Provinciale Statenverkiezingen: verschil tussen versies
k
geen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
De '''Provinciale Statenverkiezingen''' is de verkiezing van de leden van de Provinciale Staten in [[Nederland]]: de statenleden. Deze verkiezingen worden
[[Bestand:Uitslag Provinciale Statenverkiezingen Nederland 2015.jpg|miniatuur|Uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen in 2015: grootste partijen.]]
De Provinciale Staten zijn het bestuur van een provincie. Ze zijn te vergelijken met de Tweede Kamer voor het landsbestuur. Er zijn in Nederland twaalf provincies en daarmee twaalf provinciebesturen en twaalf afzonderlijke verkiezingen van de Provinciale Staten. Deze verkiezingen vinden wel op dezelfde dag plaats. De gekozen statenleden zijn leden van een politieke partij en worden de volksvertegenwoordigers in het bestuur van de provincie.
De laatste verkiezingen voor Provinciale Staten werden gehouden op 18 maart 2015. De eerstvolgende verkiezingen vinden plaats op 20 maart 2019. Na 1966 is er geen opkomstplicht meer. ▼
▲De laatste verkiezingen voor Provinciale Staten werden gehouden op
Hoe meer inwoners een provincie heeft, hoe meer volksvertegenwoordigers er te kiezen zijn. In totaal zijn er in Nederland (anno 2019) 570 leden van de Provinciale Staten. Aan de verkiezingen doen landelijke en regionale partijen, christelijke en niet-christelijke, mee. ▼
▲Hoe meer inwoners een provincie heeft, hoe meer volksvertegenwoordigers er te kiezen zijn. In totaal zijn er in Nederland (anno 2019) 570 leden van de Provinciale Staten. Aan de verkiezingen doen landelijke en regionale partijen, christelijke en niet-christelijke, mee.
'''Gedeputeerde Staten.''' Na de verkiezingen wordt in elke provincie een coalitie van verschillende partijen gevormd, die gaat besturen: het college van Gedeputeerde Staten. Dit kan je vergelijken met het kabinet van het landsbestuur. Gedeputeerden zijn dus een soort van ministers.
'''Terreinen.''' De provincies besluiten over zaken die te klein zijn voor de landelijke overheid, maar te groot voor gemeenten, zoals:
* verkeer en vervoer — Waar moeten provinciale wegen aangelegd worden? Waar moeten meer bussen rijden?
* woningbouw — Welke gemeenten mogen groter worden? En waar mag gebouwd worden?
* natuur en milieu — Waar komen windparken? Waar worden bossen gekapt? Het provinciebestuur moet het landelijke stikstofbeleid uitvoeren.
== Eerste Kamerverkiezingen ==
'''Eerste Kamer.''' De Eerste Kamer (Senaat) behandelt wetten aangenomen door de Tweede Kamer. De senatoren vergaderen elke dinsdag. Zij gaan na of de wetten goed in elkaar zitten en uitvoerbaar. Ze kunnen tegen een wet stemmen die door de Tweede Kamer is aangenomen, naar ze kunnen hem niet aanpassen.
'''Verkiezing van de Eerste kamer.''' De Tweede Kamer wordt direct door het volk gekozen, de Eerste Kamer indirect, via de Provinciale Staten. Want naast het besturen van de provincie hebben de Statenleden een bijzondere taak: het kiezen van de 75 leden van de Eerste Kamer. Deze Eerste Kamerverkiezingen vinden uiterlijk drie maanden na de provinciale verkiezingen plaats. De provinciale volksvertegenwoordigers kiezen iemand van hun eigen politieke partij voor de Eerste Kamer. Zo oefent het volk indirect invloed uit op de samenstelling van de Eerste Kamer. Samen met de 150 leden van de Tweede Kamer vormen de gekozen Senatoren het landelijke parlement. De verkiezingen van Provinciale Staten zijn derhalve van direct belang voor de landspolitiek.
Een kabinet, dat samen met de koning de regering vormt, ziet graag dat de partijen, die een kabinet vormen, in de Eerste Kamer een meerderheid vormen, anders moeten zij telkens de steun van een oppositiepartij voor zich winnen. Zonder meerderheid in de Eerste Kamer is regeren een stuk lastiger. Er is echter (anno 2019) nog nooit een kabinet gevallen alleen omdat het geen meerderheid had in de Eerste Kamer. ▼
▲Een kabinet, dat samen met de koning de regering vormt, ziet graag dat de partijen
Bij de Provinciale Statenverkiezingen komen daarom niet alleen provinciale thema's aan bod, maar ook landelijke, waar de Tweede en Eerste Kamer over gaan, omdat de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen doorwerkt in de Tweede Kamer. Daarom zijn deze verkiezingen belangrijk voor de coalitie en de oppositie in het landelijke parlement.
== Geschiedenis ==
Regel 29 ⟶ 43:
[https://nos.nl/artikel/2274105-ps19-wat-heeft-de-provincie-te-maken-met-de-landelijke-politiek.html #PS19: wat heeft de provincie te maken met de landelijke politiek?] NOS.nl, 2 maart 2019.
[https://www.nu.nl/provinciale-statenverkiezingen/6253716/de-provinciale-verkiezingen-staan-voor-de-deur-waar-stem-je-eigenlijk-voor.html De provinciale verkiezingen staan voor de deur, waar stem je eigenlijk voor?] Artikel op Nu.nl, 8 maart 2023.
| |||