in hoofd en leden tot stand te brengen, doch de pausen zorgden wel, dat deze hoognodige hervorming nimmer ter hand werd genomen.
Toch waren er lichtpunten in die donkere tijd. In verschillende landen verwekte God mannen, die in krachtige taal tegen de vele misbruiken en dwalingen van de Kerk getuigden en het zedeloze leven van vele priesters streng veroordeelden (Wyclif, Hus, Savonarola, Geert Groote en zijn kring, Wessel Gansfort). Deze mannen waren de voorlopers van de Hervorming.
Er was meer. 't Volk begon te ontwaken; er was een vrije burger- en boerenstand ontstaan. Ook de uitvinding van de boekdrukkunst, de verovering van Constantinopel door de Turken en de ontdekking van Amerika waren middelen, waardoor de Heer de komst van de nieuwe dag voorbereidde. God had reeds de man verwekt, die aan de ingang van de nieuwe tijd stond. Die man was Luther.
'''Tijdtafel van gebeurtenissen:'''
▲ 1302. De bul "Unam Sanctam".
▲ 1308. Duns Scotus gestorven.
▲ 1309-1377. Residentie van de pausen te Avignon (70-jarige ballingschap).
▲ 1311-1312. Vijftiende oecumenisch concilie te Vienne.
▲ 1315. Raymond Lullus gestorven.
▲ 1322. Verdeeldheid onder de Franciscanen.
▲ 1327. Meester Eckart gestorven.
▲ 1337. Pogingen tot vereniging van het Westen en het Oosten te Avignon (Barlaäm);
▲ 1348. Stichting van de Universiteit te Praag.
▲ 1348-1350. De zwarte dood. Flagellanten.
▲ 1361. Johann Tauler gestorven.
▲ 1366. Hendrik Suzo gestorven.
▲ 1377. Terugkeer van de curie naar Rome.
▲ 1378-1417. Pauselijk schisma.
▲ 1380. Catharina van Siëna.
▲ 1384. Wyclif gestorven. Gerard Groot gestorven.
15e eeuw. In deze eeuw is de christelijke herovering van geheel Spanje afgelopen.
| |||