Jesaja (boek)/Hoofdstuk 11

Jesaja (boek):

• Hoofdstuk 1
• Hoofdstuk 10
• Hoofdstuk 11
• Hoofdstuk 12
• Hoofdstuk 13
• Hoofdstuk 14
• Hoofdstuk 15
• Hoofdstuk 16
• Hoofdstuk 17
• Hoofdstuk 18
• Hoofdstuk 19
• Hoofdstuk 2
• Hoofdstuk 20
• Hoofdstuk 21
• Hoofdstuk 22
• Hoofdstuk 23
• Hoofdstuk 24
• Hoofdstuk 25
• Hoofdstuk 26
• Hoofdstuk 27
• Hoofdstuk 28
• Hoofdstuk 29
• Hoofdstuk 3
• Hoofdstuk 30
• Hoofdstuk 31
• Hoofdstuk 32
• Hoofdstuk 33
• Hoofdstuk 34
• Hoofdstuk 35
• Hoofdstuk 36
• Hoofdstuk 37
• Hoofdstuk 38
• Hoofdstuk 39
• Hoofdstuk 4
• Hoofdstuk 40
• Hoofdstuk 41
• Hoofdstuk 42
• Hoofdstuk 43
• Hoofdstuk 44
• Hoofdstuk 45
• Hoofdstuk 46
• Hoofdstuk 47
• Hoofdstuk 48
• Hoofdstuk 49
• Hoofdstuk 5
• Hoofdstuk 50
• Hoofdstuk 51
• Hoofdstuk 52
• Hoofdstuk 53
• Hoofdstuk 54
• Hoofdstuk 55
• Hoofdstuk 56
• Hoofdstuk 57
• Hoofdstuk 58
• Hoofdstuk 59
• Hoofdstuk 6
• Hoofdstuk 60
• Hoofdstuk 61
• Hoofdstuk 62
• Hoofdstuk 63
• Hoofdstuk 64
• Hoofdstuk 65
• Hoofdstuk 66
• Hoofdstuk 7
• Hoofdstuk 8
• Hoofdstuk 9

---

Hoofdstuk 11 wordt hieronder samengevat en/of een of meer passages worden becommentarieerd.

Jes. 11:1

Jes 11:1  Want er zal een Rijsje voortkomen uit den afgehouwen tronk van Isaï, en een Scheut uit zijn wortelen zal Vrucht voortbrengen. (SV)

Deze profetische voorzegging vertelt ons over:

1. het nederig begin van de Messias: 'rijsje', 'scheut'.
2. zijn oorsprong: een nakomeling van Isaï
3. de staatkundige toestand van Israël ten tijde van zijn geboorte
4. de betekenis van zijn leven voor God ('vrucht voortbrengen').

Rijsje. Takje, spruit. Een nederig begin van de Messias. Vergelijk 'scheut'.

Jes 4:2 Te dien dage zal des HEEREN SPRUIT zijn tot sieraad en heerlijkheid, en de vrucht der aarde tot voortreffelijkheid en tot versiering dengenen, die het ontkomen zullen in Israël.

1Co 1:28  en het zwakke van de wereld heeft God uitverkoren om het sterke te beschamen, en het onaanzienlijke van de wereld en het verachte heeft God uitverkoren, en wat niets is, om wat iets is te niet te doen, (Telos)

Afgehouwen tronk van Isaï. Isaï is de vader van David. De afgehouwen tronk (of stam, stronk, stamp) staat symbool voor het door vijandelijk geweld verkleinde en onderworpen koninkrijk Israël. Iets dergelijks is in de vorige twee verzen, Jes. 10:33-34, gezegd van Assyrië. Ten tijde van Christus' geboren scheen de stam van Isaï geheel afgehouwen te zijn, daar hij zeer vervallen was en zijn vorige heerlijkheid vrijwel verloren had. Israël had koning noch vorst. Jozef, de ondertrouwde man van Maria, was geen koning, maar een timmerman. Ze hadden weinig geld, wat blijkt uit de gave, die Maria offerde toen de dagen van haar reiniging vervuld waren.

Scheut. In het Hebreeuws staat het woord Nezer. Sommige uitleggers menen dat tegelijk wordt te verstaan gegeven dat Christus te Nazareth zou opgevoed worden, en daarvan de naam Nazaréner of Nazoreeër zou bekomen; zie Matth. 2:23.

Mt 2:23  en kwam en woonde in een stad, Nazareth geheten; opdat vervuld werd wat gesproken is door de profeten dat Hij Nazoreeer zou worden genoemd.

Vrucht voorbrengen. Of groeien. De Heer Jezus heeft vrucht gedragen in zijn leven op aarde. Hij is 'de vrucht der aarde' (Jes. 4:2, boven aangehaald). Hij is de ware wijnstok.

Jes. 11:2

Jes 11:2  En op Hem zal de Geest des HEEREN rusten, de Geest der wijsheid en des verstands, de Geest des raads en der sterkte, de Geest der kennis en der vreze des HEEREN. (SV)

Nadat Hij vrucht heeft voortgebracht (vers 1), zal Hij, door God verhoogd, in de Geest van Jahweh de functie van Rechter vervullen (dit en volgende verzen). De zeer wijze koning Salomo is een type, voorafbeelding van Hem.

Het is alsof hier, in dit vers, een kandelaar met een stam ('de Geest des HEEREN') en zes armen - drie paren, met aan beide zijden een arm - uitkomt.

Op Hem zal de Geest des HEEREN rusten. De Geest daalde op Hem neer toen hij gedoopt was en bleef op Hem.

Joh 1:32  En Johannes getuigde en zei: Ik heb de Geest zien neerdalen als een duif uit de hemel, en hij bleef op Hem. Joh 1:33  En ik kende Hem niet; maar Hij die mij heeft gezonden om te dopen met water, die zei mij: Op Wie u de Geest zult zien neerdalen en op Hem blijven, Die is het die met de Heilige Geest doopt. (Telos)

De Geest rustte ook de 70 oudsten van Israël in de woestijn.

Nu 11:25  Toen kwam de HEERE af in de wolk, en sprak tot hem, en afzonderende van den Geest, die op hem was, legde Hem op de zeventig mannen, die oudsten; en het geschiedde, als de Geest op hen rustte, dat zij profeteerden, maar daarna niet meer. Nu 11:26  Maar twee mannen waren in het leger overgebleven; des enen naam was Eldad, en des anderen naam Medad; en die Geest rustte op hen (want zij waren onder de aangeschrevenen, hoewel zij tot de tent niet uitgegaan waren), en zij profeteerden in het leger. (SV)

De Geest der wijsheid.

Lu 2:40  Het kind nu groeide op en werd gesterkt, vervuld met wijsheid; en de genade van God was op Hem. (Telos)

De Geest des raads.

Jes 9:6  (9-5) Want een Kind is ons geboren, een Zoon is ons gegeven, en de heerschappij is op Zijn schouder; en men noemt Zijn naam Wonderlijk, Raad, Sterke God, Vader der eeuwigheid, Vredevorst; (SV)

De Geest ... der sterkte.

Lu 1:80  Het kind nu groeide op en werd gesterkt in de geest, en was in de woestijnen tot de dag van zijn optreden tegenover Israel. (Telos0

Lu 2:40  Het kind nu groeide op en werd gesterkt, vervuld met wijsheid; en de genade van God was op Hem. (Telos)

Hnd 10:38  met Jezus van Nazareth, hoe God Hem heeft gezalfd met de Heilige Geest en met kracht. Hij is het land doorgegaan, terwijl Hij goeddeed en allen gezond maakte die door de duivel waren overweldigd, want God was met Hem. (Telos)

De Geest der kennis.

Joh 21:17  Hij zei tot hem voor de derde keer: Simon, zoon van Johannes, houd je van Mij? Petrus werd bedroefd omdat Hij voor de derde keer tot hem zei: Houd je van Mij? En hij zei tot Hem: Heer, U weet alles, U weet dat ik van U houd. Jezus zei tot hem: Weid mijn schapen. (Telos)

De Geest der vreze des HEEREN.

Mt 10:28  En wees niet bevreesd voor hen die het lichaam doden en de ziel niet kunnen doden, maar wees veeleer bevreesd voor Hem Die zowel ziel als lichaam te gronde kan richten in de hel. (Telos)

Jes. 11:3

Jes 11:3  En Zijn ruiken zal zijn in de vreze des HEEREN; en Hij zal naar het gezicht van Zijn ogen niet richten; Hij zal ook naar het gehoor van Zijn oren niet bestraffen. (CP)

In dit vers wordt de Heer Jezus voorgesteld als rechter. Zie Jezus Christus, paragraaf Rechter over dit onderwerp.

Zijn ruiken zal zijn in de vreze des HEEREN. 'Ruiken' of (Statenvertaling) 'rieken'. Merk op, ten eerste, dat de Geest van de vreze van Jahweh op hem rust (zie voorafgaande vers); ten tweede, dat hier naar drie zintuigen verwezen wordt: reuk, gezicht, gehoor. Alle zijn op God gericht en worden door God geleid. Iets ruikt voor hem aangenaam als het aangenaam voor God is. Iets 'stinkt' als het voor God 'stinkend' is. "Hij zal ademen, leven, Zich bewegen in de vreze Gods. Het rieken is de fijnste ademing en de fijnste onderscheiding tevens, het is het beeld der zuiverste geestelijke onderscheiding van goed en kwaad." (Isaac Da Costa).

Hij zal naar het gezicht van Zijn ogen niet richten. Hij zal een rechtvaardig oordeel spreken en zich niet laten beïnvloeden door het aanzien (de maatschappelijke status) van een persoon; zonder aanzien des persoons zal hij rechtspreken.

Hij zal ook naar het gehoor van Zijn oren niet bestraffen. Hij zal rechtvaardig straffen, niet beïnvloed door de welsprekendheid van een der partijen of omdat een van hen 'een goed verhaal' heeft. Hij zal nader ondervragen, onderzoeken, en tot een gewogen oordeel komen.

Jes. 11:4

Jes 11:4  Maar Hij zal de armen met gerechtigheid richten, en de zachtmoedigen van het land met rechtmatigheid bestraffen; doch Hij zal de aarde slaan met de roede van Zijn mond, en met de adem van Zijn lippen zal Hij de goddeloze doden. (CP)

De zachtmoedigen van het land.

Sef 2:3  Zoekt den HEERE, alle gij zachtmoedigen des lands, die Zijn recht werken! Zoekt gerechtigheid, zoekt zachtmoedigheid, misschien zult gij verborgen worden in den dag van den toorn des HEEREN. (SV)

Met rechtmatigheid bestraffen. Overeenkomstig de wetten (van God), of het recht (van God). Zie Rechtmatig voor het hoofdartikel over dit begrip.

Hij zal de aarde slaan met de roede van Zijn mond. Zijn scheppen van de aarde was door het Woord, zijn oordelen zal het eveneens zijn.

Een voorafschaduwing hiervan zien wij in de hof van Gethsémané.

Joh 18:6  Toen Hij dan tot hen zei: Ik ben het, deinsden zij terug en vielen op de grond. (Telos)

Ps 2:9  Gij zult hen verpletteren met een ijzeren scepter; Gij zult hen in stukken slaan als een pottenbakkersvat.

Mal 4:6  En hij zal het hart der vaderen tot de kinderen wederbrengen, en het hart der kinderen tot hun vaderen; opdat Ik niet kome, en de aarde met den ban sla. (SV)

Met de adem van Zijn lippen zal Hij de goddeloze doden.

Job 4:9  Van den adem Gods vergaan zij, en van het geblaas van Zijn neus worden zij verdaan. (SV)

Jes 30:33  Want Tofeth is van gisteren bereid; ja, hij is ook voor den koning bereid; Hij heeft hem diep en wijd gemaakt, het vuur en hout van zijn brandstapel is veel; de adem des HEEREN zal hem aansteken als een zwavelstroom. (SV)

Dé vooraanstaande goddeloze in de eindtijd is het Beest. De Heer Jezus zal hem verteren door de adem van zijn mond.

2Th 2:8  En dan zal de wetteloze geopenbaard worden, die de Heer Jezus zal verteren door de adem van zijn mond en ten niet doen door de verschijning van zijn komst; (Telos)

Opb 2:16  Bekeer u dan; maar zo niet, Ik kom spoedig naar u toe en Ik zal oorlog tegen hen voeren met het zwaard van mijn mond. (Telos)

Opb 19:15  En uit zijn mond komt een scherp zwaard, opdat Hij daarmee de naties slaat. En Hij zal hen hoeden met een ijzeren staf en Hij treedt de wijnpersbak van de wijn van de grimmigheid van de toorn van God de Almachtige. (Telos)

Jes. 11:5

Jes 11:5  Want gerechtigheid zal de gordel van Zijn lendenen zijn; ook zal de waarheid de gordel van Zijn lendenen zijn. (CP)

Zijn optreden zal gekenmerkt zijn door gerechtigheid en waarheid.

Efe 6:14  Houdt dan stand, uw lendenen omgord met de waarheid, en bekleed met het borstharnas van de gerechtigheid, (Telos)

Opb 1:13  en in het midden van de kandelaars iemand, de Zoon des mensen gelijk, bekleed met een gewaad tot de voeten en aan de borst omgord met een gouden gordel, (Telos)

Zie Gordel voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Jes. 11:6

Jes 11:6  En de wolf zal met het lam verkeren, en de panter bij de geitenbok neerliggen; en het kalf, en de jonge leeuw, en het mestvee tezamen, en een kleine jongen zal ze drijven. (CP)

Hier worden roofdieren en veedieren genoemd. Dieren van het vee zijn een prooi voor roofdieren. De roofdieren (wolf, panter, leeuw) zullen, in tegenstelling tot de tegenwoordige toestand, nergens leed doen noch verderven op de berg Sion (vers 9), de berg van Gods heiligheid.

De wolf met het lam. De wolf is een wild dier, dat schapen en lammeren doodt.

Joh 10:12  wie huurling is en geen herder, wiens eigendom de schapen niet zijn, ziet de wolf komen en laat de schapen achter en vlucht; en de wolf rooft ze en verstrooit de schapen. (Telos)

Dat het lam als eerste prooidier wordt genoemd, treft als men bedenkt dat de Heer Jezus als een lam ter slachting is geleid. Johannes de Doper noemde hem, in het begin, 'het lam van God' (Joh. 1:29, 36).

Joh 1:36  En toen hij op Jezus zag, die daar wandelde, zei hij: Zie, het Lam van God. (Telos)

Opb 22:3  En er zal geen enkele vervloeking meer zijn; en de troon van God en van het Lam zal daarin zijn en zijn slaven zullen Hem dienen, (Telos)

Panter. Of 'luipaard'. Een tweede roofdier, dat ook in Israël voorkwam en misschien nog voorkomt. Zie Luipaard.

Geitenbok. Is een mannelijke geit.

En het kalf, en de jonge leeuw. Beide zijn jonge dieren. Het jong van een rund is evenals het genoemde lam een jong tam dier.

Kleine jongen. Opvallend is dat de jonge mensenkinderen en jonge dieren worden genoemd in dit en de volgende verzen. Wat kwetsbaar en zwak is, zal niet meer in gevaar komen.

Jes. 11:7

Jes 11:7  De vaars en de berin zullen tezamen weiden, haar jongen zullen tezamen neerliggen, en de leeuw zal stro eten, gelijk de os. (CP)

De vaars en de berin. Ook prooidier en roofdier tezamen. Een vaars is een jong vrouwelijk rund. De Naardense vertaling heeft 'jonge koe' in plaats van 'vaars'. Vaars en berin zijn vrouwelijke dieren.

Tezamen weiden. De berin zal ander eetgedrag hebben. Ze zal niet het vlees van prooidieren eten, maar veldgewassen eten.

De leeuw zal stro eten, gelijk de os. 'Os' of 'rund', zie Os. Behalve de berin zal ook de leeuw ander voedsel tot zich nemen.