Kerkgeschiedenis der middeleeuwen: verschil tussen versies
k
→1073 - 1294: de bloeitijd van de pauselijke kerk
kGeen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 202:
== 1073 - 1294: de bloeitijd van de pauselijke kerk ==
Het tweede tijdvak van de middeleeuwse kerkgeschiedenis loopt van Gregorius VII (1073 n.C.) tot
Op de Pauselijke Stoel zat Gregorius VII, in de volle zin van het woord een krachtfiguur. Zijn streven was: de Kerk te verheffen boven den Staat; de Kerk vrij te maken van elke invloed, die haar groei en bloei kon belemmeren. Dat was bij hem niet alleen heerszucht, maar ook heilige overtuiging. Drie maatregelen nam hij om de clerus vrij te maken van elke band. Ten eerste verbood hij aan ieder in de klerikale stand (bisschop, priester, diaken) het huwelijk. Anders gezegd, hij schreef hun het [[celibaat]] voor. Ten tweede verbood hij klerikale ambten voor geld te verkopen, een schromelijk misbruik in die tijd ('Simonie'). Ten derde ontnam hij aan de vorsten het Investituur-recht, d. i. het recht van de vorsten om bisschoppen met ring en staf te belenen als bewijs, dat zij hun waardigheid van een wereldlijk vorst hadden ontvangen.
Tegen het celibaat ging een storm van verontwaardiging op van de gehuwde kerkelijke ambtsdragers, maar de paus hield vol en de clerus boog het hoofd. Om de beide andere besluiten ontstond een geweldige botsing met de Duitse Keizer, die bisschoppen naar willekeur afzette en aanstelde. De strijd tussen Keizer en Paus eindigde met de zegepraal van de laatste, en al werd later ook nog vele jaren deze kamp voortgezet, de pauselijke macht vermeerderde al meer. Bij het einde van dit tijdvak was de pauselijke Kerk oppermachtig.
'''Monnikwezen.''' Ook het monnikenwezen ontwikkelde zich verbazend in deze tijd. 't Aantal orden nam steeds toe en allerwegen verrezen kloosters. Menig klooster was een brandpunt van beschaving, maar ook van innige Godsvrucht, want de Cluniacensische reformatie in de laatste eeuw van het vorig tijdvak werkte nog na. Mannen als Peter van Clugny en Bernard van Clairvaux, blonken als lichtende sterren aan de kerkhemel van de Middeleeuwen.
Met het toenemen van de pauselijke macht groeide ook het bijgeloof en de onkunde, zodat het op geestelijk gebied zeer donker in de Kerk was. Meer en meer week men af van de oude waarheid en stelde men menselijke leringen en inzettingen boven het Woord van God. Tal van ketterse secten, voor een deel dwepers, voor een deel waarachtig vrome mensen (Petrus Waldus, Hendrik en Pieter Bruys) getuigden, bij het licht, hun geschonken, met kracht tegen het heersend en toenemend bijgeloof, maar velen van hen moesten hun geloof met hun bloed bezegelen. Ook reeds in dit tijdvak rookten de brandstapels, nu niet meer door heidenen ontstoken, maar door de Kerk van Rome.
Tijdtafel van gebeurtenissen:
1075. De investituur-wet.
1077. Hendrik IV te Canossa.
1079. Berengarius van Tours bezweert de transsubstantiatie-leer te Rome.
1094. Synode te Clermont.
1096. Eerste kruistocht.
1098. Robert van Citeaux sticht de Cisterciënserorde.
1099. Jeruzalem veroverd.
1109. Anselmus gestorven.
1118. De orde der Tempelheren gesticht.
1121. Norbert sticht de orde der Praemonstratensers.
1122. Het concordaat van Worms.
1123. Negende oecumenisch concilie (1e lateraanse).
1139. Tiende oecumenisch concilie (2e lateraanse).
1141. De synode te Sens veroordeelt de geschriften van Abaelard.
1142. Abaelard gestorven.
1146. Edessa gevallen.
1147. Tweede kruistocht.
1153. Bernard v. Clairvaux gestorven.
1155. Arnold van Brescia terechtgesteld.
1157. Invoering van het Christendom in Finland
1164. Petrus Lombardus gestorven.
1170. Thomas Becket vermoord.
1177. Stichting van de vereniging der "Pauperes de Lugduno".
1179. Elfde oecumenisch concilie (3e lateraanse concilie).
1180. Lambert le Béghe sticht het eerste Begijnenhuis te Luik.
1187. Saladin verovert Jeruzalem.
1189. Derde kruistocht.
1190. Stichting van de Duitse ridderorde.
1198-1216. Innocentius III, paus.
1202. Joachim van Floris gestorven.
1209-1229. De kruistocht tegen de Albigenzen.
1209. Eerste optreden van Franciscus v. Assisi.
1215. Twaalfde oecumenisch concilie (4e lateraanse concilie).
1216. Erkenning van de Dominicaner orde.
1217. Vierde kruistocht.
1218. Convent van de Waldenzen te Bergamo.
1216. Erkenning van de Franciscaner orde.
1226. Franciscus v. Assisi gestorven.
1228. Vijfde kruistocht.
1232. Instelling van de inquisitie.
1235. Dertiende oecumenisch concilie (le Lyonsche).
1248. Zesde kruistocht.
1257. Stichting van de Sorbonne.
1270. Zevende kruistocht.
1274. Veertiende oecumenisch concilie (2e Lyonse). Thomas v. Aquino en Bonaventura gestorven.
1291. De val van Acco.
1294. Roger Baco gestorven.
== 1294 - 1517: het verval van de pauselijke kerk. ==
| |||