Coronavirus: verschil tussen versies
k
→SARS-CoV-2 en COVID-19
kGeen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 1:
Het '''coronavirus''' is een virus dat
[[Bestand:Coronaviruses 004 lores.jpg|miniatuur|400x400px|Coronavirussen vertonen een corona (krans) wanneer men ze door een elektronenmicroscoop beziet. Op de foto is een bronchitisvirus te zien, een coronavirus uit dezelfde familie als de SARS-coronavirussen<ref>Zie de toelichting bij de gekleurde versie van de foto op: https://www.cdc.gov/sars/lab/images.html </ref>]][[Coronavirus#cite%20note-1|<span class="mw-reflink-text">[1]</span>]]'''Kroon.''' Als men het virus onder een elektronenmicroscoop beziet, lijkt het een beetje op een kroon. Het virus ontleend dan ook zijn naam aan de krans (in het Latijn ''corona'' = krans, kroon) van uitsteeksels op de virussen (zie foto).
'''Soorten.''' Er zijn verschillende soorten (varianten) van het virus. Er zijn (anno 2020) zeven soorten die de mens kunnen infecteren<ref name=":2">Peter Borger, [https://logos.nl/overheden-waren-te-laks-rond-corona/ Overheden waren te laks rond corona]. Logos.nl, 23 maart. Eerder verschenen in: Reformatorisch Dagblad 49 (308): 18-19. De christen Peter Borger is moleculair bioloog en specialist in signaaltransductienetwerken en genregulatie-systemen.</ref>. De bekendste coronavirussen zijn (maart 2020) SARS Coronavirus-1, MERS Coronavirus (afgekort MERS-Cov)en SARS-Coronavirus-2 (afgekort SARS-CoV-2). Het laatste virus werd bekend in China, eind 2019, en veroorzaakt de ziekte COVID-19.
Regel 85:
SARS Coronavirus-2 (afgekort ''SARS-CoV-2'') is een coronavirus dat de besmettelijke luchtwegaandoening COVID-19 bij mensen veroorzaakt.
[[Bestand:SARS-CoV with corona.jpg|miniatuur|400x400px|SARS Coronavirus-2 gezien door een electronenmicroscoop.]]
'''Ontdekking.''' Het virus werd eind 2019 in de Chinese stad Wuhan ontdekt, vanwaar het werd verspreid.
[[Bestand:2019-nCoV-CDC-23313.png|miniatuur|400x400px|Een model van SARS-CoV-2]]
Toen het virus zich snel verspreidde naar andere landen, riep de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op 30 januari 2020 een internationale noodsituatie uit. Behandelplan ''Blauwdruk Onderzoek en Ontwikkeling'', in 2018 opgesteld tegen ''Ziekte X'', trad in werking. Dat is een internationaal plan voor onderzoek om de ziekte zo snel mogelijk te kunnen bestrijden en verdere verspreiding tegen te gaan. Bij de uitvoering van het plan komt een heel netwerk van organisaties en instellingen wereldwijd in actie: ziekenhuizen, universiteiten, overheidsministeries.
Regel 91 ⟶ 93:
SARS Coronavirus-2 is niet uit het niets te voorschijn gekomen: het is voor 80% gelijk aan SARS Coronavirus-1<ref name=":1" />. Op 10 januari 2010 was de genetische code van het virus bekend<ref name=":6">[https://www.youtube.com/watch?v=Z5afTSxJaLU mRNA Vaccinatie - Te snel? (Evidence based)]. Youtube.com: JufDanielle, 6 jan. 2021. Duur: 3 min. 29 sec. De auteur is geneeskundige.</ref>.
'''Werking en ziekwording.'''
Bij een besmetting hecht het virus zich aan de luchtwegwand. Het virus heeft aan de buitenkant stekeleiwitten (de rode uitsteeksels op de foto) dat het virus helpt om een cel binnen te dringen. Eén stekeleiwit past in een receptormolecule van het membraan van een cel, het past als een sleutel in een slot, en zo kan het virus de cel binnenkomen. Eenmaal binnengekomen hoeft het niet de celkern binnen te dringen, maar kan het direct gebruik maken van de eiwitfabrieken (''ribosomen''). Deze fabrieken gebruiken genetische informatie van het virus om viruseiwitten te maken, onder andere de stekeleiwitten. De onderdelen van het te maken viruskopietje verzamelen zich vlak onder het membraan van de cel. Dan ontstaat er een nieuwe virus die door het celmembraan naar buiten komt.
Lukt het afweersysteem niet om te virus uit te schakelen, bijvoorbeeld doordat het zwak is, dan kan het virus zich vermenigvuldigen en in de longblaasjes terechtkomen. In de longen zal het afweersysteem weer proberen het virus uit te schakelen. Lukt dit niet, dan komen er steeds meer ontstekingen bij en raken meer longblaasjes gevuld met ontstekingsvocht. Er ontstaat een ernstige longontsteking. Deze leidt tot zuurstoftekort en ademnood.<ref name=":4">[https://www.nu.nl/coronavirus/6040125/longfonds-corona-bezorgt-deel-van-patienten-blijvende-longschade.html Longfonds: Corona bezorgt deel van patiënten blijvende longschade]. Nu.nl, nieuwsbericht van 25 maart 2020.</ref>
'''Ziekteverschijnselen.''' Verreweg de meeste patiënten hebben milde (griepachtige) klachten<ref name=":4" />. Patiënten hebben longklachten, zijn kortademig en hebben koorts. De klachten verschillen, volgens een longarts, niet van een normale griep<ref name=":4" />. De meeste patiënten krijgen een longontsteking. Zo'n 20 procent van de patiënten krijgt heftige symptomen, soms met dodelijke afloop, de overigen hebben mildere ziekteverschijnselen<ref name=":3">[https://nos.nl/artikel/2328266-herstellende-coronapatienten-geschrokken-dat-het-me-zo-kapot-kon-maken.html Herstellende coronapatiënten: geschrokken dat het me zó kapot kon maken]. NOS.nl, 25 maart 2020.</ref>. Maar sommige besmette personen merken het niet eens; dit is een belangrijk verschil met SARS.
Regel 121 ⟶ 127:
'''Risicogroepen.''' Kwetsbare groepen zijn in 't bijzonder mensen met een verminderde weerstand, mensen met een ander (onderliggend) gezondheidsprobleem (zoals hart-, long- en diabetespatiënten) en ouderen. Zij hebben de grootste kans op ernstige klachten en op overlijden.
'''Besmettelijkheid en
Covid-19 is veel besmettelijker maar minder dodelijk dan SARS en Ebola<ref>Ebola is zeer dodelijk. De helft van de patiënten sterft door de ziekte. Bron: [https://www.youtube.com/watch?v=88E9LcZc124 Waarom het coro naviruseen lockdown veroorzaakt en eerdere epidemieën niet] (Youtube.com: EenVandaag, 18 april 2020).</ref>. De verspreiding gaat net zo snel als bij de Mexicaanse griep van 2009. Bij SARS werden mensen besmet die heel dicht bij de patiënt kwamen, zoals familieleden en zorgmedewerkers. Bij Covid-19 kunnen mensen al besmet raken als de patiënt hoest, niest, zingt of praat. Een infectieziekte door het coronavirus doet de patiënt niezen en hoesten, waardoor het virus op andere mensen overgedragen kan worden. De overdracht gaat
Iemand kan besmet worden zonder ''ziek'' te worden. Als mensen niet ziek zijn, is de kans op verspreiding zeer gering. Het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) meldde (12 feb. 2020) dat er geen bewijzen zijn dat asymptomatische mensen, die het virus dragen zonder ziekteverschijnselen, besmettelijk zijn en bijdragen aan de verspreiding van het virus<ref>Twitterbericht, https://twitter.com/rivm/status/1227565722680877057</ref>.
Regel 166 ⟶ 172:
[https://www.nu.nl/coronavirus/6040125/longfonds-corona-bezorgt-deel-van-patienten-blijvende-longschade.html Longfonds: Corona bezorgt deel van patiënten blijvende longschade]. Nu.nl, nieuwsbericht van 25 maart 2020.
[https://www.youtube.com/watch?v=5DGwOJXSxqg COVID-19: What Happens If You Get Coronavirus?] Youtube.com: Nucleus Medical Media, 28 maart 2020. Duur: 7 min. 27 sec.
== Voetnoten ==
| |||