Ezra (boek)

Ezra is een boek in het Oude Testament, het eerste deel van de Bijbel. Het beschrijft de herbouw van het altaar en huis van God te Jeruzalem door teruggekeerde ballingen. Het draagt de naam van de Schriftgeleerde Ezra, onder wiens leiding een tweede groep ballingen terugkeerde naar het land Israël.

De boeken Ezra en Nehemia beschrijven de terugkeer van een overblijfsel uit de ballingschap in Babel naar Juda en Jeruzalem, hun arbeid en wederwaardigheden in hun historische thuisland. Ezra beschrijft de herbouw van het altaar en de tempel. Nehemia beschrijft de herbouw van de muur rond Jeruzalem. 

De boeken Ezra en Nehemia vormden oorspronkelijk één boek binnen de Hebreeuwse canon (het Oude Testament), maar werden in later tijd gescheiden.

Ezra leest voor bij de herbouwde tempel.

Volgens de Joodse traditie zijn beide boeken geschreven door de schriftgeleerde Ezra, een nakomeling van de hogepriester Aäron.

    Zie Ezra (persoon) over het hoofdartikel over hem.

Dat Ezra de auteur is, is niet met zekerheid vast te stellen. Wel zeer aannemelijk is dat de boeken zijn opgeschreven vrij kort nadat de hierin beschreven gebeurtenissen plaats vonden. Beide boeken hebben gedeelten die geschreven zijn in de ik-persoon, zowel in Ezra als in Nehemia. Mocht er een andere auteur zijn geweest die beide boeken heeft samengesteld, dan heeft deze in ieder geval gebruik gemaakt van verslagen die zowel Ezra als Nehemia zelf op schrift gesteld hebben. Ook de profeten Haggaï en Zacharia worden in het boek Ezra genoemd. Ook zij leefden in die tijd en van elk hunner is een Bijbelboek in de canon opgenomen.

Sleutelwoord

"Het woord van de Heer." Er wordt een zeer sterke nadruk gelegd op het belang van Gods woord, dat ook onder verschillende benamingen ter sprake komt: Woord van de Heer - de wet - de geboden van de God van Israël - het boek van Mozes - de wet van de Heer - de wet van Mozes - de wet van uw God - de woorden van de God van Israël, enz. Uit alles blijkt dat hier een wetgeleerde aan het woord is, die diep doordrongen is van de waarde van Gods woord.

Opmerkelijke zaken

Het boek wordt doorademd van leer, leven en prediking van de gepassioneerde schriftgeleerde Ezra. Hij was een nakomeling van de hogepriester Hilkia, die optrad tijdens de regering van koning Josia. Hij was de hogepriester die het verloren gegane wetboek van God terugvond. (2 Kronieken 34:14.)

Hoewel Ezra door geboorte deel uitmaakte van de priesterstam, kon hij als balling in Babylonië zijn priesterlijke taken niet uitvoeren. Daarom legde hij zich met veel ijver toe op het bestuderen van Gods Woord (Ezra 7:10.) Hij legde zich toe op onderzoeken, onderhouden en onderwijzen daarvan. Door de ijver van Ezra kreeg het woord van God voor het eerst de plaats binnen Israël, die het toekwam. De opwekking die onder Ezra plaats vond was een opwekking tot bijbelstudie en het toepassen van de gevonden waarheden, en deze activiteiten hebben in later tijd voor een groot gedeelte het ontstaan van de synagogen tot gevolg gehad.

In het boek onderstreept Ezra als hoofdpersoon het belang van de kracht van Gods woord in het godsdienstige, sociale en burgerlijke leven van zijn volk. Daarom is het ook voor ons nog steeds een boek met zeer waardevolle lessen omtrent leven uit, prediken over en toepassen van het woord van God in het leven van alle dag.

Enkele gedeelten zijn in het Aramees geschreven, toendertijd de ambtelijke taal, b.v hoofdstuk 7:12-26.

Indeling en overzicht

Het boek Ezra laat zich verdelen in twee delen: 

Deel 1. Ezra 1-6 De terugkeer naar Jeruzalem, onder Zerubbabel, en de herbouw van Gods huis.

Ezra 1-2 de terugkeer van ongeveer 50.000 Joden naar Israël.

        Ezra 1 Kores laat de gevangen joden terugkeren naar het land van Israël

        Ezra 2 Getal en register van de terugkerende Joden en hun bijdrage tot de tempelbouw. 

Ezra 3:1-6 de wederoprichting van het altaar van de Heer en de wederinvoering van de offerdienst. Viering van Loofhutten.  

Ezra 3:7-6:14 de herbouw van het huis van de Heer.

        Ezra 3:8-13 de grondlegging. Vreugde en geween. 

        Ezra 4 Tegenstanders schrijven een brief aan koning Arthahsasta, die daarop beveelt de tempelbouw te staken.

        Ezra 5:1-2 Haggaï en Zacharia profeteren. Daarop wordt de herbouw weer ter hand genomen.

        Ezra 5:3-17 Brief aan Darius om de herbouw te doen stoppen

Ezra 6:15-22 de tegenstand door de vijanden van Israël, de medewerking van koning Darius, de inwijding van de tempel en het eerste Pesachfeest na de terugkeer.

Deel 2. Ezra 7-10 De terugkeer van Ezra en de heiliging van het volk, door verwijdering van de vreemde vrouwen

Ezra 7-8 Ezra's ijver voor Gods woord, de voorbereiding tot en de terugkeer van ca. 2000 man.

        Ezra 8:1-14 Wie meegegingen 

        Ezra 8:15-30 Voorbereidingen tot de terugkeer

        Ezra 8:31-36 Terugkeer en aankomst te Jeruzalem

Ezra 9 Ezra's onderwijs van de wet, zijn optreden tegen gemengde huwelijken.

Ezra 10 het effect op het onderwijs, berouw en reformatie.

Geschiedkundige achtergrond en loop der gebeurtenissen

Het boek Ezra gaat over gebeurtenissen in de periode 538-450 v.C. Het boek Nehémia betreft de periode 445-430 v.C. De boeken Ezra en Nehemia gaan, samen genomen, over een periode van meer dan 100 jaar, te beginnen bij het edict van Kores, die de Joodse bellingen toestemming gaf terug te keren naar hun land (538 v. Chr.) tot en met het tweede verblijf van Nehemia in Jeruzalem (ca.  430 v. Chr.). 

Het boek Ezra sluit aan bij het eind van het boek 2 Kronieken. Het begint met de terugkeer van de eerste groep ballingen naar Jeruzalem. In deze tijd werden ze voor het eerst Joden genoemd, omdat de meesten behoorden bij de stam Juda. Aan het eind van het boek Nehemia is Israël weer als geestelijke en politieke samenleving op de kaart gezet.

Hieronder volgt een geschiedkundige tijdtafel. De vermelde jaartallen zijn in de geraadpleegde literatuur niet overal gelijk. 

681-669 regering van de Assyrische koning Esarhaddon. Hij voerde vreemde volken naar Samaria (Ezr. 4:2). 

669-627 regering van de Assyrische koning Asnappar (= Assurbanipal), de opvolger van Esarhaddon. Ook hij voerde vreemde volken naar Samaria (Ezr. 4:10). 

640-609 regering van Josía

621-580 dienst van de profeet Jeremia.

614-535 leefde de profeet Daniël

609 regering van Joahaz, de zoon van Josía. Hij deed wat kwaad was in de ogen van God. 

609-597 regering van Jojakim, de oudste zoon van Josía. Hij deed wat kwaad was in de ogen van God. 

605-562 Nebukadnezar koning van Babel

605 Optreden van de profeet Habakuk

ca. 600 Geboorte van Kores, de latere grote koning van Perzië.

597 v.C. Jojachin (Jechonia), achttien jaar oud, wordt koning van Juda en regeert drie maanden. Jeruzalem wordt ingenomen door de Babylonische troepen van koning Nebukadnezar II. De tempel wordt geplunderd. Jojachin, de latere profeet Ezechiël en anderen worden weggevoerd naar Babel. ​Zedekia wordt (vazal)koning van Juda in de plaats van Jojachin, die 36 jaar in de gevangenis zal doorbrengen. 

597-538  Periode van de Babylonische ballingschap der Joden. 

593-570  Optreden van de profeet Ezechiël.

592 De profeet Ezechiël geroepen middels een visioen.

589 Koning Zedekia van Juda sluit een verbond met farao Apries van Egypte.

588 De Babylonische Koning Nebukadnezar II valt Juda binnen en belegert Jeruzalem om de opstandige vazal Zedekia te straffen.

587 Start van de fasegewijze verovering van Juda door Nebukadnezar II. - Optreden van de profeet Obadja. 

586 Juda wordt definitief veroverd door koning Nebukadnezar II, de Joden worden als balling gedeporteerd naar Babylon. De tempel wordt verwoest, in Jeruzalem worden de huizen verbrand en de stadsmuren afgebroken.

583 Koning Nebukadnezar II verovert het koninkrijk Edom en lijft dit in bij het Babylonische Rijk.

582 Een aantal van 745 Joden worden in ballingschap weggevoerd naar Babylonië. - De Babylonische gouverneur van Jeruzalem wordt door volgelingen van de profeet Jeremia vermoord.

561 Ex-koning Jojachin van Juda vrijgelaten. Al de dagen van zijn overige leven at hij aan de tafel van de koning van Babel.

560-530  Kores (of Cyrus II de Grote) koning van Perzië (559-529, of 560-530).

556-539  Nabonidus koning van het Babylonische rijk (556-539).

553  De Babylonische koning Nabonidus maakt zijn zoon Belsazar mede-regent en draagt hem de verdediging van Babylon op.

550-539  Belsazar koning van Babel. In deze tijd bereikt het Babylonische rijk onder koning Nabonidus zijn grootste omvang.

539  Babel valt in de handen van de perzische koning Kores.

538-450 Periode waarop het boek Ezra betrekking heeft (tekst in blauwe achtergrond) 

538  Kores wekt de Joodse ballingen op terug te keren naar het land van Israël. Eerste terugkeer van Joodse ballingen naar Juda onder leiding van Zerubbabel en Jesúa.

Terugkeer van Joodse ballingen naar het land van Israël.

537-516  Herbouw van Gods huis te Jeruzalem 

537, waarschijnlijk 6e maand (maand Elloel, aug./sept.), herbouw van het brandofferaltaar (Ezr. 3:1-2).  
537, 7e maand (maand Tisjrie, sept./okt.), herstel van de offerdienst (Ezr.3:1v). Vanaf de 1e dag (het feest van het geklank) offeren van brandoffers (Ezr. 3:6).
537, 15-23 Tisjrie viering van het Loofhuttenfeest (Ezr. 3:4)
536  In het tweede jaar van de terugkeer worden Levieten als opzichters over het werk van Jhwh's huis aangesteld (Ezr. 3:8) en begint de herbouw, die echter spoedig komt stil te liggen en pas weer in 520 wordt hervat. 

530-522  Cambyses (of Kambyses) II koning van het Perzische rijk. Onder hem wordt Susan de hoofdstad van het rijk. 
525  Tweede terugkeer van Joodse ballingen naar Juda; de eerste terugkeer was 13 jaren eerder (538). De Perzische koning Cambyses verovert Egypte. 

522  Darius I (Darius de Grote) koning van Perzië (522/521-486/485).
522/521 Daniël doet belijdenis, in het eerste jaar van Darius I.
521/520 In zijn tweede regeringsjaar geeft Darius bevel dat het huis van 'de God des hemels' in Jeruzalem verder gebouwd moet worden. Ook beval hij voorzieningen voor de offerdienst en vroeg hij om voorbede voor zichzelf en zijn kinderen (Ezr. 6:6v).
ca. 520  Optreden van de profeten Haggaï en Zacharia (Ezr. 5:1).
520 - 516/5  Vervolg van de herbouw van Gods huis, na een onderbreking van zo'n 17 jaren (Ezr. 5:2v).
520 In het 2e regeringsjaar van Darius I wordt de tempelbouw weer ter hand genomen. Een poging om het werk te verhinderen heeft een tegengestelde uitwerking (Ezr. 5:3v). 
516/515  Herbouw van de tweede tempel te Jeruzalem voltooid. 

486 Ahasveros (= Xerxes I) koning van Perzië (486-464 v.C.)
479 De Jodin Esther wordt gemalin van koning Ahasveros
473 Hamans plan om de Joden uit te roeien mislukt

464 Arthahsasta (= Artaxerxes I) koning van Perzië (464-424 v.C.)
458 In het 7e jaar van koning Arthahsasta (Ezr. 7:7), op de 1e dag van de 1e maand (Ezr. 7:9), d.i. de maand Abib (maart/april), valt het besluit tot de tweede optocht van Joodse ballingen uit Babel. Onder hen zijn meer dan 1700 manspersonen. Ezra heeft de leiding. 
Op de 12e dag van de 1e maand (Ezr. 8:31) vertrekken ze van hun verzamelplaats aan de rivier Ahava. De reisweg naar Jeruzalem is ongeveer 1400 km lang.
Op de 1e dag van de 5e maand (Ezr. 7:8-9), dus na 4 maanden reizen, is de aankomst te Jeruzalem. Volksvergadering te Jeruzalem. 
Op de 20e van de 9e maand (ongeveer december) (Ezr. 10:9) verzamelen zich alle mannen van Juda en Benjamin, om zich af te scheiden van de volken en de vreemde vrouwen met hun kinderen weg te zenden.
457 Op de 1e dag der 1e maand (ongeveer april) (Ezr. 10:11) wordt de afscheiding voleindigd. Dus hadden Ezra en de zijnen drie maanden werk, om alles te onderzoeken en de zaak tot een goed einde te brengen. 

450  Optreden van Maleachi
ca. 450 Een groep Judeeërs, wellicht onder leiding van Hanani, broer van Nehemia (Neh 1:3) begint de muren van Jeruzalem te herstellen. 
ca. 450 Brief van de tegenstanders aan Arthahsasta tegen de herbouw van de 'oproerige stad' Jeruzalem (Ezr. 4:8-16). Daarop laat Arthahsasta de herbouw stilleggen (Ezr. 4:17v).  

450 Einde van de periode waarop het boek Ezra betrekking heeft 

445-433  Nehemia herbouwt Jeruzalem

445  In het 20e regeringsjaar van koning Arthahsasta (Neh.2:1) ontvangt Nehemia verlof om de muren van Jeruzalem te herstellen. Derde terugkeer van Joodse ballingen onder leiding van Nehémia. 

Bronnen

Karl August Dächsel; F P L C van Lingen; H van Griethuijsen, Antz. et al, Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting) : met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Kampen: Bos, 1893-1901). Dit bijbelcommentaar is onderdeel van de Online Bible, een uitgave van Importantia. Aan dat werk is enige tekst ontleend voor een overzicht van de inhoud. 

Wikipedia.nl, enkele artikelen over bepaalde jaren, geraadpleegd op 11 jan. 2016. 

Bijbel met uitleg (Apeldoorn: B.V. Uitgeverij de Banier, 2015); geraadpleegd de tijdlijn bij Ezra.

Meer weten

Artikelen

John Nelson Darby, Ezra, in: Synopsis, deel 2. Een uitgave van Uit het Woord der Waarheid. Pagina's: 13. Download (pdf-formaat) van DeBijbelVoorJou.nl

Artikelen over onderwerpen of hoofdstukken van het boek Ezra op OudeSporen.nl

Boeken

W. Kelly, Lezingen over de boeken Ezra en Nehemia. Winschoten: H.L. Heijkoop, zonder jaar. Pagina's: 49. 

H. Rossier, Beschouwingen over het boek Ezra. Oude Sporen, 2009. Pagina's: 62. Download (pdf-formaat) van OudeSporen.nl. 

J.A. Vellekoop, Het boek Ezra. Oude Sporen, 2012. Pagina's: 92. Download (pdf-formaat) van OudeSporen.nl. Oorspronkelijk als een serie artikelen verschenen in Bode des Heils in Christus, 1914-1915.  

M.G. de Koning, Ezra en Nehemia; toegelicht en toegepast. Uitgeverij Johannes Multimedia, 2013. Pagina's: 326. Download (pdf-bestand, epub-bestand) van OudeSporen.nl

Lezingen

Lezingen (geluidsbestanden) over onderwerpen of hoofdstukken van het boek Ezra op OudeSporen.nl

Lezingen (geluidsbestanden) over Ezra op DeBijbelVoorJou.nl