Uittocht uit Egypte: verschil tussen versies
k
→Buitenbijbelse aanwijzingen
Regel 32:
Voor het verblijf van de Israëlieten in Egypte en de ('late') uittocht in de tijd van farao Ramses II zijn geen buiten-Bijbelse aanwijzingen gevonden.
'''Vóór de uittocht.''' Uit de tijd van vóór de uittocht, van
* semitische huizen en nederzettingen, lijsten met namen van Semitische slaven<ref name=":1">[https://www.youtube.com/watch?v=d_3Plj2e7FY&t=40m14s Historical Evidence for the Exodus from Egypt (with Titus Kennedy)]. Youtube.com: Dr. Sean McDowell, 19 juli 2022. Vanaf 14 min. 40 sec. </ref>; ▼
* namen van Hebreeuwse slaven<ref name=":1" />; ▼
* tekenen van een plotselinge centralisering van de macht: van vazallen naar de farao. Dit is te verwachten uit het Bijbelse verslag van de hongersnood.
* er woonden Semieten, waartoe de Israëlieten behoren, in Egypte vóór de Uittocht. Er zijn semitische huizen en nederzettingen, en lijsten met namen van semitische slaven, 'Aziaten' genoemd, gevonden<ref name=":1">[https://www.youtube.com/watch?v=d_3Plj2e7FY&t=14m40s Historical Evidence for the Exodus from Egypt (with Titus Kennedy)]. Youtube.com: Dr. Sean McDowell, 19 juli 2022. Vanaf 14 min. 40 sec. </ref>;
▲*
* in de tijd van de 19e dynastie van Egypte (ca. 1307 - 1196 v.Chr.) kende men vastgestelde hoeveelheden tichelstenen de de slaven moesten maken. Lukte het de slaven niet, bijvoorbeeld doordat ze geen stro meer mochten gebruiken, dan werden ze als straf geslagen.<ref name=":2" />
* zwaar hart. Volgens het oude Egyptische denken moest het hart lichter worden, minder zwaar worden, om het paradijs te bereiken. Een zwaar hart was dat van een zondig mens. In de beschrijving van de Uittocht in het boek Exodus lezen wij dat de farao 'zijn hart verzwaarde', d.w.z. hij laadde zonde op zich, hij zondigde door de God van Israël tegen te staan.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=d_3Plj2e7FY&t=23m31s Historical Evidence for the Exodus from Egypt (with Titus Kennedy)]. Youtube.com: Dr. Sean McDowell, 19 juli 2022. Vanaf 23 min. 31 sec.</ref>
<blockquote>''Ex 8:15 Toen nu Farao zag, dat er verademing was, verzwaarde hij zijn hart, dat hij naar hen niet hoorde, gelijk als de HEERE gesproken had. (...) Ex 8:32 Doch Farao verzwaarde zijn hart ook op ditmaal, en hij liet het volk niet trekken.'' (SV)</blockquote><blockquote>''Ex 9:34 Toen Farao zag, dat de regen en hagel, en de donder ophielden, zo verzondigde hij zich verder, en hij verzwaarde zijn hart, hij en zijn knechten.'' (SV)</blockquote>'''Uittocht.''' Een poëtisch verslag van de Egyptische schrijver Ipuwer ('Ipuwerpapyrus'), wellicht uit de tijd van de 18e dynastie<ref name=":3">[https://www.youtube.com/watch?v=d_3Plj2e7FY&t=25m30s Historical Evidence for the Exodus from Egypt (with Titus Kennedy)]. Youtube.com: Dr. Sean McDowell, 19 juli 2022. Vanaf 25 min. 30 sec. Gesprek met archeoloog Titus Kennedy.</ref>, spreekt van de verwoesting en de dood die over hele land van Egypte kwamen.
* de mededeling "de rivier is bloed" (de rivier is de Nijl)
* het feit de macht van de zon (de god Ra) niet gezien werd, de duisternis over het land
* grote pestilentie in het hele land
* het graan dat vernietigd werd
* ziekte die pijn en misvorming gaf
* stervende mensen, rouw,
* opstand tegen de zonnegod, de afwezigheid van de Egyptische goden
* de farao die zijn taak niet vervuld
* goud, zilver en juwelen in het bezit van de slaven.<ref name=":3" />
Het gedicht van de Egyptenaar, dat geen officieel vorstelijk document is en geen deel is van de annalen van de farao, doet sterk denken aan de tijd van de tien plagen. Het geeft qua taal en onderwerpen gelijkenis met het Bijbelse verslag van de tien plagen.<ref name=":3" /> Of dit verslag het verhaal van Exodus bevestigt, wordt echter betwist<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Ipuwer_Papyrus</ref>. Er wordt gedebatteerd over (1) de ontstaanstijd en (2) de vraag of het verslag fantasie is of over gebeurtenissen gaat. <ref name=":3" />
Buiten-Bijbelse aanwijzing van de nederlaag van farao in de Schelfzee is tot op heden niet gevonden. Wellicht is dat uit schaamte niet gedaan; liever vermeldde men overwinningen. Trouwens, uit de tekst van de Bijbel (Ex. 14:5v.) kun je niet opmaken dat Farao zelf is omgekomen, wel zijn leger, dat de bodem van de Schelfzee betreden had.<ref>[https://weet-magazine.nl/geen-aanwijzingen-voor-de-exodus/ Geen aanwijzingen voor de Exodus?] Weet-Magazine.nl, 15 feb. 2017.</ref>▼
▲Buiten-Bijbelse aanwijzing van de ''nederlaag'' van farao in de Schelfzee is tot op heden niet gevonden. Wellicht is dat uit schaamte niet gedaan; liever vermeldde men overwinningen. Trouwens, uit de tekst van de Bijbel (Ex. 14:5v.) kun je niet opmaken dat Farao zelf is omgekomen, wel zijn leger, dat de bodem van de Schelfzee betreden had.<ref>[https://weet-magazine.nl/geen-aanwijzingen-voor-de-exodus/ Geen aanwijzingen voor de Exodus?] Weet-Magazine.nl, 15 feb. 2017.</ref>
=== Meer informatie ===
[https://www.youtube.com/watch?v=d_3Plj2e7FY&t=14m40s Historical Evidence for the Exodus from Egypt (with Titus Kennedy)]. Youtube.com: Dr. Sean McDowell, 19 juli 2022. Vanaf 14 min. 40 sec. Gesprek met archeoloog Titus Kennedy.
''[https://webshop.logos.nl/winkel/producttype/dvds/zoeken-naar-bewijs-exodus/ Zoeken naar bewijs - Exodus]'' (DVD) is een filmdocumentaire vervaardigd door Tim Mahoney van Thinking Man Films. Zij handelt over buitenbijbels, archeologisch bewijsmateriaal dat het Bijbelse geschiedverhaal van de uittocht en daarmee gepaarde gaand gebeurtenissen bevestigt; de historische 'voetafdrukken' van Jozef als onderkoning, de verschuiving van rijkdom die plaatsvond in Egypte onder het bestuur van Jozef tijdens een langdurige en verwoestende hongersnood, de komst en vestiging van Jozefs uitgebreide familie in Egypte, de slavernij van het Hebreeuwse volk, de tien plagen en de catastrofe van de Schelfzee die de economie en het leger van Egypte verwoestten, waardoor de natie kwetsbaar werd voor een invasie door de Hyksos, en de verovering van Kanaän door het volk Israël onder leiding van Jozua. Oospronkelijk in 2014 verschenen in het Engels, ''Patterns of Evidence: The Exodus''<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Patterns_of_Evidence</ref>''.''
| |||