Exodus 21

Exodus 21 wordt hieronder samengevat en/of een of meer passages worden becommentarieerd. De volgende hoofdstukken van Exodus zijn op Christipedia samengevat en/of passages ervan becommentarieerd:

2

Ex 21:2  Als gij een Hebreeuwsen knecht kopen zult, die zal zes jaren dienen; maar in het zevende zal hij voor vrij uitgaan, om niet. (SV)

Die zal zes jaren dienen; maar in het zevende zal hij voor vrij uitgaan, om niet.

De 15:12  Wanneer uw broeder, een Hebreër of een Hebreinne, aan u verkocht zal zijn, zo zal hij u zes jaren dienen; maar in het zevende jaar zult gij hem vrij van u laten gaan. (SV)

3

Ex 21:3  Indien hij met zijn lijf ingekomen zal zijn, zo zal hij met zijn lijf uitgaan; indien hij een getrouwd man was, zo zal zijn vrouw met hem uitgaan. (SV)

Met zijn lijf. Alleen, zonder een vrouw. De knecht heeft geen recht, gedurende zijn diensttijd te huwen en een gezin te vestigen; indien hij een getrouwd man was, zo zal zijn vrouw bij zijn vrijlating hem niet onthouden worden, maar met hem uitgaan.

Uitgaan. Uit het huis van zijn meester, in de zin van vrijgelaten worden.

Stierf de heer, vóór de zes jaar om waren, dan was de knecht ook vrij. Bovendien kon hij door zijn bloedverwanten voor geld gelost worden.

4

Ex 21:4  Indien hem zijn heer een vrouw gegeven, en zij hem zonen of dochteren gebaard zal hebben, zo zal de vrouw en haar kinderen haars heren zijn, en hij zal met zijn lijf uitgaan. (SV)

Indien hem zijn heer gedurende die zes jaar een vrouw gegeven, en zij hem zonen en dochters gebaard zal hebben, zo zal bij zijn invrijheidstelling de vrouw en haar kinderen in de lijfeigenschap blijven, en hij zal met zijn lijf alleen, zonder vrouw en kinderen, uitgaan.

Sommigen willen onder "vrouw" een heidense slavin verstaan hebben, omdat alleen niet-Israëlieten in voortdurende dienst mochten gehouden worden en met Hebreeuwse vrouwen moest worden gehandeld, naar vs.7-9 van dit hoofdstuk en naar Lev.25:41 en Deut.15:12.

6

Ex 21:6  Zo zal hem zijn heer tot de goden brengen, daarna zal hij hem aan de deur, of aan de post brengen; en zijn heer zal hem met een priem zijn oor doorboren, en hij zal hem eeuwig dienen. (CP)

Tot de goden brengen. Aan de plaats van het gericht, waar de rechters in naam van God recht spraken (Deut.1:17; 19:17 vv.). opdat hij daar zijn afstand van de vrijstelling plechtig verklaart.

'De goden' is de vertaling van het Hebreeuwse האלהים, haëlohiem. De LXX vertaalt προς το αριτηριον, d.i. tot de plaats, waar in de naam van God werd recht gesproken. De rechters en de overheid werden goden genoemd omdat zij als het ware door de vonnissen uitspraken, waar God gezegd werd te wonen en daar in de naam van God, als in Zijn tegenwoordigheid, rechtspraken.

Op die plaats moest dan door de knecht het worden uitgesproken, dat hij vrijwillig in het gezin van zijn meester bleef dienen en de overheid had dan geen recht om hem dit te beletten, omdat het burgerschapsrecht de rechten van de bloedverwantschap heeft te eerbiedigen.

Vergelijk het gebruik van 'god' voor een mens:

Ex 4:16  En hij zal voor u tot het volk spreken; en het zal geschieden, dat hij u tot een mond zal zijn, en gij zult hem tot een god zijn. (SV)

Ex 7:1  Toen zeide de HEERE tot Mozes: Zie, Ik heb u [tot] een God gezet over Farao; en Aäron, uw broeder, zal uw profeet zijn. (SV)

Aan de deur, of aan de post brengen. Aan de post van een van de deuren.

En zijn heer zal hem met een priem zijn oor doorboren. Daardoor aan het huis vasthechten,

En hij zal hem eeuwig dienen. Voor zijn gehele leven dienen.

7

Ex 21:7  Wanneer nu iemand zijn dochter zal verkocht hebben tot een dienstmaagd, zo zal zij niet uitgaan, gelijk de knechten uitgaan. (SV)

Iemand. Een in behoeftige omstandigheden verkerend vader

Zal verkocht hebben. Om zichzelf met dat geld te helpen en/of om de dochter zelf onderdak te brengen

Dienstmaagd. Het woord in de grondtekst betekent eigenlijk: tot een dienstmaagd als bijvrouw, zoals ook uit het volgende blijkt (vs. 8). Ook Hagar, nadat zij aan Abraham was gegeven, werd met die naam genoemd.

Zo zal zij niet uitgaan, gelijk de knechten uitgaan. Niet uitgaan in het zevende jaar (vs.2), maar haar heer is verplicht, haar tot de echt te helpen (vs. 8), wegens haar ondergeschikte stand. De dienstmaagd, de bijvrouw met haar heer gehuwd is, moet blijven.

10

Ex 21:10  Indien hij voor zich een andere neemt, zo zal hij aan deze haar spijs, haar deksel, en haar huwelijksplicht niet onttrekken. (SV)

Een andere. Een andere vrouw tot bijvrouw.

Haar deksel. Woning en kleding voor haar.

Haar huwelijksplicht. Alles waar verder een vrouw recht op heeft (1 Kor.7:3)

Niet onttrekken. Maar haar steeds overeenkomstig haar stand behandelen.

Bron

Karl August Dächsel; F. P. L. C. van Lingen; H. van Griethuijsen, Antz. et al, Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting): met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Kampen: Bos, 1893-1901), commentaar op Ex. 21:3-4, 6-7, 10. Enige tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 1 sept. 2021.