Abjathar

Abjathar ('vader des overvloeds') was de zoon van de priester Achimelech, die uit vrees voor Saul naar David vluchtte en door deze naderhand naast Zadok tot hogepriester aangesteld werd.

Geslachtslijn

Aäron   Eliseba                                                                                                 Nadab   Abihu   Eleazar   Putiël   Ithamar                                                                 Pinehas                                                                         Abisua                                                                         Bukki       Eli                                                             Uzzi       Pinehas                                                             Zerahja                                                                         Merajoth       Ahitub/Ahia                                                             Amarja                                                                         Ahitub       Achimelech                                                             Zadok       Abjathar                                                             Ahimaaz       Abimelech

Zijn naam (Hebr. Ebjathar) betekent 'vader des overvloeds', van Ab, 'vader', en Jether, 'overvloed'.

Hij was een zoon van Achimelech (ook Abimelech genoemd) in Nob, uit de priesterlijke lijn van Ithamar de zoon van Aäron.

Hij was de enige van zijn familie die ontkwam, nadat koning Saul zijn vader Achimelech en de hele stad Nob door de scherpte van het zwaard liet ombrengen. Hij vluchtte naar David te Kehila en werd zijn vriend, 1 Sam. 22: 20; 23: 6; 30: 7. Op zijn vlucht had hij de hogepriesterlijke Efod (lijfrok) (efod) met de urim en de tummim meegenomen. Hij bleef als bemiddelaar van de Godsopenbaringen in zjjn gevoig (1 Sam. 22: 19 vv.; 23: 6 vv.; 30: 7).

Toen de Amalekieten de stad Ziklag hadden geplunderd en de inwoners inclusief Davids beide vrouwen hadden weggevoerd, vroeg David Abjathar om de efod om God te raadplegen:

1Sa 30:7 En David zei tegen de priester Abjathar, de zoon van Achimelech: Breng mij toch de efod. En Abjathar bracht de efod bij David. 1Sa 30:8 Toen raadpleegde David de HEERE en zei: Zal ik deze bende achtervolgen? Zal ik ze inhalen? En Hij zei tegen hem: Achtervolg ze, want u zult ze zeker inhalen, en u zult de gevangenen zeker bevrijden. (HSV)

Na de troonsbeklimming van David behield hij naast Zadok, die uit de priesterlijke geslachtsljjn van Eleazar afstamde en die waarschjnlijk reeds onder Saul hogepriester was geworden, de plaats van hogepriester en bewees als zodanig met zijn zoon Jonathan en in vereniging met Zadok, tijdens de opstand van Absalom, aan David belangrijke diensten (2 Sam. 15: 24 vv., 35 vv.; 17: 15 vv.; 19: 11 vv.; 20: 25).

Tijdens Absaloms opstand bleef Abjathar met Zadok te Jeruzalem. Later werd hij, wegens zijn ondersteuning van Adonia, door Salomo van zijn waardigheid ontzet en naar zijn geboorteplaats, de priesterstad Anathot, verbannen (1 Kon. 1:7, 42; 2:26 vv., 35; 2 Kon. 2: 26-27). Zo werd de godsspraak, in 1 Sam. 2: 30-36 aan Eli gedaan, vervuld, daar Ahitub, de (over)grootvader van Abjathar, de kleinzoon was van Pinehas, de zoon van Eli.

Daar Zadok zjn ambt overnam, was de wetteljke eenheid van het hogepriesterambt in de lijn Eleazar hersteld.

[In 2 Sam . 8, 17 is door een oude vergissing ,,Achimelech,

de zoon van Abjathar" geschreven in plaats van ,,Abjathar, de zoon van

Achimelech ." Doze vergissing is niet slechts herhaald in 1 Kron . 18, 16 .

24, 6 maar heeft ook ten gevolge gehad dat in 1 Kron . 24, 3 . 31 abu-

sievelijk Achimelech in plaats van Abjathar en in Marc . 2, 26 omge-

keerd Abjathar in plaats van Achimelech is genoomd. Anderen willen

doze plaatsen met do overige in ovoreenstemming brengen door de be-

wering, dat Abjathar ook den naam Achimelech heeft gedragen (en zjjn

vader ook den naam Abjathar) of dat zjn oudste zoon ook Ahimelech

heeft geheeten en zjn vader in hot hoogepriesterambt heeft vervangen] .

Op sommige plaatsen van de Heilige Schrift, als: 2 Sam. 7: 17; 1 Kron. 18: 16; 24 : 3, 6, 31; Mark. 2: 26, heeft een verwisseling plaats van Abjathar met Achimelech, zijn vader.

Bronnen

P.J. Gouda Quint, Woordenboek des Bijbels, inzonderheid ten gebruike bij de Statenvertaling. Haarlem: De erven F. Bohn, 1866. Tekst van het lemma 'Abjathar' is op 23 dec. 2016 verwerkt.

S.J. van Ronkel, Woordenboek der eigennamen, naar hunne eerste spelling en oorspronkelijke uitspraak met eene korte beschrijving de personen, landen en plaatsen, in het Oude Testament voorkomende, en voor het grootste gedeelte ook etymologisch behandeld. (Groningen: M. Smit, 1835) s.v. Ebjathar. Hieruit is op 23 dec. 2016 tekst genomen en verwerkt.