Gapinge

Gapinge (Zeeuws: (Ter) Gaepienge) is een klein dorp in de gemeente Veere, in de Nederlandse provincie Zeeland.

Naam. De naam zou kunnen wijzen op een stichter met een Friese naam, Gabo; indien dat zo is moet het dorp erg oud zijn^[1]. De dorpsnaam kan echter ook geworden zijn uit de samenstelling van gap = gat, opening, met het achtervoegsel 'ingi'^[2].

Ligging. Gapinge ligt op zo'n vijf kilometer ten noorden van Middelburg en circa twee kilometer ten westen van de stad Veere. Het kleine dorp heeft een naar verhouding groot grondoppervlak. Een rondwandeling langs de huidige dorpsgrenzen gaat over een lengte van zo'n 13 kilometer.

Inwonertal. Op 4 oktober 2019 had het dorp 470 inwoners. Het is daarmee het kleinste dorp van de gemeente Veere.

Hervormde kerk. De hervormde kerk van Gapinge is een prachtige bewaarde kerk uit de Middeleeuwen. Zij heet Torenkerk of Mariakerk.

Gapinge, met de hervormde kerk, genaamd *Torenkerk*.

Geschiedenis

De oorsprong van het dorp is moeilijk meer te achterhalen. Misschien was er al bewoning rond het jaar 1000. De hervormde kerk dateert uit 1216. Zij was waarschijnlijk eerst een houten kerk of kapel. Op 5 februari van dat jaar bekrachtigde ('legaliseerde') paus Innocentius de kerk van Gapinge. Daarmee duikt de plaatsnaam voor het eerst op in de archieven. Dat jaar wordt aangehouden als beginjaar. Zo werd in 2016 het 800-jarig bestaan van het dorp gevierd.

De eerst bekende pastoor heette Johannes Gapingakercke. Zijn naam komt voor in een akte uit 1266. De toren dateert uit begin 1400.

Van 1568 tot 1648 was de Tachtigjarige Oorlog van de Nederlanden met Spanje. In de heftige strijd tussen Geuzen en Spanjaarden werden vooral de kerkgebouwen op veel plaatsen verwoest. Op Walcheren bleef alleen de kerk van Gapinge vrijwel ongeschonden. De pastoors werden vervangen door protestantse predikanten. In 1577 was Petrus Dammannus de eerste predikant.

Gapinge vormde van 1815 tot 1856 een zelfstandige gemeente. In 1840 heeft de gemeente Gapinge 28 huizen met 203 inwoners.

In 1857 werd het bij de gemeente Vrouwenpolder gevoegd. Het dorp had toen niet meer dan 200 inwoners. In de twintigste eeuw is dat aantal omhooggegaan.

In 1966 ging Gapinge over naar gemeente Veere.

Dopen in de Nederduitse Gereformeerde Kerk

De gereformeerde of hervormde kerk van vóór 1816 had als volkskerk de officiële naam 'Nederduitsch-Gereformeerde Kerk'. Voor een lijst met lidmaten en dopen (dopelingen, ouders, getuigen) van deze kerk:

Meer informatie

Gapinge, Plaatsengids.nl

Gapinge, nl.wikipedia.org.

Geschiedenis van de "Torenkerk", PGVeere.nl

Bronnen

Gapinge, nl.wikipedia.org. Tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 29 maart 2020.

Gapinge, Plaatsengids.nl. Geraadpleegd op 29 maart 2020.

Geschiedenis van de "Torenkerk", PGVeere.nl. Geraadpleegd op 29 maart 2020.

Voetnoten

↑ Gapinge, nl.wikipedia.org.
↑ Gapinge, Plaatsengids.nl.

[1] Gapinge, nl.wikipedia.org.

[2] Gapinge, Plaatsengids.nl.

[1]

[2]