Hooglied
Het boek Hooglied (of "Het Lied der Liederen") is het 22ste boek in het Oude Testament. Het is onderdeel van de Meggiloth (de Feestrollen) en het vierde boek in de Ketoebim (de Geschriften). Het is een liefdeslied geschreven door Salomo in de 10e eeuw vóór Christus. Het is het liefdesverhaal van een man die koning èn herder is en een eenvoudig meisje van het land. De betekenis ervan raakt aan Christus en zijn geliefde(en).
Naam, auteur en datering
Naam. Het Bijbelboek dat wij kennen als Hooglied, draagt de Hebreeuwse naam "Shir haShirim" wat betekend “Lied der liederen,” dat wil zeggen het schoonste lied. Dit zet het boek in een speciaal perspectief, vergelijkbaar b.v. met de titel: “Koning der koningen.” Luther noemde het boek “Hohelied” (bruiloftslied), hiervan is de Nederlandse naam 'Hooglied' afgeleid.
Auteur. Volgens Hooglied 1:1 is Salomo de schrijver van het lied.
Sommigen betwijfelen het auteurschap van Salomo, omdat het taalgebruik in Hooglied niet zou passen bij het taalgebruik in de dagen van Salomo. Ook trekt men in twijfel of een man, die wel 1000 vrouwen en bijvrouwen bezat, wel in staat zou zijn een liefdeslied te schrijven over zijn liefde tot een eenvoudige herderin.
Toch zijn er naast het beginvers van Hooglied ook andere belangrijke aanwijzingen die pleiten voor het auteurschap van Salomo: hij heeft vele liederen geschreven (1 Kon. 4:32); veel beeldspraak wijst op weelderige kleding en luxe producten en is in termen van de natuur; Salomo was een kenner van de natuur (1 Kon. 4:33) en zijn rijkdom was uitzonderlijk.
Datering. Salomo was koning over Israël van 971 tot 913 voor Christus. In deze periode moet het boek Hooglied zijn ontstaan.
Hoofdfiguren
Het boek gaat over de liefdesverhouding tussen een man een vrouw. De mannelijke hoofdfiguur van Hooglied is koning (1:4) èn herder (1:7; 2:16; 6:3). De vrouw is een jonge vrouw afkomstig uit Sulem, een Sulammitische (Hoogl. 6:13). Haar naam betekent 'de volmaakte' of 'de vredige'. Misschien is de aanduiding 'Sulammitische' (Hebr. Sjoelamiet) een toespeling op de naam Salomo en op de schone maagd uit Sunem, een Sunamietische, Abisag geheten, die David in zijn ouderdom koesterde.
1Kon 1:3 Zo zochten zij een schone jonge dochter in alle landpalen van Israël; en zij vonden Abisag, een Sunamietische, en brachten ze tot den koning. 1Kon 1:4 En de jonge dochter was bovenmate schoon, en koesterde den koning, en diende hem; doch den koning bekende ze niet. (SV)
Zie Sulammith voor het hoofdartikel.
De Sulammitische is de enige dochter van haar moeder (6:9). Ze heeft broers. Deze waren eens kwaad op haar en hadden haar aangesteld als bewaakster van wijngaarden, maar zij heeft haar wijngaard niet bewaakt (1:6; vgl. 8:12). Ze is echter ook een herderin, ze weidt geiten (1:8). Zij heeft een donkere, door de zon gebrande huid. In de ogen van de bruidegom is zij echter de schoonste vrouw (1:8). Zij is zijn bruid (4:9), ook zijn 'zuster' (4:9).
Verder klinken er de stemmen van de broers van de bruid, en van de meisjes van Jeruzalem. Zij spreken zich kritisch uit tegenover de bruid en de bruidegom.
Plaats in de Schrift
Hooglied is onderdeel van de Feestrollen, en door de geschriften van Salomo verbonden aan de Wijsheidsliteratuur. Het boek is vol met beelden en vergelijkingen met het Paradijs en de liefde tussen Adam en Eva (Gen. 1-2).
Opmerkelijk is dat er verder nauwelijks naar andere Bijbelgedeelten wordt verwezen, en ook wordt elders in de Schrift zelfden Hooglied aangehaald. God wordt in het hele boek niet genoemd, alleen zijdelings, in Hooglied 8:6; de vonken van de liefde zijn 'een vlam van Jah'.
Hoo 8:6 Leg mij als een zegel op Uw hart, als een zegel op Uw arm. Want de liefde is sterk als de dood, de hartstocht onstuitbaar als het graf. Haar vonken zijn vurige vonken, een vlam van Jah. (CP[1])
De betekenis van Hooglied
De interpretatie van het boek is altijd zeer divers geweest. De primaire betekenis van Hooglied ligt in de liefde tussen man en vrouw, op zeer intense wijze beschreven, openhartig en gepassioneerd zonder platvloers te worden.
In Hooglied wordt de lichamelijke liefde hoog gewaardeerd waaruit we de les kunnen trekken dat seksualiteit zoals God het heeft bedoeld niet verdorven of minderwaardig is, maar gekoesterd en gewaardeerd moet worden. Tevens wordt er opgeroepen om voorzichtig om te gaan met seksualiteit. Er is aan de ene kant een genieten van de liefde maar anderzijds ook de waarschuwing de liefde niet te prikkelen voor haar tijd. Een ommuurde tuin is bijvoorbeeld beeldspraak voor een ongehuwde vrouw die haar maagdelijkheid beschermt, terwijl een deur het beeld is van een vrouw die open staat voor allerlei seksuele escapades.
“Een afgesloten hof zijt gij, mijn zuster, bruid, een afgesloten wel, een verzegelde bron.” (Hooglied 4:12.)
Kortom: Vader en moeder verlaten (een openlijke stap) de vrouw aanhangen (letterlijk “aankleven” = verbondssluiting) en daarna één vlees worden (lichamelijke eenheid.) Dit plaatst het prachtige geschenk dat God ons heeft gegeven in de seksualiteit, binnen de veilige bescherming van het huwelijk. Belangrijke boodschap voor de jeugd uit onze dagen.
In de Israëlische liturgie zong men dit lied op de achtste dag van het Pesachfeest, waarmee men de liefde van God voor Israël bezong bij de bevrijding uit Egypte. Op meerdere plaatsen in de Schrift wordt het volk Israël als geliefde van God beschreven. God heeft haar uit Egypte bevrijdt, maar eenmaal in het Beloofde Land pleegt ze overspel met ander mannen (andere goden). Dit lied laat zien hoe de toewijding tot God kan leiden tot gezegend leven.
Er komen veel beelden van planten, bloemen, bomen en dieren in Hooglied naar voren. Deze doen denken aan de Hof van Eden en aan het Heiligdom van God. De vrouw, de Sulammitische, kan worden vergeleken met Vrouwe Wijsheid die ons najaagt. Haar liefde is sterker dan de dood. Dit laat zien dat we in onze liefde voor elkaar en voor Gods Wijsheid verenigd met Hem worden.
Ten slotte wordt de vergelijking gemaakt tussen Christus en Zijn bruid, de kerk. In het boek Openbaring wordt het Nieuwe Jeruzalem, het Koninkrijk van God vergeleken met een bruid. Zoals de liefde tussen de man en de vrouw uiteindelijk leidt tot het Paradijs, zo mag onze liefde en toewijding aan Christus leiden tot een leven in al haar volheid.
Indeling
Het boek Hooglied heeft 8 hoofdstukken en kan ingedeeld worden in vier grotere gedichten. De terugkerende verhaallijn is dit: De bruid is net naar bed gegaan, en wacht op haar geliefde. Dan klopt hij aan, maar als zij eenmaal buiten is, is hij verdwenen. Zoekend door de stad wordt ze door de wachters geslagen en gewond. Totdat zij eindelijk bij haar geliefde komt in zijn tuin en daar in zijn armen ligt.
Deel 1: Inleiding, 1:1-2:7.
- De bruid zingt haar verlangen uit naar de bruidegom. 1:2-7
- De bruidegom beantwoordt de vraag van de bruid en bezingt haar schoonheid. 1:8-17
- De bruid spreekt haar verlangen naar de bruidegom uit. 2:1-7
Deel 2: Ontplooiing van de liefde. 2:7-5:1.
- Beurtzang tussen bruid en bruidegom. 2:8-17
- Verlangen van de bruid. 3:1-5
- Aankomst van de bruidegom. 3:6-11
- De bruidegom bezingt de schoonheid van de bruid en nodigt haar bij hem te komen. 4:1-5:1
Deel 3: Volwassen geworden liefde, 5:2-8:4.
- Bruidegom klopt aan, bruid doet te laat open en zoekt haar liefste maar vindt hem niet. 5:2-8
- Beurtzang tussen de meisjes van Jeruzalem en de bruid, wat maakt de bruidegom zo bijzonder?? 5:9-6:3
- De bruidegom bezingt opnieuw de schoonheid van de bruid. 6:4-7:9
- Liefdesverlangen van de bruid. 7:10-8:5
Deel 4: Afsluiting, 8:6-14.
- De kracht van de liefde. 8:6+7
- Waarschuwing voor de hartstocht niet voortijdig op te wekken. 8:8+9
- Slotwoorden van bruid en bruidegom. 8:10-14.
Samenvatting
Zang
Hooglied is een lied waarvan de melodie bekend was in de tijd dat de Masoreten (7e-11e eeuw na Chr.) voordrachtstekens (teamim) bij de Hebreeuwse letters hebben geplaatst. Deze tekens dienen voor de intonatie en zang van de tekst. In de volgende videoclip wordt Hooglied 8:6-7 a capella gezongen door de Israelische zangeres Ofra Haza (1957-2000) tijdens een muziekfestival in Montreux in 1990. De melodie is gebaseerd op de voordrachtstekens van de Masoreten. De zangeres herhaalt sommige stukjes. De Nederlandse tekst is uit de Herziene Statenvertaling[2].
Ofra Haza, Love song, Montreux, 1990. Duur: 3 minuten. Bron: Youtube.com. |
Hooglied 8:6
śîmēnî ḵaḥwōṯām ‘al-libeḵā |
Commentaar en onderwerpen
Op de volgende pagina's van Christipedia worden passages of onderwerpen behandeld:
Muziekvideo
In de volgende Engelstalige muziekvideo vertolkt Carolyn Hyde gedachten en verlangens van de bruid uit Hooglied. De gezongen tekst wordt weergegeven.
Song of Songs. Youtube.com: Carolyn Hyde, 13 april 2020. Duur: 3 min. 48 sec.
Meer weten
Ger de Koning, Hooglied, Toegelicht & toegepast 21. Uitgeverij Daniel, 2016, 1e druk. Pagina's: 186. Nu lezen op kingcomments.com. Download pdf van oudesporen.nl. E-book ePub-formaat. E-book Mobi-formaat. Productinfo over de papieren versie.
A. Miller, Het lied der liefde; beschouwing over het Hooglied. J.N. Voorhoeve, Den Haag. Vrij bewerkt naar de Engelse uitgave van de schrijver A. Miller. Omvang: 187 blz.
Duits
Ger de Koning, Das Buch Hohelied, Ausgelegt & Angewandt 22. Jetzt lesen auf kingcomments.com. Download pdf von oudesporen.nl. Seiten: 200. E-book ePub-format. E-book Mobi-format.
Engels
Ger de Koning, Song of Songs, Explained & Applied 22. Read now on kingcomments.com. Download pdf from oudesporen.nl. Pages: 186. E-book ePub Format. E-book Mobi Format.
|
Bijbelboeken | 
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Voetnoten
- ↑ Vertaling van Christipedia, een aanpassing van de Herziene Statenvertaling van dit vers. Hoo 8:6 Leg mij als een zegel op Uw hart, als een zegel op Uw arm. Want de liefde is sterk als de dood, de hartstocht onstuitbaar als het graf. Haar vonken zijn vurige vonken, vlammen van de HEERE. (HSV)
- ↑ Bron: J.P. van de Giessen, Nogmaals een liefdeslied, op BijbelAantekeningen.nl, 26 okt. 2011. Hieraan is ook de transcriptie ontleend.