Rooms-Katholieke Kerk
De Rooms-Katholieke Kerk (RKK), ook kortweg Katholieke Kerk genoemd, is het grootste kerkgenootschap binnen de christenheid. Eind 2008 waren er in wereld 1,16 miljard rooms-katholieken[1]. De RKK beroept zich op de Bijbel, maar ook op de Traditie en het leergezag van Rome.
De landen waar de meeste katholieken wonen zijn Brazilië en Mexico (stand 2016). In Nederland zijn ruim 4,2 miljoen katholieken (2010). Van hen is ongeveer 6 procent actief als vrijwilliger in de kerk (2010). In Nederland gaat zo’n 7 procent van de katholieken met grote regelmaat naar de kerk (2010). Met Kerstmis en Pasen gaan er meer[2].
Schrift en traditie
De kerk beroept zich voor haar leer op Schrift en christelijke overlevering.
De kerk ziet in het verspreiden van bijbels zonder meer niet veel heil, meermalen zelfs een ernstig gevaar. Het gevaar dat zij vreest is dat de Bijbel zonder behoorlijke voorzorg door minder bedrevenen zeer licht verkeerd kan worden begrepen. De waarheid van de Bijbel is niet de dode letter, maar de juiste door God bedoelde zin. Maar dat die zin, waarop ’t toch alleen aankomt, niet altijd even gemakkelijk te achterhalen is, leert niet alleen de ondervinding — de meest uiteenlopende stelsels beroepen zich getrouw op dezelfde Bijbel, ja, vaak op dezelfde teksten, — maar het staat bovendien uitdrukkelijk in de Bijbel zelf. Zo wordt van de brieven van Paulus gezegd, dat daarin, „sommige moeilijk verstaanbare dingen zijn, die de onkundigen en onstandvastigen verdraaien evenals de andere schriften, tot hun eigen verderf (2 Petr. 3: 15-16)”. Om die reden bindt de kerk het lezen van de Bijbel aan zekere beperkende voorschriften. Alleen aan de ontwikkelden, die de Bijbel een der dode talen lezen, staat zij die lezing zonder bijzondere beperking toe; maar zij vordert, dat vertalingen in een levende taal behoorlijk kerkelijk zijn goedgekeurd en met aantekeningen voorzien. Bepaaldelijk dit laatste maakt natuurlijk de uitgave veel kostbaarder en minder toegankelijk voor allen. Maar de kerk vindt, dat dit bezwaar niet opweegt tegen het kwaad, dat het verspreiden van bijbels zonder aantekeningen oplevert. Zelfs wenst de kerk ook die kerkelijk goedgekeurde en met aantekeningen voorziene bijbels nog niet in de hand van iedereen en zeker niet in handen van minderjarigen. In de leemte hierdoor veroorzaakt wordt voorzien door Bijbelse geschiedenissen, waarin men alle stichtelijke verhalen bijeen vindt, zonder hetgeen voor tedere oren aanstotelijk zou kunnen zijn.[3]
'Onfeilbaar Leergezag'
Een grondbeginsel van het katholiek geloof is de erkenning van een onfeilbaar leergezag. Dit onfeilbaar leergezag moet tot aan het einde der eeuwen ononderbroken voortduren. Wanneer een katholiek zijn particuliere mening in geloofszaken stelt boven de plechtige uitspraak van het katholieke leergezag, geeft hij het hoofdbeginsel der katholieke Kerk prijs en houdt derhalve op katholiek te zijn. Hij moet zich onderwerpen, wanneer de Kerk de zin van een in Schrift of overlevering vervatte waarheid officieel verklaart.
Vereringen
In de Rooms-Katholieke Kerk zijn er vier graden van eerbetoon, overeenkomend met de graad van heiligheid en belangrijkheid van de vereerde personen[4]:
- Latria (= aanbidding, adoratie) is de hoogste verering, die alleen drie-enige God (de Vader, de Zoon en de Heilige Geest) toekomt. Latria sluit ook volledige toewijding aan God in.
- Hyperdulia: eerbetoon die alleen voorbehouden is aan Maria, de 'Moeder van God'. Zij ontvangt een hogere eer dan de andere heiligen, maar ze mag niet worden vereerd zoals God aangebeden worden
- Protodulia: wordt soms onderscheiden als de bijzondere eer die wordt gegeven aan Jozef, de man van Maria en de pleegvader van Jezus. Maria is de eerste, Jozef de tweede onder de heiligen.
- Dulia: eerbetoon aan engelen en heiligen: achting en eerbied voor hun heiligheid en hun voorbeeldig leven.
Heiligenverering (Dulia). De verering van zogenoemde heiligen neemt in de kerk een prominente plaats in. Het kerkelijk jaar heeft vele dagen gewijd aan de gedachtenis van deze of gene heilige. Zo is er een feestdag van de heilige Franciscus van Sales, die patroonheilige van de katholieke journalistiek is. Tot de heiligen wordt ook gebeden. Zie verderop.
Maria
Mariaverering
In de leer neemt Maria, de moeder van Jezus Christus, een zeer vooraanstaande plaats in. De bijzondere verering van haar is kenmerkend voor de rooms-katholieke leer en praktijk. Ze zou zonder erfzonde zijn geweest. In haar aardse leven zou zij altijd maagd zijn gebleven en geen andere kinderen dan haar zoon Jezus hebben gehad. Ze is niet gestorven, maar evenals haar zoon Jezus ten hemel gevaren.
Ze wordt onder meer 'de moeder van God', 'moeder van God de Zoon', 'bruid van de Heilige Geest', de 'Koningin van de hemel', 'toevlucht van de zondaars', "Medeverlosseres' en 'moeder van de kerk' genoemd[5]. Ze heeft de rol van middelares gekregen, tot wie dikwijls wordt gebeden. Zie verder bij het artikel Mariaverering.
Volgens het leerstuk 'fiat van Maria' gaf Maria toestemming om zwanger te worden. Deze gedachte is gebaseerd op de woorden uit Lukas 1:38. „Zie, de dienstmaagd des Heeren; mij geschiede naar uw woord.” Maria had ook 'nee, mij geschiede niet naar uw woord' kunnen zeggen.
'De moeder van God'
Maria was van Christus, die God en Schepper is, de moeder, weliswaar niet volgens zijn goddelijke, maar volgens zijn menselijke natuur. De kerk leert niet dat Maria de Schepper als zodanig m.a.w. de scheppende kracht, de godheid had voortgebracht.
'Altijd maagd gebleven'
Maria is volgens de kerk in haar leven altijd maagd gebleven. Toen de engel haar aankondigde dat zij moeder zou worden van Christus, was haar antwoord: „hoe zal dit gebeuren, daar ik geen gemeenschap heb met een man?” (Luk. 1: 34). Dat wil, volgens een rooms-katholieke apologeet, met andere woorden zeggen: daar ik van plan ben nooit een man te bekennen, anders toch had haar antwoord, volgens deze apologeet, geen zin[6]. "Maria en Joseph waren dus blijkbaar overeen gekomen om, hoewel gehuwd, niet als gehuwden te leven."[6]
De woorden van Mattheüs dat Jozef "geen gemeenschap met haar had, totdat zij een Zoon gebaard had" (Matth. 1:25) betekenen, aldus de rooms-katholieke kerk, niet dat Jozef na de bevalling wel gemeenschap met haar heeft gehad. Mattheüs volgde het Hebreeuwse spraakgebruik. Zo wordt in Gen. 8:7 gezegd, dat Noach (Noë) een huif uit de ark liet en dat deze niet terugkeerde tot de wateren opgedroogd waren. Dit wil niet zeggen, dat de duif, toen de wateren opgedroogd waren, wel terugkeerde. In 2 Sam. 6:23 wordt van Michal (Michol) gezegd, dat haar tot op de dag van haar dood geen zoon werd geboren. Dit wil niet zeggen dat het na haar dood wel gebeurde. Welnu, evenmin volgt uit de mededeling van Mattheus dat Josef Maria niet bekende vóór Christus geboorte, dat hij haar daarna wel bekend heeft. Mattheüs stelde zich met zijn evangelie ten doel uit de profeten te bewijzen, dat Jezus de Messias was. Hij toonde aan (in Matth. 1:25) dat de voorzegging van Jesaja 7 in Christus was vervuld, dat Christus n.l. uit een maagd was geboren, daarom deelt hij mee dat vóór Christus’ geboorte geen echtelijke gemeenschap tussen Maria en Josef heeft bestaan. Maar met hetgeen daarna gebeurde laat hij zich op het ogenblik niet in, dat lag buiten zijn bestek, daaromtrent bevestigt noch ontkent hij iets.[6]
In de Bijbel is sprake van Christus’ broeders en zusters. "Is Deze niet de timmerman, de Zoon van Maria en de Broer van Jakobus, Joses, Judas en Simon? En zijn zijn zusters niet hier bij ons? En zij namen aanstoot aan Hem" (Mark. 6:3). Maar dit toont volgens de kerk niet dat hier sprake is van broers en zusters die dezelfde moeder Maria hebben.
Gebed tot heiligen
Tot de heiligen wordt ook gebeden. Op 9 mei 2013 bijvoorbeeld deelde de presentatrice van de roomskatholieke omroep Radio Maria mee dat men negen dagen lang tot "Sint Jozef" (Sint = heilige) had gebeden.
Relikwieën
Ook de verering van overblijfselen en voorwerpen (relikwieën) neemt in de Rooms-Katholieke Kerk een plaats in.
Celibaatsplicht
Priesters en kloosterlingen moeten ongehuwd blijven (celibaatsplicht). Geen enkele andere kerk in de geschiedenis heeft van alle 'geestelijken' gevraagd dat ze celibatair leven.
Aflaat
De kerk scheldt boete voor beleden zonden kwijt door een aflaat.
Hemel, dodenrijk
Hemels geluk. Het wezen van het hemelse geluk bestaat, aldus de RKK, in de onmiddellijke aanschouwing van God. Deze zaligende aanschouwing is het eigenlijke geluk van de hemel.
Dodenrijk (onderwereld). In het Oude Testament wordt herhaaldelijk te kennen gegeven, dat de onderwereld (Hebr. sjeool) in het diepste der aarde is (vgl. Deut. 32:22; Amos 10:2). Volgens de Heer Jezus zal Kapernaüm "tot de hades worden neergestoten" (Matth. 11:23). De apostel Paulus spreekt van "hen die onder de aarde zijn" (Flp. 2:10). Het is echter niet duidelijk of wij dit letterlijk of figuurlijk moeten verstaan; figuurlijk in de zin van relatief, d.i. in tegenstelling met de hemel. Zolang dit niet is uitgemaakt, kan de mening dat de onderwereld letterlijk in het binnenste der aarde is, geen geloofspunt zijn.
In het Oude Testament is, met het oog op hen die sterven, altijd en uitsluitend sprake van de onderwereld (Hebr. sjeool). Het neerdalen in de onderwereld wordt zowel van vromen als van goddelozen gezegd. Toen de koning van Babel stierf, kwam de onderwereld in opschudding en spraken hem toe, dat hij aan hen gelijk geworden was (Jes. 14:9-11). Als aan Jakob het bebloede kleed getoond wordt van Josef, dien hij door een wild dier verscheurd waande, roept hij uit: „Ik zal al wenend tot mijn zoon in de onderwereld nederdalen.” (Gen. 37:35). Jakob en Jozef waren beiden godvrezend, en toch spreekt de H. Schrift met het oog op hun zielen, niet van de hemel, maar van de onderwereld.
In de 'onderwereld' oftewel het 'dodenrijk' is de hel, het vagevuur en vroeger was daarin ook de 'limbus'. In de eigenlijke hel, ook Tartarus of Abyssus genoemd, ondergaan de verdoemden hun straf. In het vagevuur lijden de zielen der vromen voor een tijdlang smarten, om boete voor hun zonden te doen, opdat ze daarna toegang tot de hemel verkrijgen.
Vroeger was in het dodenrijk (Hebr. sjeool) een afdeling genaamd limbus patrum, d.w.z. de verblijfplaats waar de zielen der vromen, die vóór Christus' komst leefden, waren opgenomen en waar ze zonder enige pijn, ondersteund door de zalige hoop op verlossing, een rustig verblijf genoten. Ze waren gelukkig, ook al genoten zij nog het eigenlijk geluk van de hemel niet, dat bestaat in de onmiddellijke aanschouwing van God; ze waren verstoken van de zaligende aanschouwing Gods. Dat Christus na zijn sterven "is nedergedaald ter helle" wil zeggen, dat zijn ziel in deze bewaarplaats der Oudtestamentische gelovigen is afgedaald, om hen uit deze kerker te verlossen en met zich naar de eeuwige zaligheid te voeren.
Volgens de RKK zou uit de Heilige Schrift duidelijk blijken, dat de heiligen van het Oude Verbond vóór Christus’ sterven nog niet in de hemel (boven) waren. In het Oude Testament is met het oog op de zielen van de afgestorvenen nooit sprake van het geluk van de hemel, maar wordt alleen gesproken van de onderwereld of dodenrijk. Zij vertoefden op een plaats van de hemel onderscheiden, welke verblijfplaats, hetzij in tegenstelling met de oppervlakte van de aarde, hetzij louter in tegenstelling met de hemel, „onderwereld” of "dodenrijk" wordt genoemd.
De verblijfplaats van de heilige zielen wordt, ter onderscheiding van de hel der verdoemden, meermalen „voorgeborgte” (geen "voorburcht”) van het dodenrijk genoemd, in het Latijn limbus, d.i. zoom of rand, om aan te duiden, dat de plaats zo dicht mogelijk de hemel naderde. Het denkbeeld van een voorgeborchte is niet onomstreden in het rooms-katholieke kerk; het is nooit een formeel element van de leer geweest[7].
De gestorven heiligen van het Oude Verbond deelden niet hetzelfde lot met de bozen. Ze waren door een grote kloof gescheiden (Luc. 16). De bozen zijn in een plaats van pijniging. De heiligen waren in, wat de Heer Jezus noemt, de schoot van Abraham of het Paradijs, een oord van rust en vrede.
De afgestorven heiligen genoten, bijzonder door de verzekerdheid van hun eeuwig geluk en de blijde verwachting van de hemelse, zekere gelukzaligheid; maar zij waren, ten gevolge van de erfzonde, uitgesloten van het eigenlijke geluk van de hemel, van de onmiddellijke, de zaligende aanschouwing van God. Ook waren zij aan hun verblijf in de onderwereld gebonden. Zij ontvingen de belofte niet (Hebr. 11:39), d.i. de belofte van de eeuwige zaligheid. Zij zouden niet zonder ons, de nieuwtestamentische gelovigen, tot het genot van de eeuwige zaligheid geraken (Hebr. 11:40). In zoverre kan hun verblijfplaats een kerker hun toestand een droeve last worden genoemd[8]. Zij konden, gelijk de dienst van de tabernakel symboliseerde, het heilige der heiligen, d.i. de hemel, nog niet ingaan.
Opening van de hemel. Christus heeft ons de ingang tot het Allerheiligste, d.i. de hemel, ingewijd (Hebr. 10:21; 9:14). Na zijn sterven daalde Christus' ziel in de onderwereld neer, te weten in de afdeling het paradijs. Hier ontbond hij de smarten der heilige zielen, door welke smarten het niet mogelijk was, dat Hij zelf gebonden werd. Hij maakte de heilige zielen van het Oude Verbond deelachtig aan het eigenlijk geluk van de hemel, aan de gelukkig makende aanschouwing van God; hij begiftigde hen met de zaligende aanschouwing, waarin het eigenlijke geluk van de hemel bestaat, en veranderde zodoende hun verblijf in een hemels paradijs.
Daarenboven deed Hij hun de toezegging, dat zij weldra naar het eigenlijke verblijf van de zaligen, naar de hemel, zouden overgebracht worden, waar het volle geluk van de hemel hun zou ten deel vallen. Dit gebeurde bij Christus’ hemelvaart. Hij heeft ze toen mee ten hemel gevoerd. In die zin ontrukte Christus hen geheel aan de macht van de duivel, die de vorst der onderwereld en van de dood genoemd wordt. Zo was Christus’ nederdaling in het dodenrijk tevens een nieuwe zegepraal door zijn dood op de duivel behaald (Hebr. 11:14.15). Christus was de eerste mens die, na zijn verlossingswerk aan het kruis, zijn opstanding en zijn hemelvaart, de hemel inging. Hij opende de hemel voor de gerechtvaardigde zielen. Hij bevrijdde hen uit de kerker der onderwereld. Zolang de hemel gesloten was verbleven de zielen der heiligen van het Oude Verbond op een afzonderlijke plaats, waar zij verstoken waren van de zaligende aanschouwing van God.[9]
Wie nu sterft. De gelovige die nu sterft, wordt meteen het geluk van de hemel deelachtig.
Organisatie
Paus. De leider van de Rooms-Katholieke Kerk is de bisschop van Rome en wordt paus genoemd. Hij is tevens staatshoofd van Vaticaanstad. De officiële titel van de paus is Pontifex Maximus (=Grootste Bruggenbouwer). Daarnaast wordt hij Heilige Vader genoemd[10]. Hij wordt beschouwd als de Opperherder der Kerk. Een paus regeert doorgaans tot zijn dood.
Verkiezing. De paus wordt gekozen door kardinalen die daarvoor uit de hele wereld in Rome bijeenkomen achter gesloten deuren. Kardinalen zijn 'geestelijken' die op de paus na de hoogste rang in de Rooms-Katholieke Kerk bekleden. Voor de verkiezing van een nieuwe paus gaan ze 'in conclaaf' - van Lat. cum clave = 'met de sleutel', daar de stemming achter gesloten deuren plaatsheeft. De kardinalen van het conclaaf mogen niet ouder dan 80 jaar zijn. In 2013 namen ruim 100 stemgerechtigde kardinalen aan de verkiezing deel. Gewoonlijk wordt de nieuwe paus uit hun midden gekozen. Hij moet minstens tweederde van de stemmen krijgen. Kanshebbers op het pausschap worden 'pausbaar' (papabile, meervoud papabili) genoemd. Het conclaaf van kardinalen kan uren tot zelfs jaren duren (zie paragraaf Geschiedenis verderop).
In zijn bestuur van de kerk wordt de paus bijgestaan door de Bisschoppensynode, die (anno 2009) uit 250 'synodevaders' bestaat.
Nederland en België zijn elk een kerkprovincie. In de Nederlandse kerkprovincie gaan 300.000 rooms-katholieke gelovigen regelmatig in het weekeinde naar de kerk (2009). Deze kerkprovincie omvat zeven bisdommen: Utrecht, Groningen-Leeuwarden, Haarlem-Amsterdam, Rotterdam, Den Bosch, Breda en Roermond. Een bisdom (of diocese) is het ambtsgebied van een bisschop. Het belangrijkste bisdom heet een aartsbisdom en de bisschop heet aartsbisschop. Het aartsbisdom in Nederland is het bisdom Utrecht. Het qua aantal gelovigen grootste bisdom is dat van Den Bosch.
Een bisdom omvat parochies met aan het hoofd een pastoor. Een pastoor (van Lat. pastor= herder) is een priester die door de bisschop benoemd werd als verantwoordelijke van een parochie. De gelovigen die aan de herderlijke zorg van de pastoor zijn toevertrouwd vormen een parochie. De parochie wordt bestuurd door het parochiebestuur (kerkbestuur) en bestaat uit de pastoor (voorzitter) en leken die door de bisschop zijn benoemd. De pastoor kan worden bijgestaan door een kapelaan (in Nederland) of onderpastoor (in Vlaanderen); ook genoemd parochievicaris.
Meerdere parochies kunnen een dekenaat (of decanaat) vormen met aan het hoofd een deken. Het doel is voornamelijk het bundelen van werkzaamheden ten behoeve van de herderlijke zorg. De deken is een priester van het bisdom en is benoemd door de bisschop.
Jong Katholiek, de afdeling Jeugd en Jongeren van de Nederlandse kerkprovincie, organiseert jaarlijks de Katholieke Jongerendag, een ontmoetingsdag voor rooms-katholieke jongeren van 12 t/m 30 jaar. In 2008 trok de Jongerendag ruim 2000 bezoekers.
De Raad voor de Eenheid onder Christenen is het orgaan binnen de Rooms-Katholieke Kerk dat zich met de oecumene bezighoudt.
De Congregatie voor de Geloofsleer is de instantie binnen het Vaticaan die waakt over de zuiverheid van het rooms-katholieke geloof.
Nieuwsberichten
Het Vaticaan brengt nieuws via Radio Vaticaan, Vaticaan Televisie, het Vaticaanse nieuwsblad L'Osservatore Romano, een persbureau en Fides, een agentschap voor nieuws over zending.
Pasen
Elk jaar houdt de paus met Pasen een paastoespraak en spreekt hij de paaszegen Urbi et Orbi uit. Het volgende nieuwsbericht gewaagt hiervan:
Zoals elk jaar met Pasen heeft paus Benedictus XVI zondag vanaf het balkon van de Sint-Pieterbasiliek in Rome de zegen urbi et orbi uitgesproken. Daarvoor had hij zich in zijn paastoespraak onder meer uitgesproken tegen geweld en voor diplomatie en dialoog in Libie. Urbi et orbi (Latijn voor: voor de stad en de wereld) staat voor de stad Rome en de omliggende wereld. De pausen leggen met deze formule de nadruk op hun leiderschap van de wereldkerk. Tienduizenden belangstellenden waren getuige van de ceremonie op het Sint-Pietersplein in Vaticaanstad. De 84-jarige Benedictus XVI bad voor de bevolking in het Midden-Oosten. Hij sprak de hoop uit dat de ,,menselijke waardigheid'' het in deze regio ,,zal winnen van de duisternis van verdeeldheid''. In nagenoeg vlekkeloos Nederlands bedankte de in Duitsland geboren paus zoals gebruikelijk ook voor de bloemen uit Nederland.
(Bron: Radio Nederland Wereldomroep, nieuwsbericht van 24 april 2011)
Bambinelli
Op de Derde Zondag van de Advent zegent de Paus traditiegetrouw de beeldjes van het Kindje Jezus in de kerststal[11]. De beeldjes worden met een Italiaans woord Bambinelli genoemd.
Oerknal en evolutie
Sinds Pius XII gaat de kerk uit van 'theïstische evolutie'. De oerknaltheorie en de evolutietheorie zijn aanvaard en verbonden met het geloof aan God de Schepper. Het is God die de wereld door een oerknal deed ontstaan en de langdurige ontwikkeling van het leven op aarde leidde. Adam en Eva hebben wel echt bestaan. Het Vaticaanse denken leunt sterk op de denkbeelden van Augustinus (354-430), die sprak van een schepping in fasen. [12]
Ethische kwesties
Op ethisch terrein neemt de Rooms-Katholieke Kerk traditionele en Schriftmatige standpunten in. Het huwelijk zij voorbehouden aan een man en een vrouw; de kerk wijst homoseksuele omgang en het homohuwelijk af. Maar daarin lijkt een kentering te komen[13]. Overspel, echtscheiding, abortus en euthanasie zijn een kwaad. Volgens kerkvorst Benedictus XVI is abortus of euthanasie "een zware zonde"[14]. De genderideologie noemde hij "diep onwaar"[14].
Seksueel misbruik
In verscheidene landen is of wordt de kerk geplaagd door schandalen van seksueel misbruik van kinderen door priesters en andere rooms-katholieke geestelijken. De kerk is in onder meer Nederland, de Verenigde Staten, Ierland en Belgie in de afgelopen jaren - we schrijven 2012 - geconfronteerd met talrijke misbruikschandalen. In de afgelopen decennia (tot 2011) konden in Nederlandse rooms-katholieke instellingen als gevolg van falend toezicht naar schatting tussen 10 en 20 duizend kinderen worden misbruikt.
Haarlemse pastoor verdacht van misbruik
Een Haarlemse pastoor wordt verdacht van seksueel misbruik van jonge meisjes. Bij een landelijke stichting voor slachtoffers van misbruik binnen de kerk zijn zeker 20 meldingen binnengekomen over de pastoor. Het misbruik werd volgens het Haarlems Dagblad al in 1996 gemeld aan de toenmalige bisschop, maar daar lijkt niets mee te zijn gedaan. De pastoor heeft onder meer gewerkt in Heemstede en Haarlem. Hij organiseerde ook uitjes voor kinderen naar Texel. De stichting van slachtoffers is nog op zoek naar meer getuigen. Bron: Radio Nederland Wereldomroep, nieuwsbericht 4 febr. 2012 |
Om het schandaal van seksueel misbruik te verhullen, bleven aandacht voor slachtoffers en een toereikende maatregelen uit. De kerk sloot de gelederen, plaatste daders over en cultiveerde een taboe op seksualiteit. Een minderjarige die binnen een katholieke instelling verbleef, had twee keer zo veel kans had om misbruikt te worden als het landelijk gemiddelde van 1 op de 10. Onderzoek[15] heeft ruim 800 daders geïdentificeerd. Nederland reageerde geschokt op de omvang van het schandaal[16].
Naar aanleiding van de misbruikschandalen heeft de kerk heeft maatregelen genomen om het misbruik te bestrijden.
In andere (niet-roomskatholieke) instituten met mannelijke medewerkers komt seksueel misbruik onder niet-celibataire mannen verhoudingsgewijs echter veel vaker voor, zie artikel Seksueel misbruik.
Missie
Op het gebied van de zending heeft de RKK zeker niet stilgezeten. Abraham Kuyper schreef: „Tot op zekere hoogte moet dan ook met zelfbeschaming erkend, dat de Roomse missies veel doortastender zijn te werk gegaan. Wat ze in China tot stand brachten, is nog monumentaal. Op de Filippijnen deden ze desgelijks en dat heel Zuid- en Midden-Amerika thans gekerstend zijn, is aan hun onverdroten ijver te danken: een ijver, die door de regeringen van Spanje, Portugal en Frankrijk steeds met voorliefde wordt gesteund.”[17]
Vervolgster
De Rooms-Katholieke Kerk heeft in het verleden de protestanten zwaar vervolgd. De banvloeken over de kerkhervormer Luther zijn nog steeds (anno 2015) van kracht. De Lutherbijbel is in de kerk eeuwenlang verboden lectuur geweest. Protestanten werden gemarteld en levend verbrand. De kerk wordt door veel uitleggers gezien als een voorloopster of voorvervulling van apocalyptische Grote Hoer.
Beoordeling
Dat de Rooms-Katholieke Kerk zich niet alleen op de Bijbel beroept, maar ook op de Traditie en het leerzag van Rome, is dé oorzaak van leerstellige geschillen met niet-Roomse gelovigen. De protestanten beriepen zich op de Schrift alleen ('sola scriptura') en wezen op grond van de Schrift allerlei on-Bijbelse leringen en praktijken, zoals de offerande van de mis, de aflaat en de verering der heiligen, het bidden voor de overledenen, het oppergezag van de paus, af. Dat de menselijke traditie ('de overlevering der ouden') het woord van God krachteloos kan maken, weten we al uit de evangeliën.
De verering van Maria is een betreurenswaardige vorm van afgoderij. Er is geen Bijbelse grond voor de gedachte dat zij zondeloos was, altijd maagd is gebleven en geen andere kinderen dan haar zoon Jezus heeft gehad, niet gestorven is, maar levend ten hemel is opgenomen. Maria kan evenmin op Bijbelse gronden 'de moeder van God' en de 'Koningin van de hemel' genoemd worden. Ook kan haar niet de rol van middelares worden verleend, Jezus Christus alleen is de Middelaar. Niet Maria, maar Christus is de toevlucht van de zondaars. Zie verder bij Mariaverering.
Het leerstuk van het fiat van Maria kan worden weerlegd. Uit Lukas 1:31-33 wordt duidelijk dat de engel bij de mededeling en geboorteaankondiging woorden gebruikt zoals ”zult” en ”zal”. De engel vraagt haar niet: „Maria, wil je bevrucht worden, wil je een zoon baren?” Maria's antwoord "mij geschiede naar uw woord" is geen toestemming aan God om Zijn plannen voort te zetten. Maria zal zwanger worden en dat aanvaardt en verwelkomt zij. Vergelijk de geboorteaankondiging van Johannes de Doper (Luk. 1:5-25). Ondanks het ongeloof van Zacharias krijgt zijn vrouw een zoon, want God zet zijn werk voort. Hij blijft trouw ondanks onze ontrouw en ongeloof. Rome geeft Maria te veel eer door te stellen dat God verder kon werken omdat Maria toestemming gaf. Rooms-katholieken maken het heil daarmee afhankelijk van haar toestemming[18]. En dat is onjuist.
Het bidden tot (vragen van) overleden heiligen (Maria, "Sint Jozef", "Sint Petrus" enz.) is een vorm van de doden zoeken of vragen. Dit vragen van ontslapen heiligen wordt nergens in de Schrift geleerd. Integendeel, het wordt de Israëlieten verboden om een dode te vragen, Deut. 18:10-11: "Onder u zal niet gevonden worden ... die de doden vraagt." (SV). Toen koning Saul, ongehoorzaam aan dit gebod, door bemiddeling van een medium de overleden profeet Samuël zocht, antwoordde deze "Waarom stoort u mij door mij op te roepen?" (1 Sam. 28:15, Willibrord-95 vertaling). De enige gestorvene die we mogen aanroepen is de Verrezene, die uit de doden is opgestaan en leeft tot in eeuwigheid. Verschijnend aan Johannes, zei Hij: "Ik ben dood geweest, en zie, Ik ben levend tot in alle eeuwigheid" (Opb. 1:18).
De verering van overblijfselen en voorwerpen van zogenoemde heiligen is eveneens, in het licht van Gods Woord, als misstand aan te merken (zie artikel Relikwie).
De verplichting voor priesters en kloosterlingen om ongehuwd te blijven (celibaatsplicht) druist in tegen de gezonde leer van de Bijbel (zie artikel Celibaat).
De officiële pauselijke titel Pontifex Maximus (=Grootste Bruggenbouwer) is niet op zijn plaats, omdat de Heer Jezus de Grootste Bruggenbouwer is. Hij bouwde immers de brug tussen God en de in de zonde gevallen mens. Hij is dé Middelaar tussen God en mensen. Geen paus, Maria of Petrus kan die rol vervullen.
Ook de naam Heilige Vader komt niet toe aan een mens, maar alleen aan God de Vader. De Heer Jezus zei:
Mt 23:9 En noemt niemand uw vader op de aarde, want een is uw Vader: de Hemelse.
Geschiedenis
Enkele notities om te beginnen:
1268: Conclaaf voor de verkiezing van een nieuwe paus vangt aan. Dit conclaaf duurt bijna 3 jaar en bracht Paus Gegorius X voort.
1415: Paus Gregorius XII treedt af.
1503: Paus Julius II treedt aan. Zijn verkiezing gebeurde binnen enkele uren, volgens zijn tegenstanders omdat hij de kardinalen had omgekocht.
1522: Een Nederlander wordt paus: Adrianus VI (1522-1523).
1962-1965: Tweede Vaticaans Concilie.
1970: Paus Paulus VI legt vast dat alleen kardinalen jonger dan 80 jaar in conclaaf mogen gaan om een paus te kiezen.
1973: Paus Paulus VI bepaalt dat er hooguit 120 kardinalen aan het conclaaf, de besloten verkiezingsbijeenkomst voor een nieuwe paus, mogen deelnemen.
1978: in oktober wordt de Pool Karol Wojtyla tot nieuwe paus gekozen: Johannes Paulus II.
1988: de ultraconservatieve groepering Pius X, die tegen de hervormingen van het Tweede Vaticaans Concilie uit de jaren '60 is, wordt uit de kerk gezet, nadat de oprichter zonder toestemming van de paus vier bisschoppen had gewijd.
2005: In april wordt de Duitse kardinaal Joseph Ratzingerin de nieuwe paus: Benedictus XVI. Hij wordt in twee dagen gekozen.
2008: In dit jaar neemt het aantal rooms-katholieken in de wereld toe met 1,7 procent. De aanwas vindt plaats in Afrika en Azie, doch in het rest van de wereld neemt het aantal rooms-katholieken af.
2009: in januari 2009 heft de paus de excommunicatie van de vier bisschoppen van Pius X op.
2013: In februari treedt Benedictus XVI als paus af, omdat zijn krachten afnemen. Hij is de eerste paus sinds Gregorius XII in 1415 die aftreedt.
Toekomst
Naar verwachting zal de Rooms-Katholieke Kerk een duidelijke rol spelen in de eindtijd en wel als (deel van) de stad en de hoer Babylon. Zie hieronder de paragraaf Meer informatie.
Meer informatie
- Informatie door rooms-katholieken voor onderwijs over de Rooms-katholieke kerk en het Rooms-katholieke geloof en leven biedt VenstersOpKatholiekGeloven.nl
- Officiële website van het Vaticaan: www.vatican.va
- Over bisdom(men), zie artikel Bisdom op Wikipedia.nl
- Over de pastoor, zie artikel Pastoor op Wikipedia.nl
- Over de parochie, zie artikel Parochie op Wikipedia.nl
- Over het dekenaat, zie artikel Dekenaat op Wikipedia.nl
Kritische stemmen en kerkverlaters
Nederlands:
- Rooms-katholicisme: doen de verschillen er nog toe? Youtube.com: Christelijke Apologeet, 31 juli 2020. Duur: 19 min. 42 sec. Apologeet en psychiater Chris Verhagen beoordeelt het roomskatholicisme in het licht van de Schrift en wijst verscheidene dwalingen aan.
- H.J. Hegger, Mijn weg naar het licht (1955; 13e druk 1985).
- H.J. Hegger, Moeder, ik klaag u aan. Groningen: Jan Haan, 1958; 7e druk 1996. Pagina's: 159.
Engels:
- Former Catholic: Doctor Lucija Tomljenovic - Chosen by God. Youtube.com: Berean Beacon, 13 mei 2017. Duur: 33 min. 3 sec. Gesprek van Richard Bennett, die gedurende 22 jaar een roomskatholiek priester is geweest, met de ex-katholieke Lucija Tomljenovic, een biochemicus. Beiden zijn tot een persoonlijk geloof in de Heiland Jezus Christus gekomen.
- Richard P. Bennett, From Tradition to Truth. A Priest's Story (1998). Pagina's: 15. Online als pdf-document te lezen op ChapelLibrary.org.
- Richard Bennett, Far From Rome Near To God. Banner of Truth, herziene uitgave 2009. Getuigenissen van 50 voormalige rooms-katholieke priesters.
- Richard Bennett, Catholicism: East of Eden. Insights into Catholicism for the 21st Century. Banner of Truth, 2010. Pagina's: 336. Kritische beschouwing van het rooms-katholicisme. De auteur was 48 jaren roomskatholiek, waarvan 22 jaren priester.
- Mary Hertel (schrijfster) & Richard Bennett (redacteur), The Truth Set Us Free, Twenty Former Nuns Tell Their Stories. WinePress Publishing, 1997. Pagina's: 190. Getuigenissen van 20 voormalige nonnen.
- Richard M. Bennett (red.), Glenn R. Diehl (red.), On the Wings of Grace alone. The Testimonies of Thirty Converted Roman Catholics. Getuigenissen van 30 voormalige roomskatholieken (meest 'leken') die de behoudenis in Christus verkregen.
De RKK als het apocalyptische Babylon
Dave Hunt, A Woman Rides the Beast: The Roman Catholic Church and the Last Days. Harvest House Publishers, 1994. Pagina's: 544.
A Woman Rides the Beast - Dave Hunt - Bible Studies. Youtube.com: Ken Zenk, 11 apr. 2017. Duur: 56 min. 28 sec. Uitstekend betoog door Dave Hunt dat de stad en de hoer Babylon in het boek Openbaring ziet op Rome met het Rooms-Katholieke Kerk.
Bill Salus, The Catholic Church in the Tribulation Period. Youtube.com: Hope For Our Times, 13 nov. 2017. Duur: 55 min. 54 sec. Voordracht door Bill Salus, ondersteund met Powerpoint afbeeldingen, over de dwalingen van de Rooms-Katholieke Kerk.
Amir Tsarfati: The Rise of The One World Religion. Youtube.com: Behold Israel, 10 mei 2021. Duur: 35 min. 12 sec. Volgens Amir Tsarfati ontwikkelt de RKK zich, in vereniging met andere religies, tot de Grote Hoer van het boek Openbaring van Johannes.
Zie ook
Bronnen
Bisdom op Wikipedia.nl
Pastoor op Wikipedia.nl
Parochie op Wikipedia.nl
Dekenaat op Wikipedia.nl
Th. F. Bensdorp, Apologetica. Verzameld en ingeleid door M. Stoks. Derde deel. Amsterdam: N.V. de R.K. Boek-Centrale, 1922. Tekst hiervan, betreffende onder meer het verspreiden en lezen van de Bijbel, de blijvende maagdelijkheid van Maria (blz. 178-181), de nederdaling van Christus in de onderwereld (blz. 251-261, 285-286, 290-291, 301), is onder wijziging verwerkt op 27 mei 2022, 9 feb., 23 mei, 26 juli en 22 sept. 2023
Voetnoten
- ↑ Nieuwsartikel Wereldwijd meer moslims dan katholieken op RefDag.nl, 19 aug. 2009
- ↑ Bron: Ontkerkelijking in Oosterhout sneller dan elders, nieuwsartikel op Rorate.com, 31 okt. 2010
- ↑ Th. F. Bensdorp, Apologetica. Verzameld en ingeleid door M. Stoks. Derde deel. Amsterdam: N.V. de R.K. Boek-Centrale, 1922. Blz. 178-179. Tekst hiervan, betreffende het verspreiden en lezen van de Bijbel, is onder wijziging verwerkt op 27 mei 2022.
- ↑ Bronnen: https://x.com/SecretFire79/status/1822784481209569787. Aanvullend: ChatGPT, 13 aug. 2024.
- ↑ Zie voor meer Maria-titels, litaniën van Maria op Users.telenet.be/katholieke-informatie
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Th. F. Bensdorp, Apologetica. Verzameld en ingeleid door M. Stoks. Derde deel. Amsterdam: N.V. de R.K. Boek-Centrale, 1922. Blz. 179-180. Tekst hiervan, betreffende de blijvende maagdelijkheid van Maria, is onder wijziging verwerkt op 27 mei 2022.
- ↑ Zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Voorgeborchte
- ↑ Catechismus Romanus, (Pars I. art. V, n. 8). Hiernaar wordt verwezen door Th. F. Bensdorp, Apologetica. Verzameld en ingeleid door M. Stoks. Derde deel. Amsterdam: N.V. de R.K. Boek-Centrale, 1922. Blz. 251
- ↑ Th. F. Bensdorp, Apologetica. Verzameld en ingeleid door M. Stoks. Derde deel. Amsterdam: N.V. de R.K. Boek-Centrale, 1922. Blz. 251-254. Tekst hiervan, betreffende de onderwereld, schoot van Abraham en de toegang tot de hemel, is onder wijziging verwerkt op 9 feb. 2023.
- ↑ Op de Rooms-Katholieke zender Radio Maria noemde de presentator in april 2011 de paus "onze vader", in de zin van "de vader van de kerk".
- ↑ Nieuwsartikel Paus zegent Kindjes Jezus op KatholiekNederland.nl dd. 13 dec. 2009
- ↑ De paus accepteert evolutie, en dat is zo vreemd niet, op: Trouw.nl, 29 okt. 2014.
- ↑ Rooms-Katholieke Kerk verwelkomt LHBTI'ers op een subtiele manier steeds vaker, op: Cvandaag.nl, 1 juli 2022.
- ↑ 14,0 14,1 Bron: elektronische nieuwsbrief van Stirezo.nl dd. 3 jan. 2023 naar aanleiding van het sterven van Benedictus XVI.
- ↑ Het onderzoek is op verzoek van de rooms-katholieke kerk in Nederland gedaan door de commissie Deetman. Deetman kreeg alle vrijheid en medewerking van de kerk. De conclusies van het onderzoek werden in december 2011 gepubliceerd.
- ↑ Bron: Radio Nederland Wereldomroep, nieuwsbericht 16 dec. 2011.
- ↑ Heraut, 1 mei 1910. Aangehaald in: Th. F. Bensdorp, Apologetica. Verzameld en ingeleid door M. Stoks. Derde deel (Amsterdam: N.V. de R.K. Boek-Centrale, 1922), blz. 151, voetnoot 1. Spelling gemoderniseerd voor Christipedia.
- ↑ Hans van Veldhuijzen, Sola's van de Reformatie zijn actueler dan ooit, RefDag.nl, 8 juli 2016.