Leviticus

Uit Christipedia

Leviticus is de naam van het derde boek in de Bijbel. Het is het derde deel van de vijf boeken van Mozes (Pentateuch). Het handelt over naderen tot en gemeenschap hebben met God. Hoe dat gaat en de voorwaarden die daarbij door God worden gesteld, wordt voorgesteld in de verschillende offers en de daarmee verbonden priesterdienst. Voor nieuwtestamentische gelovigen wordt in zinnebeelden getoond dat zij gemeenschap mogen hebben met de Vader en met Zijn Zoon Jezus Christus (1 Joh. 1:3).

Het boek houdt zich bezig met de manier waarop verloste mensen tot God kunnen naderen. God wordt gezien als wonend in het Heilige der Heiligen, in de tabernakel in de woestijn. De Israëlieten zijn verlost uit Egypte, hebben een verbond met God gesloten en hebben Hem beloofd te gehoorzamen. Ze hebben een betrekking met God en komen tot Hem als aanbidders. Zij moeten tot Hem naderen op de manier en in de toestand die Hij wil. De nadering tot God gebeurt door bemiddeling van de door Hem aangewezen priesters.  

Leviticus is het boek van de wetten en plechtigheden, welke de dienst van het heiligdom regelen door de gewijde stam (Levi), als in de plaats tredend voor de eerstgeboren zoon van elk gezin, die oorspronkelijk tot het priesterscbap was aangewezen.

De opening van het boek laat zien dat het niet slechts een een aanvulling op de wet gegeven op de Sinaï is: God sprak nu tot Mozes 'uit de tent der samenkomst', met uitzondering van de laatste drie hoofdstukken. Hij, die onder Zijn volk woont, leidt alles. In het laatste hoofdstuk van het voorafgaande boek Exodus is de tabernakel opgericht en heeft de heerlijkheid van Jahweh de tabernakel vervuld. Boven de tabernakel in het middel van de legerplaats hangt, als teken van Gods aanwezigheid, 'de wolk van Jahweh' (Ex. 40).

Het begin van Leviticus staat in nauw verband met Exodus, het einde met Numeri; want, terwijl het bevel tot priesterwijding in Exodus wordt gegeven, wordt de plechtigheid zelf in Leviticus verhaald; en de vrijstelling der Levieten van de krijgsdienst en hun bijzondere plichten worden in Numeri vermeld. Het onderscheidt zich echter door de afwezigheid van geschiedverbalen (uitgezonderd die van de priesterwijding, de dood van Nadab en Abihu, en het stenigen van de godslasteraar).

Het behelst slechts de geschiedenis van één maand.

Naam

De Joden gebruiken als naam van het boek Wajikra ( = “en Hij riep”), naar het eerste woord van de Hebreeuwse tekst van Leviticus.

Toen later “de zeventig” (Septuagint) de Hebreeuwse Bijbel (= Oude Testament) in het Grieks vertaalden, gebruikten zij als naam voor dit boek “Levitikon”. Waarom deze titel gekozen is, is niet bekend. De Levieten worden maar zelden genoemd in het boek. Misschien is de reden dat de tekst voornamelijk bepalingen voor het Levitische priesterschap bevat. De priesters waren immers Aäron en zijn zonen, uit de stam van Levi.

De "Vulgata", de oude Latijnse Bijbelvertaling, volgt de Septuagint en heeft de titel "Leviticus". Vandaar dat wij nog steeds dit Bijbelboek kennen onder deze naam. Overigens geeft de Hebreeuwse naam heel mooi weer, dat God zelf zijn volk oproept toe te treden, Hem te aanbidden en offers te brengen en te leven in heiligheid naar lichaam, ziel en geest.

Tijd en schrijver

De instructies van Leviticus werden door God aan Mozes gegeven, kort na de uittocht uit Egypte, dus ca. 1450 voor Christus. Na de verschijning van de Here op de Sinaï toen de tabernakel werd opgezet. (Lev.1:1 en Ex. 40 :2+17) De inhoud van dit boek gaat dus hooguit over één of enkele maanden. Mozes was dus de oorspronkelijke schrijver van het boek. Er zijn wel aanwijzigen dat in latere tijd, waarschijnlijk na de Babylonische ballingschap, wat redactionele bewerkingen zijn uitgevoerd, wat niet weg neemt dat Mozes de auteur is.

Voor wie bestemd

Het boek was gericht tot het volk Israël, dat zojuist was bevrijd uit de slavernij van Egypte. Door dit boek wilde God zijn volk leren hoe God benaderd en aanbeden moest worden. Het boek Genesis gaat over de zondeval, het boek Exodus gaat over de bevrijding en het boek Leviticus gaat over aanbidding van God. Vergelijkbaar met de volgorde: Ellende, verlossing en dankbaarheid.

Enkele opvallende zaken

Hoewel de Heilige Geest in al de andere boeken van de Pentateuch wel voorkomt, wordt Hij nergens in het boek Leviticus genoemd. De offers, een verwijzing naar Jezus Christus, het Lam Gods dat de zonde der wereld weg neemt, staan in dit boek centraal en het is het werk van de Geest om Christus te verheerlijken.

Geen enkel ander Bijbelboek bevat zoveel directe boodschappen van Jahweh als dit boek, We komen wel 56 keer tegen: ”De Here sprak,” “zei,” of “beval”. 21 keer lezen we: “Ik ben Jahweh,” 21 keer “Ik ben Jahweh uw God,” 3 keer “Ik ben.” Enz.

Boodschap

Het sleutelwoord van dit boek is “Heilig - Wees heilig, want Ik ben heilig” We komen het op z’n minst 87 keer tegen.

Een tweede belangrijk sleutelwoord is “Verzoening,” wat we zo’n 45 keer kunnen lezen.

Het probleem waar alles om draait is dus: Hoe kan een zondig mens een heilig God benaderen? Hoe krijgt hij toegang tot God? Wie anders kan een antwoord geven op dit probleem dan God zelf. Dit boek laat duidelijk zien, dat zelfs zijn verloste volk alleen Gods genadetroon kan benaderen voor gemeenschap en aanbidding op basis van bloedstorting in het offer. Deze offers wijzen direct op het grote offer, de Here Jezus Christus, waardoor wij toegang hebben tot de Vader.

Er is nog een belangrijke les te vinden in dit boek, er wordt een sterke nadruk gelegd op de heiligheid naar lichaam, ziel en geest. De les is dat de verlosten heilig moeten zijn omdat hun Verlosser heilig is (Leviticus 19:2).

Overzicht van de inhoud

De hoofdles van het boek is “DE HEILIGHEID VAN GOD.”

Leviticus 1-7 bevat wetten voor het altaar, de offerplaats, voor het volk en de priesters. Deze hoofdstukken handelen over de offers, die alle nodig zijn om de diverse aspecten van de dood van Christus uit te beelden. De vier belangrijkste offers worden beschreven in deze volgorde: het brandoffer, het spijsoffer, het vredeoffer en het zondoffer: het begint met Gods zijde, wat Christus is voor God. Bij de wijding van Aäron kwam het zondoffer eerst (Lev. 8), en dit moet zo zijn met het oog op de behoefte van de mens. Voor het onderwijs van de offers te zien, zie Offer.

Leviticus 8-10 gaan over de wijding van de priesters en de dood van de mannen die met vreemd vuur offerden: de heiliging van Aäron en zijn zonen en het falen van Nadab en Abihu.

Leviticus 11 geeft wetten omtrent reine en onreine spijzen: onderscheidt de reine en de onreine dieren voor voedsel.

Leviticus 12 tot 15 gaat over reinigingen en melaatsheid. Geeft wetten met betrekking tot de reiniging van vrouwen; melaatsheid; en de onreinheid van de mannen.

Leviticus 16 gaat over de Verzoendag.

Leviticus 17-22 geeft veel instructies betreffende heiligheid, en het vermijden van alle onreinheid.

Leviticus 23 betreft de feesten van Jahweh. Zie Hoogtijden van de HEER.

Leviticus 24 geeft diverse wetten: Israëls verhouding tot God en tot de buitenwereld.

Leviticus 25 gaat over het sabbatsjaar en het jubeljaar.

Leviticus 26 vermeldt bedreigingen en beloften die verwezenlijkt zijn in de navolgende geschiedenis van de natie.

Leviticus 27 gaat over geloften, enz.

Het boek Leviticus kan grover worden ingedeeld. Een tweedeling naar de plaatsen vanwaar God tot Mozes sprak:

  1. Lev. 1-24. Woorden door God gesproken in de tent der samenkomst
  2. Lev. 25-27. Woorden door God gesproken op de berg Sinaï.

Het boek eindigt met "Dit zijn de geboden, die de HEERE Mozes gebood voor de kinderen Israëls, op den berg Sinai." Dit omvat blijkbaar de laatste drie hoofdstukken, want Leviticus 25 begint met "En de Here sprak tot Mozes op de berg Sinaï," in tegenstelling tot Leviticus 1, dat tot hem gesproken werd uit de tent der samenkomst. De laatste drie hoofdstukken verwijzen meer naar wat God is in Zijn regering, dan wat Hij is als de Ene die te aanbidden is, waarmee het vorige deel van het boek zich bezighoudt, dat aanwijzingen geeft over hoe God kon worden benaderd, samen met bevelen inzake de vele dingen die niet passen bij de aanbidders van Jahweh.

Een andere tweedeling van het boek Leviticus:

Deel 1: hoofdstukken 1-10. Les: vanwege Gods heiligheid kan de toegang tot Jahweh alleen tot stand komen op basis van bloedige offers. Onderverdeling:

  • Lev. 1-6:7. De vijf soorten offers, die elk een bepaald aspect van het offer van Christus laten zien.
  • Lev. 6:8-7:38. De wetten met betrekking tot de offers, hoe ze gebracht moeten worden.
  • Lev. 8-10. De regels met betrekking tot de priesters, hun roeping, hun reiniging, hun kleding, hun verzoening en zalving hun   voedsel  en hun bediening. En helaas, ook hun falen.

Deel 2: hoofdstukken 11 - 27. Les: bovendien is heiliging van lichaam, ziel en geest een vereiste bij gemeenschap met een heilig God. Onderverdeling:

  • Lev. 11-16. De wetten op de zuiverheid. Rein voedsel, reine lichamen, reine huizen, reine handelingen, constant met een beroep op het offerbloed.
  • Lev. 17-26. Allerlei bepalingen en wetten over een geheiligde manier van aanbidding, over het bloed, morele wetten, gewoonten, de feesten, kleding enz.
  • Lev. 27. Tot slot wetten met betrekking tot het afleggen en nakomen van geloften.

Leviticus en de Hebreeënbrief

De Brief aan de Hebreeën neemt veel van dezelfde onderwerpen (verlossing, verbond, nadering tot God) op voor de christen, maar stelt ze vaak tegenover de inzettingen van Leviticus. Dit is vooral het geval met het voorhangsel van het Heilige der Heiligen, waar de hogepriester slechts één keer per jaar kon binnengaan, en dan met bloed. De voorhang is nu gescheurd, Gods genade is geopenbaard en de gelovigen kunnen tot God naderen.

In Leviticus was er een voortdurende herinnering aan zonden, maar door de enige offerande van Christus heeft Hij voor altijd volmaakt degenen, die geheiligd worden.

Commentaar

Hoofdstukken samengevat en/of verzen ervan becommentarieerd:
Leviticus: 1 · 2 · 3 · 4 · 5 · 6 · 7 · 8 · 9 · 10 · 11 · 12 · 13 · 14 · 15 · 16 · 17 · 18 · 19 · 20 · 21 · 22 · 23 · 24 · 25 · 26 · 27.

Meer informatie

Ger de Koning, Leviticus, Toegelicht & toegepast 03. Uitgeverij Daniel, 2019, 2e druk. Pagina's: 266. Nu lezen op kingcomments.com. Download pdf van oudesporen.nl. E-book ePub-formaat. E-book Mobi-formaat. Productinfo over de papieren versie.

Ger de Koning, Overzicht van Leviticus. Geluidsopname van de bijbelstudiedag op 25 februari 2012. Geluidsbestand (wma-formaat) op oudesporen.nl.

Engels

Ger de Koning, Leviticus, Explained & Applied 03. Read now on kingcomments.com. Download pdf from oudesporen.nl. Pages: 332. E-book ePub Format. E-book Mobi Format.

Duits

Ger de Koning, Das Dritte Buch Mose, Ausgelegt & Angewandt 01. Jetzt lesen auf kingcomments.com. Download pdf von oudesporen.nl. Seiten: 342. E-book ePub-format. E-book Mobi-format.

Bronnen

A New and Concise Bible Dictionary (George Morris, 1899) s.v. Leviticus. Hieruit is op 29 aug. 2012 tekst genomen, vertaald en verwerkt.

Bijbelsch Handboek en Concordantie (Rotterdam: J.M. Bredée, ca. 1892), blz. 11. Hieruit is op 23 mei 2013 tekst verwerkt.