Het boek van de profeet Jeremia is een boek in de Bijbel. De naam Jeremia betekent: "de Here bevestigt of verheft."

De profeet Jeremia. Schilderij door James Tissot (1836 – 1902)

Jeremia profeteerde in Juda en wel tijdens de regeringen van JosiaJojakim en Zedekia, vóór en tijdens de val van Jeruzalem (2 Kon. 23 – 25; 2 Kron. 34 – 36). Hij profeteerde ongeveer 50 jaren lang. Veel, zeer veel heeft hij in Jeruzalem te lijden gehad, doordat zijn zending en opdrachten werden miskend.

Toch is hij het overblijfsel van zijn volk op hun vlucht naar Egypte gevolgd (Jer. 43:6), ondanks de waarschuwingen die hij tot hen richtte. De martelingen die hij heeft moeten ondergaan, zijn een bewijs tot welke dingen zijn ongelovige landgenoten in staat waren.

Misstanden in Juda

In het boek worden tal van misstanden in Juda aan de kaak gesteld. Een belangrijke is die van afgoderij. De Judeeërs hadden lief, dienden, wandelden na, zochten, bogen zich neer voor de zon, de maan en de sterren (Jer. 8:2). Zo werd onder meer de Babylonisch-Assyrische godin Isjtar vereerd. Zelfs droegen hele gezinnen hun steentje bij. Tot Jeremia zei God:

Jer 7:17  Ziet gij niet wat zij doen in de steden van Juda en op de straten van Jeruzalem?  Jer 7:18  De kinderen rapen hout, de vaders steken vuur aan en de vrouwen kneden deeg om offerkoeken te maken voor de koningin des hemels en zij brengen plengoffers aan andere goden teneinde Mij te krenken. Jer 7:19  Ben Ik het, die zij krenken? luidt het woord des HEREN. Doen zij het zichzelf niet, tot beschaming van hun aangezicht? Jer 7:20  Daarom, zo zegt de Here HERE: Zie, mijn grimmige toorn giet zich uit te dezer plaatse over mens en dier, over het geboomte des velds en de vrucht van de bodem, en brandt zonder geblust te worden. (NBG51)

In het huis van God had men afgodsbeelden - verfoeiselen in de ogen van God - geplaatst.

Jer 7:30  Want de kinderen van Juda hebben gedaan, dat kwaad is in Mijn ogen, spreekt de HEERE; zij hebben hun verfoeiselen gesteld in het huis, dat naar Mijn Naam genoemd is, om dat te verontreinigen. (SV)

Ten zuiden van Jeruzalem, in het dal Ben-Hinnom, lieten Judeeërs hun kinderen levend verbranden, waardoor ze in dat 'moorddal' (Jer. 7:32) omkwamen.

Jer 7:31  En zij hebben de hoogten van Tofet gebouwd, die in het dal Ben-Hinnom zijn, om hun zonen en hun dochters in het vuur te verbranden. Dat heb Ik niet geboden en is niet in Mijn hart opgekomen. (HSV)

Gods volk kende het recht van God niet (Jer. 8:8), ofschoon men meende wijs te zijn en de wet van Jahweh te bezitten (Jer. 8:8). De wijzen hadden Gods woord echter verworpen (Jer. 8:9). De Jeruzalemmers hielden vast aan bedrog; profeet en priester, allen pleegden bedrog (Jer. 8: 5v). Iedereen pleegde gierigheid, aasde op winst (Jer. 8:10).

Jer 8:10  ... Want van klein tot groot is ieder van hen uit op winst. Van profeet tot priester, pleegt ieder van hen bedrog. (HSV)

Het volk te Jeruzalem was onbekeerlijk.

Jer 8:5  Waarom keert [dan] dit volk te Jeruzalem af [met] een altoosdurende afkering? Zij houden vast aan bedrog, zij weigeren weder te keren. (SV)

Indeling

Het boek Jeremia telt twee en vijftig hoofdstukken en kan als volgt worden ingedeeld:

Hfdst. 1. Inleiding. De roeping van Jeremia.

Hfdst. 2 - 20. Profetieën tegen Juda.

Hfdst. 21 - 29. Verval van het koninklijk huis en van Jeruzalem.

Hfdst. 30 - 33. De toekomst en het herstel van volk en land, van koningschap en priesterdienst.

Hfdst. 34 - 45. Bijzonderheden betreffende de Rechabieten, het verbranden van de boekrol, de gevangenschap van Jeremia, de inneming van Jeruzalem, de moord op Gedalja en de vlucht naar Egypte.

Hfdst. 46 - 51. Profetieën over Egypte, de Filistijnen, Moab, Ammon, Edom, de Arabieren en Babel.

Hfdst. 52. Aanhangsel: het lot van Jeruzalem; Nebukadnezar; Evil-Merodach; Jojachin in Babel. 

De hoofdstukken zijn slechts ten dele naar tijdsorde gerangschikt.

Belangrijke profetieën

  • Bijzonder belangrijk is de aankondiging van de rechtvaardige Spruit, de Here onze gerechtigheid, dus van Christus (Hfdst. 23: 5, 6; 33: 15, 16)
  • De aankondiging van de terugkeer uit Babel na 70 jaren (Jer. 25: 11, 12). 
  • De profetie over de terugkeer van de twaalf stammen (Hfdst. 30)
  • De aankondiging van het nieuwe verbond met Israël, Gods aardse volk (Hfdst. 31 – 33).

Commentaar

Hoofdstukken van Jeremia samengevat en/of passages ervan becommentarieerd: 1 · 2 · 3 · 4 · 5 · 6 · 7 · 8 · 9 · 10 · 11 · 12 · 13 · 14 · 15 · 16 · 17 · 18 · 19 · 20 · 21 · 22 · 23 · 24 · 25 · 26 · 27 · 28 · 29 · 30 · 31 · 32 · 33 · 34 · 35 · 36 · 37 · 38 · 39 · 40 · 41 · 42 · 43 · 44 · 45 · 46 · 47 · 48 · 49 · 50 · 51 · 52.

Meer informatie

Ger de Koning, Jeremia en Klaagliederen, Toegelicht & toegepast 24 en 25. Uitgeverij Daniel, 2020, 2e druk. Pagina's: 582. Nu lezen op kingcomments.com. Download pdf van oudesporen.nl. E-book ePub-formaat. E-book Mobi-formaat. Productinfo over de papieren versie.

J. Tiesema, De wenende profeet; beschouwing over de profetie van Jeremia. Oude Sporen, 2009. 275 pagina’s. Download (pdf bestand) van OudeSporen.nl.

J.N. Darby, "Het bijbelboek Jeremia", uit: Synopsis, deel 4. ca. 27 pagina’s. Download (pdf-bestand) van DeBijbelVoorJou.nl 

Bron

Voor de eerste versie van dit artikel is, onder toestemming, gebruik gemaakt van tekst uit H. Moll, Wat zegt Gods Woord over ...?, deel 3, blz. 62-63. Oostburg: W.J Pieters, z.j.