Transgender

Een transgender of transgenderist is een man of vrouw die zich deels of helemaal voelt behorend tot het andere geslacht. Hij of zij voelt zich deels man en deels vrouw, of voelt zich als behorend tot het andere geslacht dan zijn of haar eigen lichamelijke (biologische) geslacht.

Terminologie. Transvrouw duidt een man (!) aan die zich vrouwelijk voelt en zich als zodanig gedraagt. Een transvrouw is een vrouwachtige man, een 'verwijfde' man. 'Vrouw' in 'transvrouw' is misleidend, aangezien het een man betreft. Wijfman - een term die anno 2020 al her en der gebruikt wordt om een vrouwachtige man of 'transvrouw' aan te duiden - is passender, ondanks de negatieve bijklank van 'wijf'.

Een transman is een vrouw die zich mannelijk voelt en zich als zodanig gedraagt. Het is een manachtige vrouw. 'Man' in 'transman' is misleidend, aangezien het een vrouw betreft. Manwijf is passender, ofschoon de gangbare betekenis hiervan is 'sterke, ruwe vrouw', dus een vrouw met bepaalde typisch mannelijke trekken; en ofschoon 'wijf' tegenwoordig, anders dan vroeger, een negatieve klank heeft.

Vrouw die als man wil leven ( 'transman'), met kledingstuk dat borsten plat drukt.

Onechtheid. Een man of vrouw die zich uitgeeft, voordoet als iemand van het andere geslacht is een onechte man of vrouw, een nepman of nepvrouw. Nep betekent: vervalst, nagemaakt, onecht.

Voorkomen. In Nederland zijn (anno 2016) zo'n 50.000 transgenders.

Hulpmiddelen, operatie. Transgenders kunnen kunstmatige geslachtsorganen gebruiken, zoals borstprothesen van schuim of siliconen. Hun eigen geslachtsorganen kunnen zij door (strakke) kleding platter maken. Een deel van de transgenders in Nederland heeft een geslachtsveranderende operatie ondergaan.

Verschillen met anderen. Transgenders wonen anno 2017 vaker in de stad dan op het platteland. Ze trouwen minder vaak dan andere mensen. Van hen is 14 procent gehuwd; bij de rest van de bevolking ligt dat percentage op 44 (stand 2017). Met transgenders gaat het anno 2017 minder goed dan met anderen. Ze verdienen gemiddeld minder: 53 procent van hen heeft een laag inkomen, tegen 30 procent van de rest van de bevolking.

Deense kunstschilder Einar Wegener, een man, omstreeks 1920. Later zou hij als vrouw gaan leven (foto hieronder).

Problemen

Stoornis. Een transgender kan worden beschouwd als iemand met een geslachtsidentiteitsstoornis, ook 'genderdysforie' genoemd. Hij of zij leeft in een waan of gevoelen dat doet overhellen naar de andere sekse. Een waan of gevoel heeft echter niet de kracht om iemand van geslacht te veranderen, zomin als de waan van een stokoude, dat hij jong is, hem (lichamelijk, biologisch) jong maakt.

Administratieve verandering. Een verandering van geslacht in het geboorteregister van de burgerlijke stand is louter op papier, niet in het lichaam. Als men in een wettige registratie van geslacht verandert, verandert men het geslacht niet. Door een tekstuele wijziging verandert geen geslacht. Een wettige verandering is niet vanzelf zedelijk goed.

Einar Wegenar in 1930. Hij noemde zich inmiddels Lili Elbe. In 1931 werd een baarmoeder bij hem geïmplanteerd, maar zijn immuunsysteem verwierp het orgaan. Hij kreeg een infectie, waaraan hij hetzelfde jaar overleed.

Medische verandering. Een verandering door een medisch traject, een medische transitie, verandert het DNA niet, dat bepaalt of iemand een man of vrouw is.

Verandering van persoonlijke voornaamwoorden. Transvrouwen willen aangeduid worden met 'zij' of 'haar', transmannen met 'hij of hem'. De omgeving kan hiermee moeite hebben. Waarom zou men doen alsof die man daar een vrouw is en naar hem verwijzen met 'zij' of 'haar'. Dat mag niet van de omgeving wordt geëist.

Transgenders leven betrekkelijk vaak onder de armoedegrens. Het kost hen meer moeite om een baan te vinden of te behouden.

Doordat een openlijke uiting van transgender-zijn indruist tegen een biologische feit en daarmee tegen het natuurlijke en maatschappelijke gevoel, ontmoeten transgenders in het dagelijks leven vaak onbegrip en afwijzing. Collega's op het werk hebben er weinig begrip voor dat, als een transgender zich medisch laat veranderen, hij of zij dan vaak afwezig of ziek is. De helft van de transgenders had in 2015 zelfs last van geweld.

De transgenders zijn daarom tamelijk onzichtbaar. Onder hen heerst veel schaamte (anno 2012). Bijna de helft is niet open over hun transgender-zijn. Ze zijn bang voor de gevolgen als ze uitdrukking geven aan hun gevoel. Transgenders zijn vaker eenzaam, twee keer zo vaak in vergelijking met de rest van de bevolking. Zij hebben meer dan gemiddeld psychische problemen. Zij hebben tien keer zo vaak een zelfmoordpoging gedaan.

Oneerlijke concurrentie in de sport. Een man die als 'transvrouw' die meedoet aan een hardloopwedstrijd voor vrouwen is in het voordeel. Daar een man gemiddeld meer kracht heeft dan een vrouw, geeft deelname van een man oneerlijke concurrentie. De ene man die goud wint, verdringt de eigenlijke winnares naar de tweede plaats, en de vrouw die een bronzen medaille zou krijgen, krijgt, verdrongen naar de haar vierde plaats, niets.

Devaluatie van de vrouw. Als een man als een vrouw gaat gelden, wordt het onderscheid tussen man en vrouw ondermijnd en het eigene van de vrouw (ideologisch) aangetast. Toen een man, William Bruce Jenner, later zichzelf met de vrouwennaam Caitlyn noemend, in 2015 door Glamour Magazine tot de 'Vrouwen van het Jaar' werd gerekend, kreeg het blad terecht kritiek van de bekende feministe Germaine Greer, die vond dat er vrouwenhaat in het spel was.

Christelijke transgenders worstelen met hun gevoel en geloof. Ze vragen zich af hoe God hen bedoeld heeft en of de Bijbel ruimte biedt van sekse te veranderen.

Een man die zich (deels) vrouw of een vrouw die zich (deels) man voelt heeft hulp nodig om zich wel te bevinden, zonder te vervallen in verkeerd gedrag.

Norm en beoordeling

In de Schrift wordt een duidelijke scheidslijn tussen man en vrouw getrokken. In het begin schiep God de mens mannelijk en vrouwelijk. Hij schiep geen ongeslachtelijke of tweegeslachtelijke tussenvorm. De gevolgen van de zondeval echter openbaren zich in afwijkingen van lichaam en ziel.

Het verschil tussen man en vrouw mag niet verward of verdoezeld worden. Daarom zegt de wet van Mozes dat een vrouw geen kleren en attributen van een man mag dragen en omgekeerd.

De 22:5  Een vrouw mag geen kleren en attributen van een man dragen en een man mag geen vrouwenkleren dragen. Want de HEER verafschuwt ieder die zulke dingen doet. (NBV)

We mogen stellen dat noch een levenswijze noch een chirurgische ingreep noch een hormoonbehandeling een man kan veranderen in een vrouw of omgekeerd een vrouw in een man. Zijn of haar geslacht ligt genetisch vast, in de scheppingsorde van God, en toont zich in geslachtsorganen, gestalte, lichaamskracht, hersenen, gevoelsleven, stem en gedrag.

Jer 13:23  Kan ook een Cusjiet zijn huid veranderen, of een luipaard zijn vlekken? (HSV)

De bekende feministe Germaine Greer weigerde (2015) om mannen, die als vrouwen zijn gaan leven, vóór een geslachtsveranderende operatie en hormoonbehandeling, als vrouwen te erkennen. Het zijn, zei ze, geen vrouwen en ze zien er niet uit, klinken niet en gedragen zich niet als vrouwen. Maar ook chirurgie kan een man niet in een vrouw veranderen, meent de feministe.

Geschiedenis

2007. In de periode 2007-2014 laten gemiddeld tachtig mensen per jaar hun geslachtsregistratie wijzigen.

2012. In Nederland kunnen transgenders sinds 2012 een aangepaste geboorteakte krijgen als het vaststaat dat (1) hun wens geen bevlieging is (voordien werd een nieuwe geboorteakte alleen verstrekt na een hormoonbehandeling of een geslachtsveranderende operatie); (2) dat de betrokkene onvruchtbaar is. Het geslacht op de geboorteakte komt ook terug op iemands paspoort en schooldiploma's.

2014. Invoering van de transgenderwet, welke het makkelijker maakt officieel van geslacht te veranderen: zonder medische voorwaarden en zonder oordeel van de rechter.

2015. De transgenderwet van 2014 leidt tot een forse toename van het aantal mensen dat officieel van geslacht verandert. In 2015 laten 770 mensen hun geslachtsregistratie wijzigen. Men kan ze verdelen in drie groepen: 1. zij die hun geslacht alleen op papier laten aanpassen en graag gezien willen worden als van het andere geslacht. 2 zij die een medische overgang achter de rug hebben. 3. zij die eerst voor de wet tot het andere geslacht willen behoren, voordat zij het medische traject ingaan.

2017. In mei waren zijn er 1960 Nederlanders die met een ander geslacht geregistreerd staan dan in hun aanvankelijke geboorteakte is vastgelegd.

Hulp

Transgender en geloof is een zelfhulpgroep die sinds 2013 bestaat en regelmatig bijeenkomt. De groep is een initiatief van twee christelijke transgenders en een vrijgemaakt-gereformeerd predikant.

Vernieuwd.com. De mensen achter deze in 2018 opgerichte site willen hen terzijde staan die worstelen met homoseksualiteit of genderdysforie en tevens het verlangen hebben om Jezus te volgen.  

SexChangeRegret.com is een site voor mensen die spijt hebben van hun pogingen om te veranderen in een ander geslacht.

Meer weten

Dr. Brown Speaks with a “Transgender Evangelical”. Youtube.com: ASKDrbrown, 28 dec. 2017. Telefonisch pastoraal gesprek van Michael Brown met een man die zich een vrouw voelt en als vrouw wil leven.

Vaughan Roberts, Transgender. The Good Book Company, 2017. Een basisboek over genderdysforie.

Andrew T. Walker, God and the Transgender Debate; What Does the Bible Actually Say About Gender Identity? The Good Book Company, 2017. Bijbelse overwegingen en pastorale focus.

Mark A. Yarhouse, Understanding Sexual Identity; A Resource for Youth Ministry. Zondervan, 2014. Nuttig bij jeugdwerk.

Mark A. Yarhouse, Understanding Gender Dysphoria. Navigating Transgender Issues in a Changing Culture. IVP Academic, Illinois, 2015; ISBN 978 0 8308 2859 3; omvang 186 blz. De schrijver is klinisch psycholoog en hoogleraar aan Regent University in Virginia. Hij heeft veel gepubliceerd op het terrein van de seksualiteit. In het boek gaat gaat hij dieper in op de vraag hoe christenen kunnen omgaan met vragen rond de seksuele identiteit. Boekbespreking door R. Seldenrijk in het Reformatorische Dagblad, 10 sept. 2015.

Zie ook

Transgenderisme | Transseksueel